Hôm thứ Ba (29/3), các nhà đàm phán Ukraine đã đề xuất một cơ chế tương tự Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương năm 1949, văn kiện thành lập của NATO, để đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Embed from Getty Images

Đề xuất của Ukraine yêu cầu các nhà bảo lãnh tổ chức các cuộc tham vấn trong vòng ba ngày kể từ khi bắt đầu bất kỳ cuộc chiến tranh, xâm lược, hoạt động quân sự nào, cũng như bất kỳ cuộc chiến tranh hỗn hợp trá hình nào chống lại Ukraine.

Trong một thông báo, chính phủ Ukraine đề nghị: “Sau đó, [các nhà bảo lãnh] có trách nhiệm pháp lý cung cấp hỗ trợ quân sự cho đất nước chúng tôi, đặc biệt dưới hình thức vũ khí và đóng cửa bầu trời.”

Các nhà bảo lãnh được đề xuất bao gồm các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp Quốc: Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Liên bang Nga.

Ukraine cũng muốn Thổ Nhĩ Kỳ, Đức, Canada, Ý, Ba Lan, và Israel được đưa vào danh sách các nhà bảo lãnh.

Tuy nhiên, một số lãnh thổ đang tranh chấp của Ukraine sẽ không được bảo đảm an ninh.

Thông báo của chính phủ Ukraine lưu ý: “Đối với các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng tạm thời như các khu vực Donetsk, Luhansk và Cộng hòa Tự trị Crimea, do tình trạng của những nơi này chưa ổn định, nên các đảm bảo an ninh quốc tế sẽ tạm thời không có hiệu lực ở các vùng lãnh thổ này.”

Ông David Arakhamia, Trưởng phái đoàn đàm phán của Ukraine, cho hay, nếu đạt được một thỏa thuận về an ninh như vậy, Ukraine, quốc gia thuộc Liên xô cũ, sẽ cam kết là một quốc gia trung lập vĩnh viễn không liên kết và phi hạt nhân.

Ngoài ra, Ukraine sẽ đồng ý không triển khai các căn cứ quân sự nước ngoài, không cho các lực lượng quân sự nước ngoài trú đóng trên lãnh thổ của mình, không tham gia vào các liên minh quân sự-chính trị và không tổ chức các cuộc tập trận quân sự với nước ngoài trên lãnh thổ của Ukraine .

Trưởng đoàn Arakhamia nhấn mạnh, các nhà đàm phán vẫn chưa ký bất kỳ văn bản nào. 

Ông Arakhamia cũng là lãnh đạo của đảng chính trị Đầy tớ của Nhân dân (Servant of People) ở Ukraine.

Cố vấn Mykhailo Podolyak của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiết lộ, các dàn xếp riêng biệt đã được đề xuất cho các khu vực đang tranh chấp Crimea, Sevastopol, Donetsk, và Luhansk.

Truyền thông nhà nước Nga TASS đưa tin, phụ tá Vladimir Medinsky của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã xác nhận, các nhà đàm phán Nga đã nhận được bản đề xuất của Ukraine.

Ông Medinsky cho biết, bản đề xuất của Ukraine “sẽ được nghiên cứu trong tương lai gần và báo cáo cho tổng thống, và sau đó Moscow sẽ đưa ra phản hồi.”

Phụ tá của tổng thống Nga nhận định, cuộc đàm phán “mang tính xây dựng”.

Điện Kremlin đã thực hiện hai bước giảm leo thang sau cuộc đàm phán, đồng ý tổ chức cuộc gặp tiềm năng giữa Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky sớm hơn.

Trong khi đó, sau cuộc đàm phán, Nga tuyên bố, quân đội Nga sẽ cắt giảm hoạt động quân sự gần thủ đô Kyiv của Ukraine và thành phố Chernigov.

Phát biểu với các phóng viên ở Thổ Nhĩ Kỳ sau khi hai bên gặp nhau, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexander Fomin thông báo: “Với mục đích xây dựng lòng tin và tạo điều kiện để tổ chức các cuộc đàm phán tiến xa hơn và đạt mục tiêu cuối cùng là đồng ý và ký kết hiệp ước hòa bình, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga đã đưa ra quyết định giảm hoàn toàn các hoạt động quân sự trên các hướng tiến về Kyiv và Chernihiv (Chernigov).”

Chernigov, thành phố nằm ở miền bắc Ukraine, cách thủ đô Kyiv khoảng 93 dặm.

Moscow và Kyiv đã công bố các cập nhật sau khi hai bên kết thúc cuộc đàm phán ở Istanbul hôm thứ Ba (29/3).

Các cuộc đàm phán được lên kế hoạch kéo dài hai ngày từ ngày 29/3 đến ngày 30/3, nhưng đã kết thúc sớm hơn vào hôm thứ Ba (29/3).

Tiến triển mới của cuộc đàm phán cho thấy, hai bên có thể đạt được điểm chung để ngừng bắn sau hơn một tháng chiến tranh.

Liên Hợp Quốc cho biết, tính đến ngày 28/3, 1.161 dân thường đã thiệt mạng và 1.824 người bị thương ở Ukraine kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược Ngoài ra,  gần 3,9 triệu người đã phải rời khỏi Ukraine.

Gia Huy (Theo The Epoch Times)