Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Tư (6/3) đã nói rằng ông sẽ rất thất vọng về lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un nếu các báo cáo về phôi phục bãi thử tên lửa tại Bắc Hàn là sự thật.

Sohae
Ảnh vệ tinh về bãi thử tên lửa Sohae hôm 2/3/2019. (Ảnh: DigitalGlobe)

Vào thứ Ba (5/3), hai nhóm tư vấn có trụ sở tại Mỹ và hãng tin Yonhap của Hàn Quốc đã loan tin rằng Bắc Hàn đang tiến hành khôi phục một phần Bãi Phóng Vệ tinh Sohae ngay cả khi ông Trump đã gặp ông Kim tại thượng đỉnh Hà Nội vào tuần trước.

Trao đổi với báo giới tại Phòng Bầu dục, Tòa Bạch Ốc hôm 6/3, khi được hỏi liệu Bắc Hàn đã thất hứa, Tổng thống Trump nói rằng: “Tôi sẽ rất thất vọng nếu điều đó xảy ra.”

“Vâng, chúng tôi sẽ xem xét. Còn quá sớm để nhìn nhận… Đó là một báo cáo rất sớm. Chúng tôi là những người đưa ra thông tin. Nhưng tôi sẽ rất, rất thất vọng về Chủ tịch Kim, và tôi không nghĩ tôi sẽ [như thế], nhưng chúng ta sẽ chờ xem điều gì xảy ra. Chúng tôi sẽ xem xét. Điều này rốt cuộc sẽ được giải quyết,” ông Trump nói.

Theo Reuters, Bắc Hàn đã bắt đầu công việc phá hủy bệ phóng động cơ tên lửa tại Sohae vào tháng Bảy năm ngoái sau khi ông Kim hứa với ông Trump tại thượng đỉnh Singapore một tháng trước đó. Công việc phá dỡ này được cho là đã dừng lại từ tháng Tám năm ngoái.

“Chúng tôi rất không hài lòng về vấn đề ở đó. Chúng tôi phải giải quyết vấn đề này,” ông Trump nói, nhưng cũng nhấn mạnh rằng: “Mối quan hệ này là tốt”, ám chỉ đến quan hệ cá nhân giữa ông và lãnh đạo tối cao Bắc Hàn Kim Jong-un.

Tổ chức 38 North có trụ sở tại Washington chuyên quan sát về Bắc Hàn dẫn các hình ảnh vệ tinh chỉ ra rằng các công trình tại bãi phóng tên lửa Sohae đã được khôi phục vài lần trong khoảng thời gian từ 16/2 tới 2/3.

Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế tại Washington cũng đã công bố một báo cáo riêng rẽ dẫn theo các hình ảnh vệ tinh, kết luận rằng Bắc Hàn “đang theo đuổi khôi phục lại nhanh chóng” bãi thử này.

Tin tức đầu tiên về việc Bắc Hàn tiến hành khôi phục bãi thử Sohae là do hãng tin Yonhap báo cáo. Yonhap đã dẫn nguồn tin từ báo cáo của Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc với các nghị sĩ Quốc hội hôm thứ Ba (5/3).

Một số nhà phân tích chính trị quốc tế đã giải thích công việc mà Bắc Hàn tiến hành tại bãi thử Sohae là nỗ lực của Bình Nhưỡng nhằm gây áp lực lên Washington để đồng ý thỏa thuận, chứ không phải là động thái hướng tới tiếp tục thử tên lửa ở đây.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Ed Markey – thành viên của Tiểu ban Đông Á Thượng viện, đã bày tỏ quan ngại về những báo cáo liên quan tới động thái mới nhất của Bắc Hàn. Ông Ed Markey nói rằng Tổng thống Trump đã lấy bãi thử Sohae làm chứng cứ cho rằng cách tiếp cận đàm phán với Bắc Hàn của ông đang hiệu quả.

“Công việc rõ ràng của Bắc Hàn tại bãi thử này dấy lên vấn đề rằng ông Kim Jong-un chỉ quan tâm tới việc đạt được các nhượng bộ hơn là tiến hành các nỗ lực nghiêm túc, thiện chí để phi hạt nhân hóa,” Thượng nghị sĩ Ed Markey nói.

Ông Markey nói rằng bắt buộc phải khởi động lại các cuộc đàm phán cấp độ thực thi công việc với Bắc Hàn càng sớm càng tốt. Dân biểu Dân chủ này nói thêm rằng nếu Bình Nhưỡng từ bỏ ngoại giao, thì Mỹ nên sẵn sàng xem xét các cách thức để gia tăng áp lực.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm thứ Hai (4/3) đã nói rằng ông hy vọng sẽ gửi một phái đoàn tới Bắc Hàn trong vài tuần tới, nhưng ông “không cam kết” điều này.

Mặc dù truyền thông nhà nước Bắc Hàn cuối tuần trước đã nói ông Kim và ông Trump tại thượng đỉnh Hà Nội đã quyết định tiếp tục đàm phán, nhưng Thứ trưởng Ngoại giao Bắc Hàn Choe Son-hui đã nói với báo giới rằng ông Kim “có lẽ đã mất nhiệt tình theo đuổi một thỏa thuận” và đặt nghi vấn về sự cần thiết phải tiếp tục đối thoại.

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sarah Sanders hôm thứ Tư (6/3) cho biết Mỹ “sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán đang diễn ra với Bắc Hàn,” nhưng không cung cấp thêm chi tiết.

Tân Bình