Công ty Walt Disney được cho là đang quảng bá lý thuyết về “chủng tộc phê phán” cho nhân viên của mình, khuyến khích họ nỗ lực vì “công bằng” và nói rằng Mỹ được thành lập dựa trên “phân biệt chủng tộc có hệ thống,” theo một tài liệu bị rò rỉ.

Trong một bài báo xuất bản hôm thứ Sáu tuần trước (7/5) trên Tạp chí Thành phố, nhà làm phim Christopher F. Rufo cho biết anh đã lấy được các tài liệu tố giác liên quan đến chương trình “đa dạng và hòa nhập” của Disney, có tên là “Hình dung lại ngày mai”. Anh nói rằng anh cũng đã nói chuyện với nhiều nhân viên của Disney, những người cho rằng chương trình đã bị “chính trị hóa sâu sắc và khiến các bộ phận của công ty vào xung đột chủng tộc”.

Rufo là một trong những người phản đối gay gắt lý thuyết chủng tộc phê phán, dẫn đầu nỗ lực pháp lý để bác bỏ hệ tư tưởng chia rẽ bằng cách ngăn cản nó được giảng dạy trong các trường công lập.

Lý thuyết chủng tộc phê phán đã dần phổ biến trong những thập kỷ gần đây thông qua các học viện, cơ cấu chính phủ, hệ thống trường học và các doanh nghiệp trên thế giới. Lý thuyết này xác định lại lịch sử loài người như một cuộc đấu tranh giữa “những kẻ áp bức” (người da trắng) và “những người bị áp bức” (những người khác), tương tự đối với việc chủ nghĩa Marx đúc kết lịch sử thành cuộc đấu tranh giữa “giai cấp tư sản” và “giai cấp vô sản”. Nó còn gán nhãn cho các thể chế xuất hiện trong các xã hội đa số da trắng là phân biệt chủng tộc và “người theo chủ nghĩa tối thượng của người da trắng”.

Giống như chủ nghĩa Marx, lý thuyết này ủng hộ việc phá hủy các thể chế, chẳng hạn như hệ thống tư pháp phương Tây, kinh tế thị trường tự do và các tôn giáo chính thống, đồng thời yêu cầu thay thế chúng bằng các thể chế phù hợp với hệ tư tưởng lý thuyết chủng tộc phê phán.

Tài liệu nội bộ của Disney đưa ra một loạt các giáo trình đào tạo về “chủ nghĩa chống phân biệt chủng tộc”, trong đó có một chuyên đề khẳng định Hoa Kỳ có “lịch sử lâu dài về phân biệt chủng tộc có hệ thống và chứng sợ người chuyển giới”. Nó cũng cho biết nhân viên da trắng cần phải “làm việc với cảm giác tội lỗi, xấu hổ và phòng vệ để hiểu được chúng là thế nào, và những gì cần được sửa chữa.”

Một mục khác, được gọi là “Tôi có thể làm gì về nạn phân biệt chủng tộc?” nói với nhân viên rằng họ nên từ chối “bình đẳng” và thay vào đó phấn đấu cho “công bằng”, tập trung vào “bình đẳng về kết quả”. Nhân viên được khuyến khích “phản ánh” về “cơ sở hạ tầng phân biệt chủng tộc” của Hoa Kỳ và “suy nghĩ cẩn thận về việc tài sản, thu nhập, cách đối xử của hệ thống tư pháp hình sự, việc làm, tiếp cận nhà ở, chăm sóc sức khỏe, quyền lực chính trị và giáo dục có khác hay không nếu họ thuộc một chủng tộc khác.”

Theo báo cáo, tài liệu tuyên bố rằng các giá trị nhất định như “cạnh tranh”, “chủ nghĩa cá nhân”, “hợp thời” và “toàn diện” giúp “duy trì văn hóa thượng tôn của người da trắng”.

Rufo cho biết ông cũng có được một video nội bộ, trong đó chủ tịch điều hành Disney Bob Iger cam kết rằng công ty “nên giữ vững lập trường” về các tranh cãi chính trị và không còn “né tránh chính trị” trong tương lai.

Hiện chưa rõ liệu chương trình của Disney có bắt buộc đối với nhân viên hay không. Cũng không rõ chương trình đã diễn ra trong bao lâu.

Tiết lộ được đưa ra khi Disney tiếp tục giữ im lặng về việc hợp tác với chính quyền ở tỉnh Tân Cương phía tây Trung Quốc trong quá trình thực hiện bộ phim Mulan – Hoa Mộc Lan. Các nhà chức trách ở Tân Cương đã bị cáo buộc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác, trong đó bao gồm các vụ cưỡng hiếp và triệt sản phụ nữ có hệ thống.

Disney không phải là hãng phim Hollywood duy nhất tham dự vào cuộc chiến với lý thuyết chủng tộc phê phán. Netflix gần đây đã thông báo rằng họ đã mua lại một số đầu sách của giáo sư “chống chủ nghĩa phân biệt” Ibram X. Kendi để chuyển thành chương trình cho khán giả nhỏ tuổi, bao gồm cả trẻ mới biết đi.

Lê Vy (t/h)

Xem thêm: