Ngày 21/10, Cơ quan phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) cùng các đối tác đã khởi động dự án Bảo tồn môi trường sống ven biển Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trị giá 2,9 triệu USD, hai tháng sau khi được Phó tổng thống Hoa Kỳ Klama Harris công bố trong chuyến viếng thăm Việt Nam vào cuối tháng 8/2021.

bien ca mau
Một ngư dân kéo lưới trên vùng biển Cà Mau, tháng 7/2016. (Ảnh minh họa: Thi/Shutterstock)

Đại sứ quán Hoa Kỳ cho hay ngày 21/10, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) và Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam) đã khởi động dự án Bảo tồn môi trường sống ven biển ĐBSCL.

Cơ quan đại diện ngoại giao Hoa Kỳ cho biết dự án với nguồn ngân sách 2,9 triệu USD do USAID tài trợ nhằm mục đích bảo tồn môi trường sống ven biển ĐBSCL để nâng cao tính bền vững ngành thủy sản, tăng cường thích ứng với biến đổi khí hậu và cải thiện bảo tồn đa dạng sinh học.

“Các khu rừng ngập mặn của ĐBSCL là sinh cảnh và nơi sinh sản cho các loài như cá chẽm, cá hồng và nhiều loài thuỷ sản có ý nghĩa thương mại quan trọng khác cũng như đóng vai trò quan trọng bảo vệ cộng đồng ven biển khỏi nước biển dâng do bão”, ông Jake Brunner, Giám đốc IUCN Khu vực Indo-Burma cho biết trong hội thảo trực tuyến khởi động dự án, theo Vneconomy dẫn tin.

Tuy nhiên, theo IUCN, các hệ sinh thái ngư nghiệp quan trọng ở khu vực đồng bằng này đang bị đe dọa nhiều hơn do áp lực môi trường như hạn hán kéo dài, nhiệt độ tăng và nhu cầu khai thác nước ngầm cho nuôi trồng thủy sản và đánh bắt gần bờ đã làm cạn kiệt trữ lượng cá, gây ra các thiệt hại về sinh thái.

Từ đó, ông Jake nhận định thông qua cơ chế hợp tác với doanh nghiệp, chính quyền địa phương, ban quản lý Khu bảo tồn biển thuộc Vườn quốc gia Phú Quốc và cộng đồng ngư dân, dự án sẽ được thực hiện để giảm thiểu các mối đe dọa đối với đa dạng sinh học ven biển và ngành thủy sản, đồng thời tăng cường sức chống chịu vùng ven biển ĐBSCL trước tình trạng đánh bắt tại biển gần bờ đang làm cạn kiệt nguồn lợi thuỷ sản, dẫn đến hiện tượng đánh bắt tận diệt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái.

Đại diện phía Việt Nam, ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết dự án là tin vui với những người yêu thiên nhiên ở Việt Nam. Dẫn Nghị quyết 36-NQ/TW do Ban chấp hành Trung ương phê duyệt năm 2018, ông Luân cho hay Việt Nam đã đặt ra định hướng chung trong đó có bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, bảo vệ nguồn lợi đối với biển và đại dương, định hướng dành 36% diện tích biển để bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

“Bài học kinh nghiệm xương máu từ bao nhiêu dự án sau khi kết thúc, ra đi không để lại gì. Đơn cử như khi nói về khu bảo tồn Cù Lao Chàm, rất nhiều dự án nằm ở đấy, bao nhiêu nỗ lực của mọi người đổ xuống đấy, nhưng vẫn chậm tạo được sự thay đổi”, ông Luân nói, cho rằng các dự án phải thực sự tạo ra hiệu quả, làm thay đổi được đời sống người dân, bảo tồn và tăng được nguồn lợi biển và đa dạng sinh học.

USAID sẽ tài trợ cho dự án từ tháng 8/2021 đến tháng 7/2024. Dự kiến, dự án sẽ được tập trung triển khai tại các vùng bờ biển thấp nhất và dễ bị tổn thương nhất của đồng bằng dọc theo biển Đông, biển Tây, Khu Bảo tồn biển Phú Quốc, cũng như tại ba cụm đảo nhỏ ở vùng biển Tây (Hải Tặc, Ba Lụa, Nam Du).

Các hợp phần chính của dự án bao gồm: (1) Tăng cường công tác quản lý tại Khu Bảo tồn Biển Phú Quốc nhằm bảo tồn các hệ sinh thái và các loài hiệu quả hơn, (2) Thiết lập một mạng lưới các khu vực biển do địa phương quản lý để bảo vệ các hệ sinh thái như rạn san hô, thảm cỏ biển ở ba cụm đảo, (3) Tìm kiếm các giải pháp bảo tồn và mở rộng rừng ngập mặn để gia tăng môi trường sinh sản cho thủy sản và bảo tồn đa dạng sinh học vùng ven biển.

Theo Đại sứ quán Hoa Kỳ, được bồi đắp bởi trầm tích và chất dinh dưỡng từ sông Cửu Long, ĐBSCL cùng các cụm đảo ven biển trở là nơi sinh trưởng của 70% rừng ngập mặn và 90% diện tích thảm cỏ biển tại Việt Nam, trở thành môi trường thuận lợi phát triển nguồn lợi thủy sản phong phú nhất tại quốc gia này.

Phương Anh – Sơn Nguyên

Xem thêm: