Các cố vấn của Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông Trump mặc dù rất muốn thúc đẩy thị trường thông qua một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc, nhưng ông sẽ không mềm hóa lập trường của mình với Bắc Kinh, trong đó bao gồm cách Trung Quốc xử lý vấn đề sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, hạn chế quyền sỡ hữu.

Embed from Getty Images

Các cố vấn của chính phủ Mỹ cho rằng việc Trung Quốc đang đề xuất mua thêm hàng hóa Mỹ dường như không thể khắc phục được bất đồng kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong các cuộc đàm phán vừa qua.

Mỹ cáo buộc Trung Quốc đánh cắp sở hữu trí tuệ, ép các công ty Mỹ phải chia sẻ công nghệ khi họ làm kinh doanh tại Trung Quốc. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn phủ nhận các cáo buộc này.

Thời hạn cuối cùng để hai bên đạt được một thỏa thuận thương mại hoặc tiếp tục leo thang cuộc chiến thuế quan là ngày 1/3, nhưng cho tới nay, theo nguồn tin thông thạo về đàm phán Mỹ – Trung, hai bên vẫn cách rất xa những vấn đề quan trọng, các yếu tố mang tính cấu trúc để có thể đạt được thỏa thuận.

Một quan chức Mỹ giấu tên nói với Reuters: “Chúng tôi vẫn chưa ở vào vị trí mà những quan ngại của chúng tôi được giải quyết đầy đủ.” Vị quan chức này cho biết thêm rằng đội ngũ của ông Trump do Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer – người có quan điểm cứng rắn – dẫn dắt, đã tập trung vào các vấn đề mang tính cấu trúc, cũng như mất cân bằng thương mại.

Trong khi đó, trao đổi công khai với Reuters, cố vấn kinh tế Larry Kudlow nói rằng chuyển giao công nghệ cưỡng ép, đánh cắp sở hữu trí tuệ và các hạn chế quyền sở hữu vẫn là các ưu tiên của ông Trump trong đàm phán thương mại với Trung Quốc.

“Tổng thống [Trump] đã nói nhiều lần về điều đó quan trọng thế nào và ông ấy sẽ không lùi bước,” Reuters dẫn lời cố vấn Kudlow.

Từ sau khi Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đạt được thỏa thuận tạm dừng leo thang chiến tranh thương mại tại cuộc gặp bên lề hội nghị G-20 ở Argentina cuối tháng Mười Một, các bên đã tích cực tổ chức các cuộc đàm phán cấp thấp nhằm tiến tới ký kết được thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung trước thời hạn 1/3. Tuy nhiên, theo một nguồn tin thông thạo về các cuộc đàm phán này nói với Reuters rằng các cuộc thảo luận vẫn chưa đạt được bất kỳ điều gì trên giấy tờ.

“Có tiến triển trong các cuộc đàm phán giữa hai bên. Nhưng tôi nhận thấy điều này: vẫn chưa có bất kỳ điều gì được đồng ý bằng văn bản,” nguồn tin giấu tên nói với Reuters.

Truyền thông Mỹ thông tin rằng trong cuộc gặp cấp thứ trưởng Mỹ – Trung tại Bắc Kinh hồi đầu tháng này, phía Trung Quốc đã cam kết mua thêm hàng Mỹ trong 6 năm tới để tiến tới cân bằng thương mại hai chiều vào năm 2024. Nhưng theo một quan chức Mỹ nhận định, việc Trung Quốc hứa mua thêm hàng Mỹ là chưa đủ thuyết phục đội ngũ đàm phán của ông Trump.

“Khi nghĩ rằng điều này sẽ kết thúc bằng ‘những cam kết’ đơn giản, thì tôi cho rằng [chúng ta] đang bỏ qua những kinh nghiệm trong quá khứ mà chúng ta đã trải qua,” Reuters dẫn lời một quan chức giấu tên.

Theo ông Scott Kennedy – giám đốc Dự án về Chính sách Kinh doanh và Chính trị Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, ngay trong cam kết mua thêm hàng Mỹ, phía Trung Quốc cũng rào đón trước về việc có thể họ sẽ không hoàn thành cam kết khi nhấn mạnh việc mua hàng Mỹ còn phụ thuộc vào nhu cầu của các công ty Trung Quốc.

Ông Kennedy cũng nhận định rằng Trung Quốc thể hiện rằng họ cảm thấy họ đã xử lý được quan ngại của Mỹ về quyền sở hữu trí tuệ thông qua việc chế độ Bắc Kinh vừa ban hành một luật mới về vấn đề này và các hành động khác. Nhưng thực tế, những gì Trung Quốc làm là chưa đủ thỏa mãn đội ngũ đàm phán của Mỹ.

“Những điều này là chưa đủ để thỏa mãn đội ngũ đàm phán Mỹ. Vì vậy chúng ta sẽ chờ xem liệu Trung Quốc có đưa ra thêm bất kỳ biện pháp nào về điều này hay họ vẫn cố tập trung vào việc đề xuất mật ngọt mua thêm hàng hóa và họ hy vọng rằng ông Trump sẽ dính mắc vào những con số lớn tiềm năng này,” ông Kennedy nói.

Theo Reuters, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc sẽ dẫn đầu đoàn đàm phán Trung Quốc tới Washington hội đàm với đoàn Mỹ trong hai ngày 30 và 31/1.

Đánh giá về cuộc đàm phán này, cố vấn kinh tế Kudlow nói: “Tất cả điều tôi có thể nói là cuộc gặp sắp diễn ra vào cuối tháng này với ông Lưu Hạc là rất quan trọng.”

Xuân Thành

Xem thêm: