Đại Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu Liên quân Mỹ, trong cuộc trả lời phỏng vấn BBC cuối tuần qua, đã nói rằng cuộc tấn công quân sự của Trung Quốc vào Đài Loan sẽ không đến sớm, nhưng Mỹ đang theo dõi tình hình rất chặt chẽ.

Embed from Getty Images

Khi được phóng viên của “BBC on Sunday” hỏi liệu ông có nghĩ Trung Quốc sẽ tấn công Đài Loan, Đại Tướng Milley đáp: “Vào thời điểm này, chưa có dấu hiệu hay bất kỳ cảnh báo nào cho thấy một cuộc tấn công sắp diễn ra. Nhưng chúng tôi cũng cần theo dõi tình hình rất rất chặt chẽ”.

Ông Milley khẳng định Trung Quốc rõ ràng đang phát triển năng lực để tấn công đảo quốc vào một thời điểm nào đó. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng đã có những bài phát biểu công khai đề cập đến việc thống nhất Đài Loan.

Tuy nhiên, vị tướng hàng đầu nước Mỹ đã đánh giá vấn đề về quyết định hành động của Bắc Kinh liên quan đến Đài Bắc là một lựa chọn chính trị. “Dù họ có hành động hay không, thì đó là lựa chọn chính trị, đó là lựa chọn chính sách, điều đó sẽ dựa vào cách Trung Quốc đánh giá lợi ích chi phí-rủi ro vào lúc đó”.

Trung Quốc có thể gọi cuộc chiến tranh với Đài Loan là “Hành động Quân sự Đặc biệt” hoặc “Hành động Quân sự Không phải Chiến tranh”

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tổ chức các cuộc thảo luận vào giữa tháng Sáu để phê duyệt kế hoạch định hướng cho quân đội Trung Quốc chuẩn bị sẵn sàng thực thi “hành động quân sự không phải chiến tranh” nhằm đảm bảo “chủ quyền, an ninh, lợi ích phát triển của Trung Quốc, và sự ổn định khu vực”.

Nhà bình luận quốc phòng Đài Loan Chi Le-yi đánh giá động thái đó của ông Tập là nỗ lực để hợp thức hóa các hoạt động quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc cả ở Đài Loan và trên Biển Đông, cung cấp cơ sở pháp lý cho các hành động gây hấn trong tương lai.

Ông Chi Le-yi nói với RFA rằng: “Trong trường hợp Trung Quốc tấn công Đài Loan, ông [Tập Cận Bình] sẽ không gọi đó là một cuộc chiến tranh xảy ra giữa hai quốc gia. Ông ta phải nói đó là ‘hành động quân sự đặc biệt’ hoặc ‘hành động quân sự không phải chiến tranh’. Ông ta phải định nghĩa chiến tranh theo cách đó, giống như ông ta tìm cách diệt trừ các lực lượng ly khai nội địa”.

Khi Nga phát động cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, Tổng thống Vladimir Putin cũng đã gọi cuộc chiến đó là “hành động quân sự đặc biệt”. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho đến nay cũng đang đưa tin về cuộc chiến tranh Nga-Ukraine theo giọng điệu tuyên truyền của Điện Kremlin.

Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh ngoài khơi xa của họ và phải được thống nhất với đại lục, kể cả bằng vũ lực nếu cần bất chấp quốc đảo dân chủ chưa bao giờ bị đặt dưới sự cai trị của chế độ cộng sản Bắc Kinh.

Đảo Đài Loan là một quốc gia độc lập trên thực tế. Họ có chính phủ được bầu dân chủ, quân đội, hiến pháp và đồng tiên riêng.

Trung Quốc thời gian qua đã đang điều động nhiều phi cơ chiến đấu xâm nhập vào vùng nhận diện phòng không của Đài Loan, đặt ra mối đe dọa an ninh cho quốc đảo dân chủ hơn 23 triệu dân.

Mỹ không có mối quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan từ năm 1979, nhưng Washington vẫn bán vũ khí cho Đài Bắc theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan. Đạo luật được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1979 này cho phép nền kinh tế lớn nhất thế giới được cung cấp cho quốc đảo dân chủ Đông Bắc Á các phương tiện tự vệ.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hồi tháng Năm đã đồng ý giữ cam kết bảo vệ Đài Loan bằng quân sự trong trường hợp hòn đảo bị Trung Quốc tấn công.

Một số nhà phân tích không loại trừ rằng ông Tập Cận Bình sẽ sử dụng chiến tranh với Đài Loan như là lựa chọn cuối cùng để đánh dấu sự lãnh đạo của ông ta và nhiệm kỳ thứ ba của ông là lãnh đạo tối cao của Trung Quốc bất chấp những hậu quả thảm khốc tiềm tàng.