Miền Bắc chỉ còn hồ thủy điện Hòa Bình có thể duy trì phát điện kéo dài đến khoảng ngày 13/6. Nếu thủy điện Hòa Bình về mực nước chết thì sẽ mất 1.920 MW nữa. Tình hình lúc ấy sẽ căng thẳng hơn rất nhiều.

thuy dien lai chau
Nhiều hồ thủy điện ở miền Bắc thiếu nước trầm trọng. Nhà máy Thủy điện Lai Châu (1.200MW) đã phải vận hành dưới mực nước chết. (Ảnh: Điện lực Việt Nam/Facebook)

Chiều ngày 9/6, Hội Truyền thông Số Việt Nam đã tổ chức tọa đàm “Giải bài toán thiếu điện: Cách nào?” tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Quốc Trung, Phó giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0), cho biết toàn hệ thống điện miền Bắc có công suất là 29.500 MW, gồm thủy điện là 9.700 MW, thủy điện nhỏ 3.300 MW.

Tuy nhiên, do thủy điện khó khăn nên nhiều hồ chỉ phát được 4.000 MW; điện than suy giảm công suất do gặp sự cố nên chỉ huy động được 10.000 MW; nhập khẩu chỉ được 25 MW.

Như vậy, công suất thực tế huy động được tại miền Bắc chỉ vào khoảng 16.000 MW, trong khi nhu cầu tiêu dùng trong thời điểm nắng nóng có thể lên tới 19.000 MW.

Cùng với đó, hiện tượng El Nino tái diễn năm nay, cộng với năm nay là năm nhuận, mùa khô sẽ có thêm 1 tháng vẫn sẽ khiến áp lực cấp điện gia tăng.

Ông Chung cho hay để cung ứng điện, hơn 200 nhà máy thủy điện nhỏ ở khu vực miền Bắc phải vận hành vào đúng lúc khách hàng cần để hạn chế tối thiểu việc tiết giảm. Việc này làm lợi cho miền Bắc hơn 1.000 MW.

Ngoài ra, A0 cũng phải tính đến việc nhập khẩu điện song nguồn này cũng khó khăn do Trung Quốc cũng đang cắt giảm điện. Tổng lượng điện nhập khẩu rất nhỏ, gần như không đáng kể trong tổng sản lượng miền Bắc.

“Nếu không tiết kiệm điện và có những giải pháp cấp bách, khi thủy điện Hòa Bình về mực nước chết thì chúng ta sẽ mất 1.920 MW nữa. Tình hình lúc ấy sẽ rất khó khăn và căng thẳng hơn rất nhiều. Khi nhà máy có vai trò điều tần hệ thống này không còn nữa, thì ảnh hưởng rất lớn không chỉ miền Bắc mà cả hệ thống điện quốc gia”, ông Chung nói.

Đầu tư thêm đường truyền tải

Miền Bắc là khu vực có tốc độ tăng trưởng phụ tải cao nhất cả nước, ngưỡng 9,3%/năm trong 2016 – 2020, tương ứng gần 6.000 MW. Tuy nhiên, tăng trưởng nguồn điện chỉ đạt 4.600 MW giai đoạn này, khoảng 4,7% một năm.

Ngược lại, ở miền Trung và miền Nam tăng trưởng nguồn điện cao hơn nhiều so với tăng trưởng nhu cầu.

Do đó, việc truyền tải điện từ miền Nam, miền Trung ra miền Bắc đang nhận được nhiều kỳ vọng.

Đề cập khả năng truyền tải điện từ miền Trung ra miền Bắc, ông Võ Quang Lâm, Phó tổng giám đốc EVN, cho biết hệ thống truyền tải Việt Nam sở hữu, vận hành là lớn nhất Đông Nam Á. Liên quan lưới truyền tải Bắc – Nam, đã có 2 đường dây 500kV mạch 1 và mạch 2 và đã xây dựng mạch 3 từ Vũng Áng (Hà Tĩnh) đi vào phía Nam.

“Trong 27 tỉnh miền Bắc, Hà Tĩnh hưởng lợi đường dây này nên tình hình cung ứng điện tốt hơn”, ông Lâm nói.

Ngoài ra, tổng sơ đồ điện VIII đã đặt ra kế hoạch làm đường dây 500kV mạch 3 từ Hà Tĩnh trở ra miền Bắc kết nối đến Hưng Yên để khép kín mạch vòng này, thời gian thực hiện từ nay đến năm 2030.

Tuy nhiên, đây là vấn đề cấp thiết nên EVN đang giao Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia báo cáo bộ, ngành thực hiện ngay dự án này.

“Nếu dốc sức làm thì có thể có thêm 1.000 – 1.500 MW kết nối mạch vòng đưa điện từ Nam ra Bắc”, ông Lâm nói.

EVN yêu cầu không cắt điện sinh hoạt quá 8 tiếng

EVN vừa có văn bản khẩn yêu cầu Tổng Công ty Điện lực miền Bắc tính toán, phân bổ công suất cho các Công ty Điện lực cấp tỉnh với nguyên tắc: Không được cắt điện sinh hoạt quá 8 tiếng theo quy định tại Thông tư 34 của Bộ Công Thương.

Văn bản nêu rõ, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc lưu ý ưu tiên cấp điện cho các khách hàng sử dụng điện quan trọng được UBND cấp tỉnh phê duyệt; ưu tiên cấp điện phục vụ các hoạt động chính trị – xã hội quan trọng và các sự kiện khác theo yêu cầu của UBND cấp tỉnh.

Ngoài các khách hàng sử dụng ưu tiên trên, EVN yêu cầu các đơn vị căn cứ đặc điểm tình hình kinh tế – xã hội của từng địa phương để lựa các đối tượng khách hàng ưu tiên cung cấp điện. Lưu ý các khách hàng sử dụng điện ưu tiên thấp gồm: nhóm khách hàng thâm dụng năng lượng, các khách hàng sử dụng điện có nguồn dự phòng tại chỗ.

Về thời gian, EVN yêu cầu, hạn chế tiết giảm điện quá 8 tiếng đối với khách hàng sinh hoạt, hạn chế việc tiết giảm vào các khung giờ sinh hoạt của các phụ tải sinh hoạt và vào các ngày cuối tuần của các phụ tải tại các khu du lịch, dịch vụ.

Dù có mưa, hồ thủy điện vẫn tiếp tục thiếu nước trong 10 ngày tới

Chiều ngày 8/6, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết (Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia), cho biết 10 ngày tới miền Bắc chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới nối với vùng xoáy thấp ở phía bắc vịnh Bắc Bộ nên sẽ thường xuyên có mưa rào, dông, trong đó nhiều ngày mưa to.

Dù có mưa, dự báo lưu lượng dòng chảy ở khu vực tập trung nhiều thủy điện vẫn thấp. Tổng lượng dòng chảy trên sông Đà đến hồ Hòa Bình vẫn thấp hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ 81%; sông Thao tại Yên Bái thấp hơn 74%, sông Lô tại Tuyên Quang thấp hơn 68%. Các hồ thủy điện ở miền Bắc như Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, Tuyên Quang, Thác Bà sẽ vẫn thiếu nước.

Trong 2 tháng tới, do tác động của El Nino, cơ quan khí tượng dự báo nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm 0,5-1 độ C, có nơi cao hơn. Nắng nóng tiếp tục xuất hiện nhiều ngày hơn trung bình nhiều năm tại miền Bắc và Trung. Lượng mưa tại miền Bắc vẫn có xu hướng thiếu hụt 5-20% so với trung bình nhiều năm.

Hoàng Minh