Tổng thống Joe Biden hôm Chủ Nhật (7/3, giờ Mỹ) đã ký lệnh hành pháp thay đổi cách thức chính quyền liên bang xử lý các cuộc bầu cử, bao gồm việc tăng cường khả năng tiếp cận bầu cử và đăng ký cử tri cho những kẻ tội phạm đang bị giam giữ trong tù hoặc đang trong thời gian quản chế.

Embed from Getty Images

Lệnh ông Biden ký hôm 7/3 với tên gọi chính thức “Lệnh hành pháp thúc đẩy tiếp cận bầu cử” được đăng trên trang whitehouse.gov có đoạn viết: “Sắc lệnh này sẽ chỉ đạo Tổng Chưởng lý thiết lập các thủ tục để cung cấp tài liệu đào tạo liên quan đến đăng ký cử tri và bầu cử, và ở mức độ phù hợp, để tạo điều kiện cho đăng ký cử tri đối với tất cả các cá nhân đủ điều kiện đang chịu quản lý của Cục Nhà tù Liên bang”.

Lệnh này cũng ra lệnh cho tổng chưởng lý phải giúp các cựu tù nhân nhận được bản xác nhận danh tính phù hợp để đáp ứng các yêu cầu bầu cử của tiểu bang. Ông Biden cũng đang yêu cầu Cảnh sát Tư pháp Hoa Kỳ phải quy định trong các hợp đồng nhân sự nhằm tạo điều kiện cho bỏ phiếu bằng thư và cung cấp cho những kẻ tội phạm đủ điều kiện bầu cử thông tin về bỏ phiếu và đăng ký cử tri.

Ông Biden ký lệnh hành pháp này vào đúng ngày kỷ niệm 56 năm “Ngày Chủ nhật Đẫm máu”, sự vụ xảy ra vào năm 1965 khi 600 nhà hoạt động nhân quyền đã bị binh lính tiểu bang đánh đập khi họ cố gắng tuần hành vì quyền bầu cử tại Selma, bang Alabama, theo Reuters.

Phát biểu tại sự kiện Bữa sáng Đoàn kết Martin và Coretta King hôm 7/3, trước khi ký lệnh hành pháp nêu trên, ông Biden nói: “Mọi cử tri đủ điều kiện nên có thể được bầu cử và phiếu bầu của họ phải được kiểm đếm. Nếu quý vị có ý tưởng tốt nhất, quý vị không có gì phải che giấu. Hãy để mọi người bỏ phiếu”.

Lệnh hành pháp mà ông Biden vừa ký cũng chỉ đạo lãnh đạo của các cơ quan liên bang phải chuẩn bị kế hoạch trong 200 ngày tới về cách thức cơ quan của họ có thể thúc đẩy đăng ký cử tri. Những danh mục hành động tiềm năng trong kế hoạch này có thể bao gồm việc phân phát đơn xin nhận phiếu bầu qua thư và mẫu đăng ký cử tri trong các sự kiện của các cơ quan và sử dụng các trang web của cơ quan chính phủ liên bang để thúc đẩy đăng ký cử tri.

Lệnh này cũng yêu cầu các cơ quan liên bang phải tiến hành các bước đi để trở thành các cơ quan đăng ký cử tri chính thức chiếu theo Đạo luật Đăng ký Bầu cử Quốc gia (NVRA). Các cơ quan của tiểu bang, như các sở giao thông, đã thực hiện chức năng đăng ký cử tri rồi, và NVRA cho phép các cơ quan liên bang cũng được thực hiện chức năng đó theo yêu cầu của tiểu bang. Lệnh hành pháp chỉ đạo các cơ quan liên bang phải đánh giá cách họ có thể giúp đăng ký cử tri và thông báo cho các tiểu bang rằng họ sẵn sàng giúp đỡ làm việc này.

Lệnh hành pháp cũng yêu cầu nâng cấp trang web Vote.gov, trong đó bao gồm hiện đại hóa khả năng tiếp cận và trải nghiệm người dùng.

Nhìn chung, lệnh thúc đẩy bầu cử mà ông Biden vừa ký gần như nhằm chính thức văn bản hóa để thực hiện lâu dài nhiều quy định bầu cử được áp dụng tạm thời tại các cuộc bầu cử 2020 trong bối cảnh bị ảnh hưởng bởi đại dịch virus Vũ Hán.

Sắc lệnh bao gồm một số điều khoản như sau:

  • Sử dụng các cơ quan liên bang để thúc đẩy đăng ký cử tri;
  • Sử dụng các cơ quan liên bang để thông tin cho người Mỹ về bầu cử;
  • Liên kết các trang web của cơ quan liên bang với các trang web đăng ký cử tri của tiểu bang;
  • Cung cấp các mẫu đơn về đăng ký cử tri và phiếu bầu qua thư;
  • Sử dụng “các tổ chức bên thứ ba phi đảng phái, đã được chuẩn thuận” để đăng ký cử tri tại các cơ quan liên bang;
  • Sử dụng các giấy tờ xác nhận danh tính do “các tổ chức bên thứ ba phi đảng phái, đã được chuẩn thuận” đó ban hành để giúp mọi người đăng ký bầu cử;
  • Cung cấp thêm các dịch vụ đa ngôn ngữ cho các cử tri tiềm năng;
  • Cho viên chức công “nghỉ để tham gia bầu cử trong ngày diễn ra các cuộc bầu cử Liên bang, Tiểu bang, địa phương, Bộ lạc và vùng lãnh thổ”;
  • Thúc đẩy đăng ký cử tri là những tù nhân liên bang.

Danh sách các biện pháp có trong sắc lệnh của ông Biden là khá tương đồng với nội dung có trong Dự luật H.R.1 (Đạo luật vì Nhân dân) hiện đã được Hạ viện do Đảng Dân chủ kiểm soát thông qua vào tuần trước.

Xuân Thành

Xem thêm: