Không ai có thể xóa bỏ sự tồn tại của Đài Loan”, Tổng thống Thái Anh Văn phát biểu vào Chủ Nhật (12/8) trước khi lên đường thăm chính thức hai đồng minh tại Nam Mỹ và quá cảnh tại Hoa Kỳ.   

Thai-Anh-Van
Bà Thái Anh Văn trong buổi lễ nhậm chức Tổng thống Đài Loan hôm 20/5/2016. (Ảnh: Ashley Pon/Getty Images)

Phát biểu của bà Thái Anh Văn một lần nữa cho thấy nữ Tổng thống Đài Loan kiên định vị thế độc lập của hòn đảo dân chủ này bất chấp sức ép ngày càng gia tăng của chính quyền Trung Quốc Đại Lục. Chế độ Bắc Kinh đang tăng cường vận động quốc tế cô lập Đài Bắc.

Chính quyền Trung Quốc trước nay luôn tuyên bố Đài Loan dân chủ và tự trị là lãnh thổ ngoài khơi xa của họ và gần đây Bắc Kinh đã đẩy mạnh chiến dịch chống lại hòn đảo này bằng việc khẳng định chủ quyền Trung Quốc.

Giới chức Trung Quốc đã gây sức ép buộc nhiều công ty nước ngoài, trong đó có các hãng hàng không quốc tế, kể cả của Mỹ phải xếp Đài Loan là một phần của Trung Quốc trên các trang web thương mại của họ. Trung Quốc cũng tìm mọi cách để loại bỏ Đài Loan khỏi các diễn đàn quốc tế mà chính quyền Đài Bắc đang tham gia.

Hơn thế nữa, Trung Quốc cũng tìm cách thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với một số ít nước đang công nhận Đài Loan độc lập. Trong năm nay, Burkina Faso và Cộng hòa Dominica là hai nước mới nhất chuyển sang quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh, chấm dứt ủng hộ Đài Bắc. Theo Reuters, hiện tại Đài Loan chỉ còn 18 nước đặt quan hệ ngoại giao chính thức và công nhận họ là quốc gia độc lập.

Phát biểu trước khi lên máy bay tới Los Angeles, nơi bà Thái quá cảnh trước khi tới thăm hai đồng minh Belize và Paraguay, Tổng thống Đài Loan đưa ra phát biểu mang tính thách thức Bắc Kinh.

Khi ra nước ngoài, cả thế giới có thể nhìn thấy Đài Loan; họ có thể nhìn thấy đất nước của chúng ta cũng như sự ủng hộ của chúng ta cho dân chủ và tự do. Chúng ta chỉ cần kiên định để không ai có thể xóa bỏ sự tồn tại của Đài Loan”, Reuters dẫn lời bà Thái.

Phát ngôn viên của chính phủ Đài Loan Phi Lin Chuang tiết lộ với báo giới rằng trong thời gian quá cảnh tại Los Angeles vào Chủ Nhật 12/8 (giờ Mỹ), Tổng thống Thái Anh Văn sẽ có bài phát biểu tại bữa tiệc với cộng đồng người Mỹ gốc Đài Loan và buổi tối, sau đó bà Thái sẽ tới thăm Thư viện Tổng thống Ronald Reagan ở ngoại ô Los Angeles vào thứ Hai (13/8).

Trong chuyến hành trình trở về, bà Thái cũng sẽ quá cảnh tại thành phố Houston, bang Texas.

Trước chuyến công du nước ngoài lần này của bà Thái Anh Văn, trong đó có chặng dừng chân tại Mỹ, phía chính quyền Trung Quốc Đại Lục đã lên tiếng kêu gọi Washington không được cho bà Thái quá cảnh. Chế độ Bắc Kinh luôn lo sợ bà Thái có ý định thúc đẩy Đài Loan độc lập chính thức với sự hẫu thuẫn của Mỹ.

Theo Reuters, chỉ một ngày trước khi bà Thái Anh Văn tới Mỹ, Tập đoàn hóa dầu CPC của nhà nước Đài Loan đã thông báo hoàn thành thương vụ mua khí hóa lỏng của Mỹ trong 25 năm tới, trị giá 25 tỷ USD.

Một nguồn tin giấu tên thân thuộc với nhóm tư vấn chính phủ Đài Loan nói với Reuters rằng thương vụ nêu trên nhằm mục đích thúc đẩy mối quan hệ thương mại Đài Loan – Mỹ, góp phần giảm thặng dư trong cán cân thương mại hai chiều và cũng là dấu hiệu thể hiện thiện chí của chính quyền Đài Bắc trước chuyến công du quan trọng của bà Thái.

Tổng thống Thái Anh Văn luôn khẳng định bà muốn duy trì tình trạng hiện tại với Trung Quốc và sẽ tìm cách tái khẳng định mối quan hệ Washington – Đài Bắc để củng cố sự ủng hộ của cử tri trong nước trước các cuộc bầu cử địa phương vào tháng Mười Một tới trong bối cảnh leo thang áp lực từ Bắc Kinh.

Reuters, dẫn theo hai nguồn tin giấu tên, nói thêm rằng trong khi quá cảnh tại Mỹ lần này, bà Thái dự kiến sẽ gặp ông Ed Royce – Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ. Bà Thái cũng sẽ gặp đại diện các doanh nghiệp Mỹ để thảo luận cách thức Đài Loan có thể tăng cường đầu tư và giao thương với Mỹ.

Mặc dù Mỹ dừng quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan từ năm 1979 và tuân thủ theo nguyên tắc “Một Trung Quốc” mà Bắc Kinh đưa ra, nhưng Washington vẫn là đồng minh mạnh mẽ nhất và là nhà cung cấp vũ khí duy nhất của Đài Bắc.

Reuters nhận định chuyến công du của bà Thái lần này đến trong bối cảnh Mỹ – Trung đang leo thang cuộc chiến thương mại, cũng sẽ là sự kiện khiến Bắc Kinh giận dữ.

Xuân Thành

Xem thêm: