TQ đầu tư vào các cảng biển chiến lược nhằm mở rộng ảnh hưởng toàn cầu

Trong thập kỷ qua, Trung Quốc đã đầu tư, xây dựng, hoặc thuê các cảng biển ở hơn 60 quốc gia, một số cảng biển trong số đó nằm ở những vị trí thiết yếu đối với thương mại hàng hải và sự hiện diện quân sự. Những cảng này không chỉ đặt tại các nước đang phát triển mà còn ở cả các nước phát triển.

Embed from Getty Images

Hồi tháng 6, Công ty Vận tải Biển Trung Quốc (COSCO), công ty quốc doanh cung cấp dịch vụ hậu cần và vận tải biển lớn nhất của Trung Quốc thông báo họ đã lên kế hoạch mua lại cổ phần của Cảng Hamburg. Đây là cảng biển lớn nhất ở Đức, cảng nhộn nhịp thứ ba ở châu Âu, và lớn thứ 15 trên thế giới.

Trước thương vụ Cảng Hamburg, COSCO đã nắm quyền kiểm soát Cảng Piraeus của Hy Lạp, Cảng Trieste của Ý, Cảng Valencia của Tây Ban Nha, Cảng Antwerp của Bỉ, và nhiều cảng khác trên khắp châu Á, châu Phi, và Nam Mỹ.

Trong một bài bình luận của mình trên tờ The Mail hôm Chủ nhật (7/8), cựu Bộ trưởng Quốc phòng và Thương mại Quốc tế Anh Liam Fox và cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert McFarlane nhận định: “Ngày nay, Trung Quốc sở hữu 96 cảng biển trên khắp thế giới… điều đó mang đến cho Bắc Kinh sự thống trị chiến lược mà không cần phải triển khai một binh lính, một con tàu hay một vũ khí nào.”

Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã bày tỏ một cách rõ ràng ý định muốn Trung Quốc thống trị hệ thống vận tải biển toàn cầu.

Tân Hoa Xã Trung Quốc trích dẫn lời ông Tập phát biểu vào ngày 11/7/2020: “Một cường quốc kinh tế phải là một cường quốc hàng hải và mạnh về vận tải biển.” Bài báo cho biết thêm: “[Kể từ tháng 11/2012], ông Tập Cận Bình đã sắp xếp việc bố trí các cảng biển trong một không gian rộng lớn hơn… Ông đã đến thăm các cảng biển cả trong và ngoài Trung Quốc.”

Bài báo còn tiết lộ, thông qua việc kiểm soát và vận hành các cảng biển quan trọng trên khắp thế giới, Trung Quốc có thể nhanh chóng mở rộng tầm ảnh hưởng của mình. Tác giả bài viết dự đoán, ông Tập sẽ tiếp tục ra lệnh cho chính quyền Trung Quốc và các doanh nghiệp của nước này xây dựng và vận hành tốt các cảng biển ở cả Trung Quốc và nước ngoài.

Bố trí cảng biển trên toàn cầu của Trung Quốc

Chính quyền cộng sản Trung Quốc tiếp tục mở rộng quyền kiểm soát đối với các cảng biển trên toàn cầu thông qua các nhà khai thác cảng, các công ty vận tải biển và các nhà đầu tư do nhà nước điều hành. COSCO tuyên bố họ là nhà khai thác cảng biển lớn nhất trên thế giới.

Ngày 11/7/2020, Tân Hoa Xã, cơ quan ngôn luận của nhà nước Trung Quốc, tự hào đưa tin: “Trung Quốc đã trở thành quốc gia vận tải biển thực sự.” Bài báo nêu chi tiết, Trung Quốc sản xuất số tàu mỗi năm nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào, vận tải 26% hàng hóa toàn cầu, nhiều nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, vận hành 15 trong số 20 cảng có sức chứa hàng hóa hàng đầu thế giới, bảy trong số mười cảng container hàng đầu thế giới là ở Trung Quốc.

Bài báo còn dẫn lại mệnh lệnh được ông Tập đưa ra cho chính quyền cộng sản Trung Quốc tại Thượng Hải vào tháng 11/2018: “Chúng ta phải có mục tiêu và bản lĩnh để trở thành số một thế giới.”

Là một doanh nghiệp nhà nước khổng lồ, COSCO đóng một trong những vai trò quan trọng nhất trong chiến lược cảng biển toàn cầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Theo trang web của COSCO, công ty quốc doanh này của Trung Quốc đã đầu tư vào 58 cảng biển khắp Đông Nam Á, Trung Đông, châu Âu, Nam Mỹ, và Địa Trung Hải. Trong đó, 51 cảng là cảng container có công suất bốc dỡ hàng hóa hàng năm khoảng 129,4 triệu TEU (1 TEU tương đương 1 container 20 feet).

Cảng Piraeus ở Hy Lạp là một cảng trọng yếu mà COSCO đang khai thác. Đây là cảng lớn nhất ở Hy Lạp và cũng là một trong những cảng lớn nhất ở châu Âu. Cảng này nằm ở Vịnh Saronic trên bờ biển phía Tây của Biển Aegean nối liền Biển Địa Trung Hải và Biển Đen và là một trong những điểm dừng trung chuyển cho Kênh đào Suez.

China Merchants Group, một doanh nghiệp nhà nước chủ chốt của Trung Quốc có trụ sở chính tại Hồng Kông, là một nhà đầu tư quan trọng khác đã giúp chính quyền cộng sản Trung Quốc mở rộng quyền kiểm soát các cảng biển trên khắp thế giới.

Tập đoàn này giới thiệu các hoạt động của họ trên trang web của mình: “China Merchants Group là nhà đầu tư, phát triển, khai thác cảng biển hàng đầu thế giới … Chúng tôi đã triển khai thành công các cảng biển ở Đông Nam Á, Châu Phi, Nam Mỹ, Châu Đại Dương, và các khu vực khác.”

Năm 2017, tập đoàn này đã nắm quyền vận hành Cảng Quốc tế Hambanthota, cảnh lớn thứ hai của Sri Lanka nằm giữa Eo biển Malacca và Kênh đào Suez, nối liền châu Á và châu Âu.

Năm 2018, tập đoàn này cũng kiểm soát trọng tải lớn nhất tại khu vực cảng container của một cảng chính ở Nam Mỹ, Cảng Paranaguá, cảng lớn thứ hai của Brazil.

Tập đoàn này cho biết: “Chúng tôi đã kiểm soát 68 cảng ở 27 quốc gia [tính đến cuối năm 2020].”

Chính quyền Trung Quốc đang cố gắng kiểm soát nhiều cảng biển hơn trên khắp thế giới, bao gồm cả bến cảng và các cảng cạn, đồng thời đang hiện đại hóa và tăng cường lực lượng hải quân của mình. Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV nhấn mạnh hôm 11/7, đây là một phần trong Giấc mơ Trung Hoa của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Gia Huy (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: