Sau lần nhắc nhở gần nhất kể từ năm 2018, Bộ Tài chính tiếp tục đề nghị các Bộ nghiên cứu, xây dựng đề án thu phí đối với khí thải.

thu phi khi thai
Đoàn dài xe máy trên đường phố TP.HCM, tháng 8/2017. (Ảnh: Duangphorn wiriya/Shutterstock)

Ngày 14/5, đại diện Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết đã gửi văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị xây dựng đề án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải.

Bộ Tài chính đề nghị các bộ Giao thông Vận tải, Xây dựng đề xuất phương án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải thuộc ngành, lĩnh vực quản lý, bao gồm đối tượng chịu phí, tổ chức cá nhân nộp phí; cơ quan thu phí, mức thu phí, cách tính phí, quản lý và sử dụng phí… gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Sau đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, chủ trì xây dựng đề án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải; gửi Bộ Tài chính nghiên cứu xây dựng dự thảo Nghị định phí bảo vệ môi trường đối với khí thải, trình Chính phủ theo đúng quy định.

Theo Bộ Tài chính, việc tiếp tục đề nghị xây dựng đề án thu phí bảo vệ môi trường căn cứ theo Nghị quyết 01 ngày 1/1/2020 của Chính phủ. Nghị quyết giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Nghị định về phí bảo vệ môi trường đối với khí thải, thời gian hoàn thành trong năm 2020, trong đó yêu cầu các bộ ngành kiểm soát chặt chẽ các nguồn xả thải, nhất là rác thải làng nghề, rác thải sinh hoạt nông thôn; tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường, nước, không khí, nhất là ở thủ đô Hà Nội và các thủ đô lớn.

Đây không phải lần đầu tiên Bộ Tài chính đề nghị các bộ nghiên cứu, xây dựng đề án thu loại phí này. Tháng 5/2016, Bộ Tài chính đã gửi văn bản đến Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải đề nghị xây dựng đề án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải, gửi về Bộ Tài chính để nghiên cứu, trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định thu phí.

Do chưa nhận được đề xuất phương án, tháng 12/2018, Bộ Tài chính tiếp tục gửi văn bản đến 6 Bộ là Xây dựng, Công Thương, Giao thông Vận tải, Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường về việc xây dựng đề án này.

Vào thời điểm này, đề án thu phí khí thải do Bộ Tài chính chủ trì vấp phải sự e ngại về việc “phí chồng phí”, “phí chồng thuế” khi đã có thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô, phí xe vào nội đô nhằm giảm ùn tắc và giảm lượng khí thải (dự kiến), thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt trong giá xăng dầu.

Trong đó thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu vừa được điều chỉnh tăng từ ngày 1/1/2019 (xăng từ 3.000 đồng/lít tăng kịch trần 4.000 đồng/lít, dầu diesel tăng từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, dầu hỏa tăng từ 300 đồng/lít lên mức trần 1.000 đồng/lít; mỡ nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít).

Tháng 9/2019, Bộ Xây dựng gửi Bộ Tài chính ý kiến vềviệc xây dựng Đề án thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải. Bộ này cho biết hiện có rất nhiều nguồn phát sinh khí thải và đặc thù của môi trường tiếp nhận khí thải. Do thiếu thông tin, thiếu cơ sở dữ liệu về khí thải nên Bộ này cho biết chưa có đủ cơ sở để đề xuất thu phí bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất công nghiệp nói chung và ngành xây dựng nói riêng.

“Việc thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải cần xác định rõ mục tiêu của việc thu phí, tránh chồng chéo về đối tượng chịu phí”, Bộ Xây dựng lưu ý.

Vĩnh Long