Tại tỉnh Phú Yên, 24.300ha gieo trồng lúa vụ hè thu, 4.000ha gieo trồng lúa vụ mùa cần nước tưới, chưa kể khoảng 9.500 hộ dân thiếu nước sinh hoạt. Tuy nhiên, việc cấp nước tưới, nước dân sinh vùng hạ du của các nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H’Năng trong nhiều ngày qua ngắt quãng, làm trầm trọng hơn tình trạng thiếu hụt nguồn nước khi khô hạn.

phu yen kho han
Toàn bộ cánh đồng rộng lớn khô trắng đất, nứt nẻ, tại xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên, ngày 25/6/2022. (Ảnh: phuyen.gov.vn)

Ngày 27/6, ông Trần Hữu Thế, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên vừa ký công văn đề nghị Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia chỉ đạo các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Ba chạy máy vận hành xả nước để đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh vùng hạ du sông Ba tỉnh Phú Yên.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu 3 nhà máy thủy điện là Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H’Năng cần phối hợp chặt chẽ chạy máy (vận hành) phát điện liên tục để đảm bảo nguồn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, dân sinh, nhất là trong các tháng mùa khô, hạn năm nay.

Lưu lượng nước xả tối thiểu cần đảm bảo là 35-40m3/s để bổ sung nước cho hệ thống đập Đồng Cam (công trình thủy lợi lớn nhất tại tỉnh Phú Yên); các trạm bơm tưới trên sông Ba thuộc huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên.

Đồng thời, Nhà máy thủy điện Sông Hinh phải chạy máy phát điện liên tục để đảm bảo cấp nước tưới cho diện tích tưới của công trình sử dụng nước sau Nhà máy thủy điện Sông Hinh.

Cùng ngày, chính quyền tỉnh gửi công văn tói 3 nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh và Krông H’Năng, yêu cầu thực hiện nghiêm túc các nội dung liên quan theo chỉ đạo của UBND tỉnh và Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực Sông Ba ban hành kèm theo Quyết định số 878/QĐ-TTg ngày 18/7/2018 của Thủ tướng Chính phủ.

Trường hợp các nhà máy thủy điện không thực hiện theo yêu cầu và gây thiệt hại cho phục vụ sản xuất, dân sinh ở hạ du thì phải bồi thường cho các thiệt hại đó.

Hiện tỉnh Phú Yên đang lâm vào tình trạng khô hạn, thiếu nước rất nghiêm trọng. Chính quyền tỉnh dự kiến có 24.300ha gieo trồng lúa vụ hè thu, 4.000ha gieo trồng lúa vụ mùa, chuyển 436ha đất trồng lúa sang cây trồng cạn khác cần nước tưới; có khoảng 9.500 hộ dân thiếu nước sinh hoạt.

Ngày 25/6, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên cho hay phía cuối hệ thống kênh dẫn của hệ thống thủy nông Đồng Cam đã có hơn 1.100 ha lúa hè thu bị khô hạn nặng.

Lúa gieo sạ được 20 ngày tuổi bắt đầu chết. Nông dân ở đây phải tự khoan giếng và dùng máy bơm chạy bằng xăng để bơm nước lên ruộng. Chi phí khoan giếng hết 1,5 triệu đồng, tiền xăng chạy máy bơm nước mỗi sào hết 100.000 đồng nhưng cũng chỉ là giải pháp tạm thời cứu lúa khỏi chết. Về lâu dài, nông dân phải chờ nước của hệ thống thủy nông Đồng Cam bơm về để dẫn vào ruộng thì mới chăm sóc, bón phân được, theo Cổng thông tin tỉnh Phú Yên.

Ông Huỳnh Lộc ở thôn Phú Diễn Trong, xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa cho hay nếu khoảng 3 đến 5 ngày nữa mà nước không có vào ruộng thì một số diện tích chắc chắn sẽ chết. Khô hạn cũng khiến cho công chăm sóc, phân bón của nông dân sẽ tăng lên rất cao…

Tuy nhiên, theo Báo Pháp Luật TP.HCM, quá trình cấp nước tưới phục vụ sản xuất, dân sinh vùng hạ du của các nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H’Năng trong nhiều ngày qua ngắt quãng, không liên tục. Đây là nguyên nhân chủ yếu khiến nước đầu mối tại đập Đồng Cam thiếu hụt. Nhiều thời điểm, nước qua tràn đập Đồng Cam âm 0,28m so với ngưỡng tràn.

Minh Sơn