Khi Trung Quốc – quốc gia nhập khẩu lúa mạch hàng đầu của Australia – áp thuế hơn 80% lên các mặt hàng này trong một động thái muốn cảnh cáo Canberra vì đã yêu cầu điều tra về nguồn gốc virus corona, nông dân Úc vẫn tìm được lối thoát cho mình. 

Embed from Getty Images

Việc chuyển sang trồng hạt cải dầu (canola) đã giúp nông dân Úc gặt hái được món hời lớn khi họ được hưởng điều kiện trồng trọt lý tưởng và giá loại hạt dầu có hoa vàng này đã lên gần mức kỷ lục. Hiện những người nông dân đang chuẩn bị thu hoạch vụ mùa bội thu năm thứ hai liên tiếp. 

Mặc dù nổi tiếng là một quốc gia trồng lúa mì và đại mạch, Úc dự báo thu hoạch một vụ hạt cải dầu kỷ lục hơn 5 triệu tấn trong mùa này, theo dữ liệu chính phủ.

“Khi mất đi thị trường lớn nhất, bạn cần tìm các phương án thay thế,” Lyndon Mickel, một nông dân trồng cải dầu định hướng xuất khẩu tại Tây Úc, nói.

Các nhà phân tích và thương gia dự đoán nông dân Úc sẽ tăng diện tích trồng cây hạt cải dầu trong những năm tới vì nhu cầu toàn cầu tăng nhanh, đặc biệt nếu giá lúa mạch vẫn bị đình trệ do biểu  thuế của Trung Quốc.

“Giá cả quá ấn tượng, những người trồng trọt đang muốn chuyển sang trồng cây cải dầu nhiều hơn trong năm tới nếu họ có thể,” tổng quản lý thương mại và tiếp thị của AAAX James Foulsham nói.

Hạt cải được ép để làm dầu, được dùng trong các sản phẩm thực phẩm và làm nguyên liệu sinh học cũng như các bữa ăn giàu protein để vỗ béo gia súc. Khoảng ba phần tư xuất khẩu của Úc là sang EU.

Sản lượng cao vượt trội của dầu hạt cải Úc xuất hiện vào thời điểm nguồn cung dầu ăn toàn cầu khan hiếm và giá dầu thô đang tăng, dẫn đến giá dầu cọ, loại dầu thực vật được sử dụng rộng rãi nhất, lên cao kỷ lục trong tuần này.

Úc bắt đầu đóng vai trò quan trọng trong thị trường xuất khẩu dầu hạt cải, cũng được gọi là dầu cải, chiếm gần một phần ba kim ngạch thương mại thế giới, ước tính lên đến 14,21 triệu tấn trong năm 2021/22.

Đất nước dự tính xuất khẩu hơn 4 triệu tấn vào năm 2021/22, tăng 3,1 triệu tấn so với năm trước.

Những tấn dầu hạt cải đầu tiên của vụ mùa này đã được chuyển tới kho cảng sớm hơn thường lệ do điều kiện trồng trọt nóng ẩm làm tăng sản lượng, đặc biệt ở vùng Tây Úc.

“Chúng tôi cố gắng ưu tiên thu hoạch cải hạt dầu đầu tiên vì giá trị của nó,” Levis MacKenzie, quản lý trang trại Grange ở Viridis Ag vùng Tây Úc nói. 

Ông cho biết nông trại đã trồng thêm ”vài nghìn hecta cải dầu” trong  vụ trồng trọt vì giá cao.

Giá dầu hạt cải đã tăng mạnh vào thời  vụ trồng trọt của Úc hồi đầu năm, từ đó đã tăng tới mức kỷ lục vì nạn hạn hán ảnh hưởng tới nhà sản xuất hàng đầu là Canada.

Vào tháng 11 các hợp đồng dầu hạt cải tại đó đã tăng hơn 70%, năm nay được giao dịch với giá hơn 900 đô la Canada (724 đôla Mỹ) mỗi tấn. Hồi đầu năm 2022, giá ở dưới mức 500 đôla Canada.

Một nhà phân tích tại Úc nói với Reuters, nhu cầu về dầu hạt cải Úc quá lớn tới mức một số nông dân đã bắt đầu bán kỳ hạn vụ mùa năm sau ở mức giá 800 đến 850 đô la Úc một tấn (590-627 đôla Mỹ một tấn), so với mức giá trung bình 500 đô la Úc một tấn.

Ngoài cây cải dầu, vụ thu hoạch lúa mì năm nay được dự tính sẽ bội thu, dự báo sẽ mang đến cho đất nước vụ lúa lớn thứ hai từ trước đến nay vào đúng thời điểm Úc rất cần nó do tình trạng phong toả kéo dài tại hai thành phố lớn nhất của đất nước đã làm gián đoạn sự phục hồi kinh tế.

Lĩnh vực nông nghiệp Úc phải đánh giá lại các lựa chọn về trồng trọt và xuất khẩu sau khi Trung Quốc áp đặt các mức thuế lên tới 80,5% với lúa mạch Úc vào năm ngoái.

Mickel, một nông dân trồng lúa ở Tây Úc cho biết một số nông dân đã chuyển đổi một phần diện tích trồng lúa mạch của họ sang trồng lúa mì và cây cải dầu.

Những chuyến hàng lúa mạch cũng đã được chuyển tới các thị trường mới như Mexico và nông dân đang thay đổi giống cho phù hợp với các thị trường khác.

Theo nhà phân tích ngũ cốc cao cấp của ngân hàng Rabo, Cheryl Kalisch Gordon, diện tích trồng lúa mạch ở Úc đã giảm từ 10 đến 15% ngay năm trước, sau khi biểu thuế được Trung Quốc công bố. Phần lớn diện tích được chuyển sang trồng cải dầu vì triển vọng giá cả tốt hơn, bà nói thêm.

Vụ mùa này sản lượng lúa mạch dự báo vẫn bội thu vì điều kiện thời tiết ẩm hơn và hầu hết là thuận lợi cho gieo trồng được ghi nhận ở vành đai trồng ngũ cốc lớn của đất nước.

Ngân Hà (theo SCMP)

Xem thêm: