Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa cho hay hiện vùng biển Nghi Sơn đã chấp thuận cho nhận chìm tổng cộng hơn 6,7 triệu m3 vật chất từ 3 dự án nạo vét cảng biển và luồng hàng hải Nghi Sơn. Nếu Công ty TNHH Lọc dầu Nghi Sơn tiếp tục nhận chìm thêm 6,964 triệu m3 sẽ vượt quá sức chịu tải môi trường, ảnh hưởng đến ngư trường đánh bắt gần bờ của ngư dân. 

loc hoa dau nghi son 0
Một góc nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn (thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa), tháng 5/2022. (Ảnh: Vũ Khắc Hoan/Facebook)

Ngày 25/5, ông Lê Đức Giang, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chủ trì hội nghị xem xét và trả lời đề nghị của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP) về việc xin cho chìm hơn 6,9 triệu m3 chất nạo vét xuống vùng biển Nghi Sơn khi triển khai dự án “Nạo vét, duy tu công trình cảng Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn”, giai đoạn 2022 – 2026.

Theo báo cáo của Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn, công trình cảng của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn được thiết kể để tiếp nhận tàu có trọng tải lên đến 40.000 DWT, công suất nhập cảng 10 triệu tấn dầu thô/năm.

Từ lần nạo vét gần nhất năm 2019 đến nay, khu vực luồng tàu bị sa bồi nghiêm trọng, không bảo đảm độ sâu cho phép để tiếp nhận tàu dầu như thiết kế, gây ảnh hưởng đến họat động sản xuất, kinh doanh. Công ty này cho hay nay cảng chỉ đón được tàu có tải trọng 30.000 DWT khi nước lớn (thủy triều dâng) và 15.000 DWT khi nước ròng (thủy điều xuống). Nhà máy đối mặt với rủi ro lớn nếu có các cơn bão đổ bộ vào vùng biển Nghi Sơn.

loc hoa dau nghi son
Đại diện lãnh đạo Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn tại cuộc họp. (Ảnh: thanhhoa.gov.vn)

Vì vậy, Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã lập dự án nạo vét duy tu cảng giai đoạn 2022 – 2026, với tổng khối lượng nạo vét là 6,964 triệu m3. Khối lượng dự kiến nạo vét trong các năm như sau: năm 2022 khoảng 1,9 triệu m3; năm 2023 khoảng 932.000 m3; năm 2024 khoảng 1,6 triệu m3; năm 2025 khoảng 932.000 m3; năm 2026 khoảng 1,6 triệu m3.

Phương án xử lý tổng khối lượng chất thải trên là nhận chìm ở biển hoặc tận thu làm vật liệu san lấp.

Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn đề nghị nhận chìm toàn bộ khối lượng nạo vét ở biển Nghi Sơn. Khu vực nhận chìm có diện tích 400 ha, cách luồng hàng hải Nghi Sơn 22 km, cách ranh giới quy hoạch Khu bảo tồn biển Hòn Mê 8,6 km, độ sâu khoảng 25-26m.

Lý giải về lựa chọn này, Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn cho biết đơn vị tư vấn cho biết phân tích thành phần cơ lý chất nạo vét chủ yếu là bùn, sét, tỷ lệ cát thấp, nên không phù hợp cho tận dụng làm vật liệu xây dựng hay san lấp. Công ty cũng chưa có đánh giá, lựa chọn địa điểm cụ thể để đổ vật liệu nạo vét cũng như tác động ảnh hưởng môi trường khi san lấp bằng vật liệu nạo vét ở Khu Kinh tế Nghi Sơn, do đó phương án này sẽ phát sinh chi phí, kéo dài thời gian, nhất là khi mùa mưa bão năm 2022 đang đến gần, ảnh hưởng đến quan hệ tín dụng đối với công ty.

Đại diện các sở, ngành, Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn, UBND thị xã Nghi Sơn cho rằng việc nhận chìm gần 7 triệu m3 chất nạo vét xuống biển của Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn không chỉ ảnh hưởng tới ngư trường mưu sinh của ngư dân vùng biển Nghi Sơn mà còn có nguy cơ ảnh hưởng tới hệ sinh thái vùng biển khu vực đảo Hòn Mê.

Đại diện lãnh đạo Sở Tài Nguyên và Môi trường cho hay hiện nay tại khu vực vùng biển Nghi Sơn đã chấp thuận cho nhận chìm ở biển chất nạo vét của cho 3 dự án nạo vét cảng biển và luồng hàng hải Nghi Sơn gồm Dự án của Ban Quản lý Hàng hải giai đoạn 2021-2024 (3,5 triệu m3); Dự án của Tổng Công ty đảm bảo an toàn hàng hải Miền Bắc (423.000 m3); Dự án Cảng Long Sơn (2,8 triệu m3). Tổng cộng là 6,723 triệu m3.

Do đó, việc Công ty TNHH Lọc dầu Nghi Sơn tiếp tục đề xuất nhận chìm ở biển 6,964 triệu m3 sẽ vượt quá sức chịu tải môi trường của vùng biển Nghi Sơn, ảnh hưởng đến ngư trường đánh bắt gần bờ của ngư dân thị xã Nghi Sơn.

Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn đề xuất phương án đổ bờ thay vì nhận chìm biển như đề xuất của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn, bởi thành phần nạo vét chủ yếu là cát, sét. Đồng quan điểm, đại diện Ban Khu kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp đề xuất tận thu chất nạo vét làm nguyên liệu cho xây dựng, đồng thời giới thiệu cho Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn 4 vị trí đổ bờ chất nạo vét.

UBND thi xa nghi son
Đại diện lãnh đạo UBND thị xã Nghi Sơn cho rằng vật chất nạo vét phù hợp để làm vật liệu san lấp. (Ảnh: thanhhoa.gov.vn)

Trước ý kiến của các bên liên quan, ông Lê Đức Giang, Phó chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cho biết tỉnh Thanh Hóa sẽ cân nhắc, nghiên cứu phương án tốt nhất cho cả doanh nghiệp và địa phương. Theo ông Giang, tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị NSRP nghiên cứu phương án đổ thải trên bờ tận dụng làm vật liệu san lấp chứ không xử lý bằng cách nhận chìm, vì hiện nay nhu cầu vật liệu san lấp trong khu kinh tế Nghi Sơn là rất lớn.

Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn là nhà đầu tư chiến lược của tỉnh Thanh Hóa, có vai trò quan trọng đối sự tăng trưởng ngân sách đối của tỉnh Thanh Hóa và đối với cả nước. Tỉnh sẽ cân nhắc nghiên cứu phương án tốt nhất cho cả địa phương và doanh nghiệp.

Qua phân tích của các ngành liên quan và chính quyền địa phương, phương án nhận chìm 6,964 triệu m3 vật chất nạo vét sẽ quá sức chịu đựng của môi trường biển. Hiện Luật Tài nguyên môi trường biển và hải đảo quy định chỉ được nhận chìm chất nạo vét ở biển khi không thể đổ thải, lưu giữ, xử lý trên đất liền hoặc việc đổ thải, lưu giữ, xử lý trên đất liền không hiệu quả về kinh tế – xã hội. Tỉnh Thanh Hóa đề nghị Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn nghiên cứu phương án đổ thải trên bờ tận dụng làm vật liệu san lấp.

Tuy nhiên, phía Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn cho rằng việc nạo vét cấp bách khi mùa mưa bão đang đến gần, công ty vẫn đề xuất tỉnh xem xét chấp thuận phương án nhận chìm khoảng 1,9 triệu m3 vật chất nạo vét trong năm 2022. Các năm tiếp theo, doanh nghiệp này sẽ nghiên cứu, đề xuất vị trí và tiến hành các thủ tục hồ sơ liên quan để đổ thải trên bờ.

Trước ý kiến trên, ông Giang đề nghị Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn đề xuất bằng văn bản ngay trong ngày 25/5, UBND tỉnh sẽ giao các ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu cho tỉnh và trình Thường trực UBND xem xét, quyết định.

Vĩnh Long