Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho hay “việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật, chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội”, bên cạnh con số gần 1.000 thẩm phán đã nghỉ việc.

chanh an tand toi cao gan 1 000 tham phan nghi viec
Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình giải trình một số nội dung trong Báo cáo công tác của ngành, chiều 8/11/2022. (Ảnh: quochoi.vn)

Ngày 8/11, báo cáo Quốc hội về công tác của các tòa án năm 2022, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết năm 2022, các tòa án đã thụ lý 567.521 vụ việc, đã giải quyết được 504.681 vụ việc, đạt tỷ lệ 88,9%, cao hơn năm trước 7,7%.

Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của tòa án là 0,9%, đáp ứng yêu cầu mà nghị quyết Quốc hội đề ra là không quá 1,5%.

Ông Bình nhấn mạnh “việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật, chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội”.

Ngành toà án đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 840 vụ, 1.995 bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng với số tiền trên 4.027 tỷ đồng và nhiều tài sản khác. Các tòa án cũng đã đưa ra xét xử 188 vụ với 297 bị cáo liên quan đến phòng chống dịch COVID-19, “góp phần tích cực” vào công tác phòng ngừa dịch bệnh.

Theo nội dung báo cáo, trong năm qua, Chánh án TAND tối cao (tức ông Bình) đã trình Chủ tịch nước quyết định bổ nhiệm 1.286 thẩm phán và miễn nhiệm với 10 thẩm phán. Đội ngũ Hội thẩm hiện có hơn 16.700 người và về cơ bản đáp ứng được yêu cầu công tác xét xử.

Chánh án TAND tối cao khẳng định hoạt động giám sát đối với thẩm phán được tăng cường; công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ và xử lý công chức có hành vi vi phạm được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc.

Về mặt hạn chế, báo cáo của Chánh án TAND tối cao thừa nhận hoạt động của các tòa án còn tồn tại một số vấn đề như tỷ lệ bản án, quyết định hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan còn cao; vẫn còn một số ít vụ việc dân sự quá hạn giải quyết do nguyên nhân chủ quan; một số cán bộ vi phạm pháp luật và kỷ luật công tác do “không chịu rèn luyện”, theo ông Bình.

Lý giải về nguyên nhân của những vấn đề trên, ông Bình cho rằng do số lượng các loại vụ việc và đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm mà các tòa án phải thụ lý, giải quyết tăng nhanh và ngày càng phức tạp, trong khi đó số lượng thẩm phán, công chức chưa đủ nên áp lực công việc rất lớn.

“Số lượng các thẩm phán nghỉ việc cho đến nay là gần 1.000 người”, ông Bình nêu.

Ông Bình cho biết một số cơ quan, tổ chức chưa thực sự quan tâm đến việc phối hợp với tòa án, chưa làm hết trách nhiệm trong việc cung cấp tài liệu, chứng cứ, giám định… nhất là trong việc giải quyết các vụ án hành chính. Tình trạng UBND, chủ tịch UBND không đối thoại, không dự tòa hành chính, chậm cung cấp tài liệu diễn ra phổ biến, gây khó khăn cho tòa và bức xúc cho đương sự.

Giải pháp được ông Bình đưa ra chung chung như sẽ tiếp tục đổi mới phương thức quản lý, chỉ đạo, điều hành; tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, tinh thần trách nhiệm, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, công chức; kiện toàn đội ngũ công chức của các tòa án…

Theo báo cáo về công tác của các tòa án năm 2022 của Chánh án TAND tối cao, tính đến nay, ngành tòa án hiện có 622 tòa án, gồm 3 Tòa án nhân dân cấp cao, 62 Tòa án nhân dân cấp tỉnh và 557 Tòa án nhân dân cấp huyện.

Minh Sơn