Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đưa ra lời đe dọa chấm dứt thỏa thuận quân sự với Mỹ nếu Washington không giao vắc-xin ngừa COVID-19 cho nước này. 

Embed from Getty Images

(Ảnh: Người dân Philippines biểu tình phản đối TT Duterter, ghép nửa mặt ông Duterte với Tập Cận Bình)

Đối mặt với những chỉ trích mạnh mẽ trong nước về sự chậm trễ trong việc mua vắc-xin, ông Duterte đã cố gắng biến Thỏa thuận Lực lượng thăm viếng (VFA) thành một con bài mặc cả để đảm bảo có được vắc-xin COVID-19 từ Mỹ.

“Nếu họ không cung cấp tối thiểu 20 triệu liều vắc-xin, tốt hơn là họ nên ra khỏi đây – không có vắc-xin, không ở lại đây”, ông Duterte nói hôm thứ Bảy trong cuộc họp truyền hình với các thành viên trong nội các và lực lượng đặc nhiệm COVID-19 của quốc gia.

Vào tháng 11, ông Duterte đã đồng ý gia hạn thêm sáu tháng một thỏa thuận năm 1998 về việc quân đội Hoa Kỳ được phép tới Philippines để tập trận và hỗ trợ nhân đạo.

Đầu năm nay, ông Duterte đã đơn phương hủy bỏ thỏa thuận, nhưng sau đó đã tạm đình chỉ việc này.

Lời đe dọa của ông Duterte diễn ra sau khi chính quyền của ông bị chỉ trích nặng nề vì không ký được hợp đồng mua vắc-xin với hãng Pfizer, trong khi các nước láng giềng Đông Nam Á như Singapore và Indonesia đã tiến tới bước giao hàng.

Đầu tháng này, Ngoại trưởng Teodoro Locsin Jr cho biết Manila đã đảm bảo mua được 10 triệu liều vắc-xin Pfizer với sự giúp đỡ của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Vắc-xin đã sẵn sàng để giao hàng vào tháng 1 năm 2021 nhưng thỏa thuận thất bại sau khi Bộ trưởng Y tế Francisco Duque được cho là đã hủy thương vụ.

Tuy nhiên, ông Duque phủ nhận cáo buộc và nói rằng chưa bao giờ nhận được cam kết chắc chắn từ gã khổng lồ dược phẩm Hoa Kỳ.

Vào thứ Bảy, ông Duterte đã bênh vực ông Duque và đả kích Hoa Kỳ: “Đừng tin vào những điều tồi tệ đó, rằng họ có thể cung cấp ngay lập tức”, ông nói. “Tôi đã làm việc với chính phủ – tôi đã làm việc với họ nhiều lần.”

Vào tháng 7, khi người dân Philippines quay cuồng với một trong những lệnh phong tỏa dài nhất thế giới, ông Duterte đã kêu gọi sự kiên nhẫn và bày tỏ hy vọng rằng đất nước sẽ “trở lại bình thường” vào tháng 12 khi có vắc-xin.

Tổng thống Philippines trước đây ủng hộ vắc-xin từ Trung Quốc và Nga, chỉ trích các nước phương Tây chỉ “vì lợi nhuận.”

Cho đến nay, Philippines mới chỉ đảm bảo được 2,6 triệu liều vắc-xin COVID-19 từ hãng AstraZeneca của Vương quốc Anh, nhưng những liều này sẽ chỉ được bắt đầu giao hàng vào tháng 5 năm sau và nó lại do các công ty Philippines đặt hàng, chứ không phải chính phủ. 

Tuy vậy, các công ty này đã hứa tặng một nửa số lượng liều cho chính phủ.

Cho đến nay, Philippines là một trong những nước có nhiều ca nhiễm virus Vũ Hán nhất Đông Nam Á (cùng với Indonesia) với khoảng 470.000 ca nhiễm và hơn 9.000 ca tử vong.

Xuân Lan

Xem thêm: