Ngày 2/4, Ukraine tuyên bố lực lượng của mình đã kiểm soát hoàn toàn thủ đô Kyiv đồng thời chiếm lại tất cả các khu vực xung quanh thành phố, lần đầu tiên kể từ khi Nga tiến hành xâm lược nước này vào tháng Hai. 

Embed from Getty Images

Hôm 2/4/2022, một người đàn ông đang đi bộ, cầm theo các túi thực phẩm cung cấp cho quân đội Ukraine tại thị trấn Bucha, phía tây bắc của thủ đô Kyiv. (Ảnh: RONALDO SCHEMIDT/AFP via Getty Images)

Khi quân đội Nga tập hợp lại cho các cuộc chiến ở phía đông Ukraine, thì những thị trấn xung quanh Kyiv cũng đang hứng chịu hệ quả sau 5 tuần chiến đấu. Thi thể người dân thiệt mạng nằm rải rác trên các con phố, cạnh xác những chiếc xe tăng Nga bị đốt cháy và những quả tên lửa còn nguyên chưa nổ.

Cố vấn Tổng thống Ukraine Okeksiy Arestovych cho biết, quân đội Ukraine đã chiếm lại hơn 30 ngôi làng và thị trấn xung quanh Kyiv, sau khi Nga rút quân khỏi khu vực trong tuần này.

Phóng viên tờ Reuters đã tiếp cận một thị trấn trong số đó, chứng kiến cảnh người dân rơi nước mắt nhớ lại những trải nghiệm tang thương.

Bà Mariya Zhelezova 74 tuổi, là người ở thị trấn Bucha, chia sẻ: “Lần đầu tiên, tôi ra khỏi phòng và một viên đạn đã làm vỡ kính, vỡ cửa sổ và mắc vào tủ quần áo. Lần thứ hai, mảnh kính vỡ suýt bắn vào chân tôi.”

Thị trưởng Bucha Anatoliy Fedoruk cho biết hơn 300 cư dân đã thiệt mạng.

“Chúng tôi không muốn họ (quân đội Nga) quay lại”, bà Zhelezova kể: “Hôm nay tôi có một giấc mơ – rằng họ rời đi và không quay lại.”

Nga đã mô tả việc rút quân gần khu vực Kyiv là một cử chỉ thiện chí sau các cuộc đàm phán hòa bình, được tổ chức lần cuối vào ngày 1/4. Trong khi đó, Ukraine và các nước đồng minh cho rằng Nga buộc phải chuyển trọng tâm sang miền đông Ukraine sau khi chịu tổn thất nặng nề gần Kyiv. 

Kể từ khi Nga đưa quân xâm lược vào ngày 24/2 theo cái mà nước này gọi là một “hoạt động quân sự đặc biệt” nhằm phi quân sự hóa nước láng giềng, Nga đã không thể chiếm được một thành phố trọng yếu nào mà thay vào đó đã tiến hành bao vây các khu vực đô thị, buộc ¼ dân số Ukraine phải rời bỏ nơi sinh sống. 

Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Malyar đã đăng trên Facebook rằng: “Toàn bộ khu vực Kyiv được giải phóng khỏi kẻ xâm lược.” Phía Nga chưa đưa ra bình luận nào về tuyên bố này.

Cả hai bên đều mô tả các cuộc đàm phán được tổ chức trong tuần này tại Istanbul, cũng như các cuộc đàm phán qua video là “khó khăn”. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 2/4 cho biết: “Điều quan trọng là các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục, ở Istanbul hoặc ở một nơi nào khác.”

Vòng đàm phán mới vẫn chưa được công bố. Tuy nhiên vào ngày 2/4, nhà đàm phán Ukraine David Arakhamia tiết lộ rằng, hiện đã đủ điều kiện cho phép các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. 

Ông Arakhamia phát biểu: “Phía Nga xác nhận luận điểm của chúng tôi rằng các văn kiện dự thảo đã đủ để tiến hành các cuộc tham vấn trực tiếp giữa lãnh đạo hai nước”. Nga chưa đưa ra bình luận về khả năng này.

Tình hình phía đông Ukraine

Tại khu vực phía đông, đoàn xe của Hội Chữ thập đỏ một lần nữa đang tìm cách sơ tán dân thường khỏi thành phố cảng Mariupol đang bị bao vây, trước đó vào ngày 1/4, họ đã từ bỏ nỗ lực này vì lo ngại an ninh. Đoàn xe được cho là chỉ có thể tiếp cận Mariupol sớm nhất vào ngày 3/4.

Hàng chục nghìn dân thường vẫn bị mắc kẹt với rất ít khả năng tiếp cận được thực phẩm và nước uống ở Mariupol, mục tiêu chính của Nga tại khu vực Đông Nam Donbas, Ukraine.

Một vài người dân đã trốn thoát từ Mariupol tới Zaporizhzhia kể lại rằng các binh sĩ Nga đã liên tục ngăn chặn họ khi họ chạy trốn.

Người phát ngôn của Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) Ewan Watson cho biết đoàn xe đã khởi hành từ thành phố Zaporizhzhia, cách Mariupol khoảng 200km và sẽ nghỉ đêm trên đường. Nga đã đổ lỗi cho ICRC về việc chậm trễ. 

Kyiv cho phép bán rượu trở lại

Tại thủ đô Kyiv, mọi người đã bắt đầu mua rượu trở lại sau khi Thị trưởng Vitali Klitschko nới lỏng lệnh cấm kéo dài trong vòng một tháng.

Cô Olena, một nhà tâm lý học đang mua bia trong siêu thị, nói rằng điều đó không có nghĩa là mọi người đã quên đi chiến tranh.

“Chúng tôi chỉ đang hỗ trợ đất nước của chúng tôi theo cách này. Sẽ không ai khá hơn nếu chúng tôi chán nản và không làm gì cả”, cô Olena chia sẻ.

Cô ấy mỉm cười và nói: “Tôi hạnh phúc [bây giờ được mua bia rượu] vì trong hai tuần qua, tôi đã đi bộ loanh quanh với suy nghĩ ‘tôi muốn uống bia’”. 

Vy An (Theo Reuters)