Nhắc lại vụ việc ở Đồng Tâm, đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng “‘cần nhìn nhận nó là một vụ khủng hoảng về lòng tin chứ không thuần túy chỉ là vụ án hình sự”.

dong tam khung hoang hoang niem tin dai bieu duong trung quoc
Đại biểu Dương Trung Quốc phát biểu tại phiên họp sáng nay. (Ảnh: quochoi.vn)

Sáng ngày 2/11, phát biểu tại nghị trường, đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) ghi nhận việc Chính phủ đạt 13 chỉ tiêu kinh tế, xã hội nhưng cũng cho rằng “giá như chúng ta có thêm một chỉ tiêu mà định lượng được, đó là chỉ tiêu về lòng tin thì chắc chắn sẽ làm cho sự phát triển kinh tế bền vững”.

Đồng Tâm – Khủng hoảng về lòng tin

Nhắc lại vụ việc ở Đồng Tâm, đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng: “Cần nhìn nhận nó là một vụ khủng hoảng về lòng tin chứ không thuần tuý chỉ là vụ án hình sự.

Tất cả những gì diễn ra ở đó có một yếu tố mà tôi thấy Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan có trách nhiệm phải quan tâm, đó là việc những khiếu nại của người dân không được quan tâm, xem xét kịp thời, để tích tụ lại, trở thành hiện tượng “tức nước vỡ bờ”.

Tôi nói điều này bởi vì cho đến thời điểm này, thành phố Hà Nội cũng như Chính phủ đã chỉ đạo rất sát sao trong việc giải quyết vụ việc Đồng Tâm nhưng đã 2 tháng rưỡi nay, người dân Đồng Tâm có kiến nghị liên quan đến kết luận của thanh tra Hà Nội mà vẫn chưa được một cơ quan nào trả lời, kể cả Thủ tướng Chính phủ. Liệu chúng ta có để lặp lại chuyện cũ hay không?

Ngay hồi cuối tháng 6 năm 2017, tại kỳ họp trước, tôi đã viết thư gửi cho 7 vị lãnh đạo cao nhất của Trung ương và Hà Nội, duy nhất chỉ có Thủ tướng Chính phủ trả lời tôi. Tôi xin trân trọng cảm ơn Thủ tướng.

Trong bức thư đó, tôi có nêu một câu hỏi của rất nhiều cử tri nhờ tôi đặt ra: “Tại sao một lực lượng tinh nhuệ nhất, được đào tạo, huấn luyện trang bị tốt nhất lại bị bắt và giữ?” Câu trả lời duy nhất: Đó là vì họ vẫn giữ được phẩm chất của công an nhân dân. Họ không coi dân là kẻ thù. Họ chấp nhận giải pháp như vậy.

Tôi đã chứng kiến cảnh người dân và những người chiến sỹ công an bị giữ chia tay nhau. Không biết đến bây giờ thành phố Hà Nội đã thanh toán tiền cơm cho họ chưa, vì họ bỏ tiền túi ra nuôi dưỡng anh em, nói rằng con cháu ở nhà cũng không được chăm nom như thế.

Vậy mà chúng ta thấy xử lý thế nào? Chúng tôi tán thành việc thượng tôn pháp luật, phải xử lý đến cùng. Chúng ta khởi tố những người dân ở Đồng Tâm vi phạm, nhưng cho đến nay những cán bộ công an đánh dân, bắt dân bất hợp pháp hoàn toàn vẫn hoàn toàn đứng ngoài pháp luật. Điều đó đã gây bức xúc cho người dân.

Hơn thế nữa, các cơ quan thực thi pháp luật lại kêu gọi những người liên quan đến việc bắt giữ ấy ra đầu thú. Tôi nghĩ rằng dùng chữ “đầu thú” là không ổn. Chúng ta mất đi ngôn ngữ để đối thoại với dân rồi sao? Vì ai cũng có thể hình dung được rằng để bắt và giữ lực lượng ấy chắc chắn không phải là một vài người kích động, không phải chỉ là số ít, mà có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người – phụ nữ, bà già, trẻ con. Chúng ta có thể coi đấy là những người phải đầu thú không? Tại sao không xuống với dân, nghe dân, gạn lọc thông tin để có cách xử lý? Và ngay cả thượng tôn pháp luật suy cho cùng cũng không phải để bắt bớ, mà để củng cố lòng tin.

Tôi cho rằng chúng ta phải rút ra bài học sâu sắc để Đồng Tâm không phải chỉ là bài học tiêu cực, mà chúng ta góp phần làm cho nó không lặp lại. Tôi rất mong các cơ quan có trách nhiệm trả lời cho người dân khi họ còn chưa thông với kết quả thanh tra của thành phố Hà Nội.”

Sự nguy hại khi đạo đức suy thoái

Đại biểu Dương Trung Quốc cũng đề cập đến tình trạng đạo đức suy thoái trong xã hội.

“Chúng ta luôn luôn nhìn mọi cái bằng con số định lượng kinh tế, kỳ họp trước chúng ta bàn về an toàn thực phẩm. Chúng ta nói đến tất cả những tác hại của nó từ mặt kinh tế đến nòi giống. Nhưng chúng tôi thấy thiệt hại của nó còn lớn hơn rất nhiều.

Những người viết sử khi đề cập đến thời thịnh trị, họ chỉ cần viết mấy câu thôi: “Thưở đó cửa không cần then, cổng không cần khoá”. Vậy hiện tượng nuôi lợn hai chuồng, trồng rau hai luống, sẵn sàng đưa độc hại cho đồng bào của mình, cho người tiêu dùng nó trở thành phổ biến thì điều đó cực kỳ nguy hại.

Ba mươi năm trước chúng tôi cùng các bạn đồng nghiệp Nhật Bản nghiên cứu về nạn đói 1945 thì kết luận cuối cùng là: Nạn đói ấy rất khủng khiếp, nạn đói lớn như thế nhưng đã không xảy ra hiện tượng như nơi khác là ăn thịt lẫn nhau, người nghèo không tranh đoạt lẫn nhau, rất nhiều các giá trị đạo lý truyền thống của dân tộc được phát huy, tình làng nghĩa xóm, dòng họ, xã hội, cưu mang nhau.

Rõ ràng chúng ta thấy suy thoái đạo đức nguy hiểm như thế nào. Kinh tế có thể vực dậy được, đôi khi chỉ nửa nhiệm kỳ, nhưng suy thoái đạo đức không dễ như thế. Tôi rất mong chúng ta quan tâm nhiều hơn đến lĩnh vực này. Mấy hôm nay chúng ta nghe câu chuyện Khaisilk, câu chuyện EU rút “thẻ vàng” đối với ngành cá của chúng ta… Đó là những dấu hiệu hết sức nguy hại mà Quốc hội nên quan tâm.

Cuối cùng tôi cũng muốn nói đến cuộc thảo luận của chúng ta liên quan đến cải cách hành chính. Dường như chưa ai nói đến việc mua quan bán chức, có hay không phải giải đáp cho dân, kể cả thông tin liên quan đến bản án của một cựu đại biểu Quốc hội – Quốc hội có “chạy” hay không? Tôi nghĩ Quốc hội cần làm rõ cho cho dân để tăng cường lòng tin đối với bộ máy nhà nước.”

Hải Anh (Ghi)

Xem thêm: