Tổng thống Joe Biden hôm thứ Năm (8/4, giờ Mỹ) đã loan báo nhiều biện pháp kiểm soát súng và tuyên bố các vụ xả súng, bạo lực súng ống là “khủng hoảng sức khỏe cộng đồng”, là “nạn dịch” của nước Mỹ và là “sự bối rối quốc tế”.

Embed from Getty Images

Bạo lực súng trong đất nước này là nạn dịch, và nó là sự bối rối quốc tế”, ông Biden nói trong bài phát biểu tại Nhà Trắng hôm 8/4. Cùng tham gia vào buổi thông báo các biện pháp kiểm soát súng này với Tổng thống Biden còn có Phó Tổng thống Kamala Harris, Tổng Chưởng lý Merrick Garland, nhiều nhà hoạt động ủng hộ kiểm soát súng, các quan chức địa phương và các gia đình của các nạn nhân của bạo lực súng.

Chào mừng các gia đình của các nạn nhân bạo lực súng và các nhà hoạt động ủng hộ kiểm soát súng, ông Biden quả quyết với họ: “Chúng tôi cực kỳ quyết tâm để thực hiện thay đổi”.

Thông báo về các hành động kiểm soát súng của ông Biden đến cùng ngày với một vụ xả súng đẫm máu tại thành phố Rock Hill, bang Nam Carolina khiến 5 người thiệt mạng. Trước đó không lâu, hai vụ xả súng tại bang Colorado và bang Georgia đã cướp đi sinh mạng của 18 người.

Theo bất kỳ cách nào, không điều gì tôi sẽ giới thiệu ở đây vi phạm Tu chính án thứ hai [Hiến pháp Hoa Kỳ]. Những lập luận cho rằng những gì tôi nói về sẽ đặt Tu chính án thứ hai vào rủi ro, đều là giả dối”, ông Biden nói.

Theo tài liệu do Nhà Trắng công bố, ông Biden ra lệnh cho Bộ Tư pháp, trong vòng 30 ngày, phải ban hành một quy định đã được đề xuất nhằm mục đích ngăn chặn phát tán các loại súng ma hay được biết đến là các loại súng được làm từ việc tự lắp ráp các linh kiện.

Bộ Tư pháp, trong vòng 60 ngày, cũng sẽ ban hành một quy định đã được đề xuất, trong đó tuyên bố rằng súng lục có trang bị đầu nối cố định sẽ bị liệt vào loại súng trường nòng ngắn. Để sở hữu loại súng này người dân sẽ cần xin giấy phép liên bang và buộc phải qua nhiều quá trình xin phép hơn, đồng thời phải nộp thuế 200 USD. Loại súng này là giống với vũ khí mà nghi phạm trong vụ xả súng tại Boulder, bang Colorado sử dụng vào tháng trước khiến 10 người thiệt mạng.

Bộ Tư pháp, trong vòng 60 ngày, cũng sẽ ban hành luật mẫu với mục đích giúp các bang áp dụng các luật “cờ đỏ” của họ dễ hơn. Những luật “cờ đỏ” này cho phép các cá nhân gửi kiến nghị lên tòa án để tòa ra lệnh cho phép cảnh sát được quyền thu vũ khí của một cá nhân được cho là mối nguy đối với những người gửi kiến nghị hoặc với những người khác.

Chính quyền Biden hôm thứ Tư (7/4) đã loan báo về các hành động khác liên quan đến kiểm soát súng, gồm: đầu tư vào “can thiệp bạo lực cộng đồng” nhằm ngăn chặn sự gia tăng các vụ giết người, xả súng; ban hành báo cáo thường niên về buôn lậu súng; và chỉ định ông David Chipman làm giám đốc ATF (Cục Rượu, Thuốc là và Súng). Ông Chipman là cựu cố vấn cho nhóm vận động kiểm soát súng ‘Mọi Thị trấn vì An toàn Súng’ và hiện đang là cố vấn tại Giffords – một tổ chức tuyên bố làm việc để ngăn chặn bạo lực súng.

Ngay sau loan báo của ông Biden, nhiều thành viên Đảng Cộng hòa và các nhóm bảo vệ Tu chính án thứ hai đã lên án các hành động hành pháp của chính quyền Biden. Họ cho rằng những hành động này vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ.

Tổ chức ‘Những người Sở hữu súng của Mỹ’ (Gun Owners of America) đã gọi các biện pháp kiểm soát súng mà ông Biden mới loan báo là mang bản chất độc tài.

Như một kẻ độc tài, Biden đang tìm cách đơn phương quy định [kiểm soát] những khẩu súng mà những người sở hữu súng hiện đang có. Và ông ta đang làm điều này thông qua hành động hành pháp, bỏ qua các yêu cầu hiến pháp, trong đó trao cho Quốc hội quyền ban hành luật”, tổ chức ‘Những người Sở hữu súng của Mỹ’ tuyên bố hôm 8/4,

Trong khi đó, Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA) cho rằng “những hành động của ông Biden có thể yêu cầu người dân Mỹ từ bỏ tài sản hợp pháp, thúc đẩy các tiểu bang mở rộng các lệnh tịch thu, và đưa một nhà vận động hành lang về kiểm soát súng vào vị trí lãnh đạo ATF”. NRA cũng cáo buộc ông Biden “đang hủy bỏ Tu chính án thứ hai” và tổ chức này quả quyết: “Đã đến lúc phải ĐỨNG LÊN và CHIẾN ĐẤU!

Dân biểu Cộng hòa Dan Bishop viết trên Twitter: “[Tổng thống] Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris đã im lặng khi những kẻ bạo động đe dọa các gia đình & đốt phá các thành phố. Bây giờ, họ đưa ra các hạn chế mới mà hoàn toàn tránh né Quốc hội & [các hạn chế mới này] sẽ không làm được gì để ngăn chặn những kẻ tội phạm, trong khi lại khiến những công dân tuân thủ luật pháp không còn khả năng tự vệ. Tôi sẽ chiến đấu với nỗ lực yếm thế và vi hiến này”.

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, Dân biểu Kenvin McCarthy (bang California) viết rằng: “Đảng Cộng hòa sẽ cực lực phản đối và theo đuổi mọi lựa chọn – nó là lập pháp hoặc tư pháp – để bảo vệ quyền giữ và mang theo súng [của người dân Mỹ] trước sự vi phạm của Chính quyền này”.

Bất chấp vấp phải nhiều phản đối từ đảng và các nhóm đối lập, Nhà Trắng tuyên bố rằng Tổng thống Biden trong tương lai có thể sẽ tiếp tục ban hành thêm các lệnh hành pháp về kiểm soát súng.

Tổng thống sẽ không đợi Quốc hội hành động rồi mới thực hiện thêm các hành động hành pháp – đây mới chỉ là sự khởi đầu”, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nói hôm 8/4. “Ông [Biden] sẽ tiếp tục yêu cầu đội ngũ của ông đánh giá từ cả quan điểm chính sách và pháp lý về các hành động hành pháp bổ sung [liên quan đến kiểm soát súng] mà có thể thực hiện”.

Xuân Thành (T/h)

Xem thêm: