Hôm thứ Sáu (7/9), vài giờ sau khi kết thúc thời gian lấy ý kiến công chúng Mỹ về danh sách 200 tỷ hàng hóa Trung Quốc sẽ bị đánh thuế nhập khẩu, Tổng thống Donald Trump đã cảnh báo rằng ông đã sẵn sàng đánh thuế lên hầu như tất cả hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ. Điều này có nghĩa rằng ngoài 200 tỷ USD hàng hóa sẽ bị đánh thuế trong vài ngày tới, Washington sẽ chuẩn bị áp thuế lên thêm 267 tỷ USD hàng hóa nhập từ chế độ Bắc Kinh.

thuong-mai-My-Trung
Minh họa về chiến tranh thương mại Mỹ – Trung. (Ảnh qua Asia Times)

Động thái này của chính phủ Trump sẽ làm gia tăng cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung trong bối cảnh Tổng thống Mỹ muốn hiện thực hóa yêu cầu của ông về việc Trung Quốc phải có những thay đổi lớn trong chính sách kinh tế, thương mại và công nghệ. Đổi lại, phía Trung Quốc đã đe dọa sẽ đáp trả phù hợp, trong đó có thể bao gồm hành động chống lại các công ty Mỹ đang hoạt động tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Theo Reuters, vài giờ sau khi thời gian lấy ý kiến công chúng về danh sách 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc dự kiến bị đánh thuế, ông Trump đã nói với các phóng viên có mặt trên Air Force One rằng ông “đang mạnh tay với Trung Quốc vì ông phải làm thế”.

200 tỷ USD mà chúng ta đang nói tới có thể diễn ra rất sớm tùy thuộc vào những gì xảy ra với chúng. Ở một mức độ nhất định, nó sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc. Và tôi ghét phải nói điều này, nhưng sau đó sẽ là 267 tỷ USD khác sẵn sàng thông báo trong thời gian ngắn nếu tôi muốn. Điều này thay đổi toàn bộ cán cân”, ông Trump nói.

Hiện tại, chính phủ Trump đã đánh thuế lên 50 tỷ USD hàng Trung Quốc, chủ yếu là các máy móc công nghiệp và các linh kiện điện tử trung gian trong đó có thiết bị bán dẫn.

Trong danh sách 200 tỷ USD hàng Trung Quốc sắp bị đánh thuế từ 10% đến 25% sẽ có các sản phẩm tiêu dùng như camera và các thiết bị ghi âm, va-li, túi xách, lốp xe và máy hút bụi.

Điện thoại di động, mặt hàng mà Mỹ nhập khẩu lớn nhất từ Trung Quốc chưa có trong danh sách gói 200 tỷ USD nhưng khi ông Trump bổ sung thêm gói đánh thuế 267 tỷ USD thì sẽ bao gồm sản phẩm này.

Với việc đe dọa sẽ áp thêm 267 tỷ USD, tổng cộng hàng hóa Trung Quốc có thể bị Mỹ đánh thuế là 517 tỷ USD, vượt 12 tỷ USD so với 505 tỷ USD hàng hóa mà Mỹ nhập từ Trung Quốc năm 2017. Nhưng nếu tính trong năm 2018, thì con số này có thể vẫn thấp hơn giá trị hàng hóa Mỹ nhập từ Trung Quốc, bởi vì theo số liệu của Cục Thống kê Mỹ trong 7 tháng đầu năm giá trị hàng hóa Washington nhập từ Bắc Kinh đã tăng 9% so với cùng kỳ năm trước.

Vào sáng thứ Sáu (7/9), cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow đã nói trên Kênh truyền hình Bloomberg rằng chính phủ Trump sẽ đánh giá ý kiến công chúng trước khi đưa ra quyết định về danh sách 200 tỷ USD hàng Trung Quốc chịu thuế.

Reuters cho biết văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã nhận được gần 6000 ý kiến của công chúng góp ý về gói áp thuế nêu trên và văn phòng sẽ tổ chức 7 ngày điều trần công khai về gói áp thuế đề xuất này.

Trao đổi với Kênh CNBC, ông Kudlow hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia cho biết chính phủ Mỹ vẫn đang đàm phán với Trung Quốc về các vấn đề thương mại nhưng gần đây chế độ Bắc Kinh đã không đáp ứng các yêu cầu của Washington.

Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc phải bảo vệ sở hữu trí tuệ Mỹ tốt hơn, cắt giảm thặng dư thương mại Trung – Mỹ, cho phép các công ty Mỹ tiếp cập lớn hơn vào thị trường Trung Quốc và hủy bỏ các chương trình trợ cấp công nghiệp công nghệ cao.

Chúng tôi vẫn đang đàm phán với Trung Quốc về nhiều vấn đề… Những cuộc đàm phán này vẫn sẽ tiếp diễn. Chúng tôi muốn hạ thấp hàng rào thuế quan trên tất cả các lĩnh vực”, ông Kudlow nói.

Cố vấn kinh tế của ông Trump đặc biệt nhấn mạnh rằng Mỹ đang tìm kiếm “phi thuế quan, phi hàng rào phi thuế quan, phi trợ cấp, dừng đánh cắp sở hữu trí tuệ, dừng chuyển giao công nghệ, cho phép người Mỹ được sở hữu chính các công ty của mình. Những điều này là yêu cầu của chúng tôi trong nhiều tháng qua và gần đây những yêu cầu này không được đáp ứng. Tuy nhiên hy vọng mọi thứ sẽ tiến triển tốt”.

Yên Sơn

Xem thêm: