Khí SO2 thải ra môi trường từ nhà máy luyện kim màu Tứ Đỉnh (huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) là nguyên nhân gây thiệt hại hàng chục ha cây trồng của người dân (trong đó có 12ha dứa đang cho quả) vào trung tuần tháng 3/2017.

lao cai hang chuc ha cay trong heo ua,Ô nhiễm không khí Lào Cai
Hàng chục tấn dứa của người dân bị thối quả khi sắp cho thu hoạch. (Ảnh: baolaocai.vn)

Chiều ngày 10/4, UBND tỉnh Lào Cai tổ chức họp báo tại Trung tâm hội nghị tỉnh – công bố nguyên nhân cây trồng bị ảnh hưởng tại khu vực thôn La Mạ (xã Bản Lầu, huyện Mường Khương) vào trung tuần tháng 3/2017.

Tại buổi họp báo, ông Lê Ngọc Dương – Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai cho biết nguyên nhân dẫn đến tình trạng hiện tượng cây, hoa màu tại khu vực Km15 (Quốc lộ 4D, thuộc xã Bản Lầu, huyện Mường Khương) bị táp lá, dứa bị thối quả là do khí thải và bụi từ nhà máy luyện kim màu thuộc Công ty Cổ phần Tứ Đỉnh.

Cụ thể, trong quá trình luyện kim thải ra môi trường, nhà máy của công ty chưa có hệ thống thu hồi khí SO2 mà chỉ dùng hệ thống phun sữa vôi để trung hòa lượng khí này. Tuy nhiên, lượng vôi sử dụng trong quá trình sản xuất năm 2016 và 3 tháng đầu năm 2017 của nhà máy chỉ bằng một nửa (khoảng 100 tấn) so với yêu cầu (khoảng 195 tấn). Vì thế, lượng khí SO2 không được thu hồi hết đã phát tán ra môi trường, gây thiệt hại hoa màu và dứa của người dân.

Kết quả phân tích mẫu các chất có trong cây chè, dứa và đất tại khu vực gần nhà máy cho thấy hàm lượng chất lưu huỳnh (chứa SO2) và các kim loại đồng (Cu), chì (Pb) cao hơn các nơi khác, càng xa nhà máy thì hàm lượng các chất này càng thấp hơn. Cũng theo khảo sát thực tế, diện tích hoa màu, dứa tại khu vực gần Công ty cổ phần Tứ Đỉnh cũng bị chết nhiều hơn. Từ đó cho thấy, nhà máy luyện kim màu Tứ Đỉnh là nguồn phát khí thải chính làm chết dứa và hoa màu của người dân.

Theo thống kê, tổng diện tích cây trồng bị thiệt hại hơn 53 ha, trong đó:

  • Cây dứa đang cho thu hoạch: 11,8 ha;
  • Cây dứa trồng mới bị héo chết: 5,66 ha;
  • Cây chè: 10,37 ha;
  • Cây cao su: 14,61 ha;
  • Cây chuối: 4,65 ha;
  • Cây mít Thái Lan bị rụng quả và héo lá: 6,7 ha (2.000 cây);
  • Khoảng 0,2 ha ruộng cấy lúa 2 vụ bị đất đá vùi lấp.

Kiểm tra thực tế hiện trạng Công ty Cổ phần Tứ Đỉnh, cơ quan chức năng phát hiện một loạt các sai phạm như:

  • Việc đầu tư xây dựng các hạng mục công trình chưa đảm bảo tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần 2;
  • Toàn bộ thiết bị, công nghệ của lò quay hoả luyện (đang vận hành), lò đứng hoả luyện (đang xây dựng) chưa được thẩm định công nghệ;
  • Một số thiết bị, máy móc công ty nhập khẩu từ Trung Quốc nhưng chưa có giấy chứng nhận chất lượng và xuất xứ hàng hoá;
  • Các hạng mục xây dựng mới gồm lò quay và lò đứng chưa có giấy phép xây dựng do chưa giải phóng xong mặt bằng, nên chưa đủ điều kiện cấp phép chung cho cả dự án;
  • Công ty chưa bố trí cán bộ có chuyên ngành về môi trường để quản lý và vận hành hệ thống xử lý môi trường;
  • Hệ thống kênh dẫn và xử lý khí thải có một số vị trí bị hở,…

Trước những sai phạm trên, UBND tỉnh Lào Cai đã yêu cầu công ty Tứ Đỉnh tạm dừng hoạt động, rà soát lại diện tích cây cối, hoa màu bị thiệt hại để bồi thường cho người dân.

Nhà máy luyện kim màu thuộc Công ty Cổ phần Tứ Đỉnh nằm giữa khu vực sinh sống của người dân thôn La Mạ (xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lai Châu) là nguyên nhân gây ô nhiễm cho khu vực này từ nhiều năm nay. Đặc biệt nghiêm trọng hơn là cách đây khoảng 2 tuần, lượng khí thải mà công ty này thải ra môi trường quá lớn khiến không khí ô nhiễm nặng.

Trần Tâm

Xem thêm: