Có ý kiến đại biểu cho hay do sức ép về việc thu hồi vốn đầu tư các thiết bị xã hội hóa dẫn tới tình trạng chỉ định xét nghiệm, thăm dò chức năng mặc dù không cần thiết, tự tạo lý do xuất chi Quỹ BHYT.

bhyt
Mất cân đối thu chi hơn 800 tỷ đồng, quỹ BHYT chỉ đủ để cân đối đến hết 2019. (Ảnh minh họa: tapchibaohiemxahoi.gov.vn)

Tại phiên họp toàn thể lần thứ 7 của Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội khai mạc sáng 29/9, Dự thảo Báo cáo của Chính phủ cho biết đến hết năm 2016, số người tham gia BHYT là 75,91 triệu người, tăng 6,25 triệu người (tương đương 8,5%) so với năm 2015, đạt tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế 81,9% dân số.

Năm 2017, ước có khoảng 79,3 triệu người tham gia BHYT, chiếm 84,9% dân số. Trong đó, nhóm đối tượng được NSNN đóng, hỗ trợ mức đóng tiếp tục chiếm tỷ lệ cao, khoảng 65% cho thấy tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế chưa thực sự bền vững.

Hiện còn khoảng 3 triệu người lao động và người sử dụng lao động chưa tham gia BHYT. Số nợ tiền đóng BHYT hiện nay khoảng 619 tỷ đồng và có xu hướng gia tăng.

Năm 2016, tổng số nợ BHYT là 3.013 tỷ đồng, trong đó đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp nợ 686 tỷ đồng, chiếm 22,8%; ngân sách nhà nước chưa chuyển 2.327 tỷ đồng, chiếm 77,2% trên tổng số nợ.

Theo dự thảo báo cáo, nguyên nhân là một bộ phận người sử dụng lao động tìm cách né tránh đóng BHYT cho người lao động. Trong khi đó, nhận thức của một bộ phận người lao động về BHYT còn hạn chế, chấp thuận ký hợp đồng lao động dù không được tham gia BHYT, BHXH, BHTN để giải quyết nhu cầu có việc làm.

Về tình hình thu chi, ông Phạm Lương Sơn – Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho biết: “Quỹ bảo hiểm y tế năm 2016 mất cân đối thu – chi trong năm là 831 tỷ đồng, nhưng tính đến hết năm, quỹ dự phòng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế đã bù đắp và số dư còn hơn 47.000 tỷ đồng. Dự kiến năm nay, quỹ dự phòng còn hơn 38.000 tỷ đồng và năm 2018 còn 23.410 tỷ đồng. Với nguồn kinh phí này, nếu cố gắng cầm cự sẽ đủ cân đối quỹ bảo hiểm y tế đến hết năm 2019“.

Giải thích về nguyên nhân gia tăng chi quỹ BHYT, Chính phủ cho rằng do mức đóng không thay đổi trong khi đã có sự điều chỉnh về mức hưởng. Cùng với đó là việc thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ y tế và thực hiện thông tuyến khám chữa bệnh và điều kiện tiếp cận dịch vụ.

Đáng chú ý là tình trạng lạm dụng quỹ BHYT, trong đó có hiện tượng chỉ định sử dụng thuốc bổ trợ, dịch vụ kỹ thuật nhiều hơn mức cần thiết so với yêu cầu chuyên môn; cho người bệnh nhập viện khi tình trạng bệnh chưa thực sự cần thiết, xảy ra tình trạng người bệnh đi khám BHYT nhiều lần trong thời gian ngắn mà không thực sự vì mục đích khám chữa bệnh…

Đại biểu Phạm Xuân Thăng (Hải Dương) nêu thực tế tại Hải Dương rằng các Bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh đã thực hiện xã hội hóa, đưa trang thiết bị hiện đại phục vụ khám chữa bệnh. Tuy nhiên, sức ép về việc thu hồi vốn đầu tư các thiết bị này đã dẫn tới tình trạng lạm dụng bằng việc chỉ định các xét nghiệm, thăm dò chức năng chưa cần thiết, tạo gánh nặng cho Quỹ BHYT…

Về liên thông kết quả xét nghiệm, Bộ Y tế xác định chậm nhất đến năm 2018 liên thông kết quả xét nghiệm đối với các phòng xét nghiệm thuộc bệnh viện đặc biệt, hạng I và tương đương. Chậm nhất đến năm 2020 liên thông kết quả xét nghiệm đối với các phòng xét nghiệm có cùng mức chất lượng xét nghiệm trong phạm vi quản lý thuộc mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đến năm 2025 liên thông kết quả xét nghiệm đối với các phòng xét nghiệm trên phạm vi toàn quốc.

Hiện nay, 65 phòng xét nghiệm đạt chứng chỉ quốc tế ISO 15189 đã có thể thực hiện liên thông công nhận kết quả xét nghiệm, Bộ Y tế cho hay.

Tại phiên họp, Bộ Y tế ước thực hiện ngân sách Nhà nước toàn ngành trong 9 tháng năm 2017 vào khoảng trên 97.000 tỷ đồng. Mục tiêu chung của ngành y tế trong năm 2018 là giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh, dịch bệnh, tăng tuổi thọ, nâng cao các chỉ số sức khỏe cơ bản…

Nguyễn Quân

Xem thêm: