Sau hàng loạt vụ thu thập, mua bán trái phép thông tin về CCCD, CMND, thông tin ngân hàng xảy ra tại một số tỉnh thành, Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an Việt Nam vừa phát thông cáo đề nghị người dân tuyệt đối không đăng tải, chia sẻ hình ảnh thẻ CCCD, CMND, thông tin ngân hàng lên mạng xã hội hoặc cho người lạ mượn, chụp, thuê. 

lam the cccd gan chip
Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an cho biết từ tháng 1-2021 đến tháng 1/2022, tổng cộng đã in trả gần 60 triệu thẻ CCCD gắn chip. Trong ảnh, một buổi làm thẻ CCCD gắn chip tại Lai Châu, tháng 5/2021. (Ảnh: congan.laichau.gov.vn)

Cục Cảnh sát hình sự cho hay việc thu thập, mua bán trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng, CCCD, CMND là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh tội phạm, nhất là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, đánh bạc, tổ chức đánh bạc…

Về thủ đoạn, cơ quan công an cho rằng các nhóm này có thể lợi dụng việc người dân chia sẻ hình ảnh CCCD, CMND hộ khẩu trên mạng xã hội (Zalo, Facebook…), từ đó sử dụng vào việc đăng ký sử dụng các dịch vụ online (mua hàng, xin việc, vay tiền để đánh cắp thông tin cá nhân của người dân.

Hoặc các nhóm này đưa ra nhiều lý do, xin chụp ảnh chân dung, chụp ảnh CCCD, CMND (có thể trả từ 100.000-300.000 đồng/thẻ), hoặc trực tiếp thuê, mua tài khoản ngân hàng.

Phía Cục Cảnh sát hình sự khẳng định các thông tin dữ liệu cá nhân, tài khoản ngân hàng này sau đó bị bán đi (kể cả ra nước ngoài) để sử dụng vào mục đích phạm tội như:

  • Làm giấy tờ giả để mở tài khoản lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các khoản vay vốn của các ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty tài chính;
  • Chuyển nhận tiền đánh bạc, tổ chức đánh bạc;
  • Giả mạo, giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát, hải quan, thuế… gọi điện đe doạ yêu cầu chuyển tiền để phục vụ công tác điều tra;
  • Làm quen qua mạng xã hội hứa hẹn gửi quà, tiền rồi yêu cầu chuyển tiền phí, lệ phí và tiền “bôi trơn” vào tài khoản ngân hàng do chúng chỉ định để chiếm đoạt…

Cơ quan công an cho rằng phần lớn những người cho thuê, cho mượn thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng không biết việc sử dụng thông tin, tài khoản để thực hiện hành vi phạm tội. Tuy nhiên, có trường hợp dù biết rõ nhưng vì hám lợi vẫn tiếp tay, tạo cơ hội cho các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội và đã bị xử lý với vai trò đồng phạm.

Bộ Công an thí điểm giao dịch nộp/rút tiền tại cây ATM bằng thẻ CCCD gắn chip

5 khuyến cáo người dân cần nhớ

Để tránh xảy ra những hệ lụy có liên quan, Cục Cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân:

1. Tuyệt đối không cho người lạ mượn, chụp, thuê, mua CCCD, CMND hoặc tài khoản ngân hàng nếu không có mục đích chính đáng;

2. Không đăng tải, chia sẻ hình ảnh CCCD, CMND, tài khoản ngân hàng lên mạng xã hội. Không cung cấp thông tin CCCD, CMND cho những dịch vụ không thiết yếu, không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội;

3. Trường hợp bị mất CCCD, CMND, người dân cần trình báo ngay cho cơ quan chức năng để làm lại giấy tờ. Đây là căn cứ để chứng minh chủ sở hữu của CCCD, CMND không có liên quan đến các giao dịch dân sự trong thời gian bị mất CCCD, CMND; đồng thời phòng ngừa trường hợp số căn cước của công dân bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật.

4. Khi bị lừa đảo, lấy cắp thông tin CCCD, CMND để tiến hành các hoạt động phi pháp, người dân cần liên hệ ngay với cơ quan chức năng nơi gần nhất để được hỗ trợ. Trong trường hợp nghi ngờ/ phát hiện sốCCCD, CMND của mình bị sử dụng trái phép để mở tài khoản ngân hàng hoặc đăng ký thuê bao trả sau, người dân cần nhanh chóng liên hệ ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ khóa tài khoản, thuê bao.

5. Cơ quan công an đề nghị người dân tố giác và cung cấp chứng cứ đến cơ quan công an nơi gần nhất khi phát hiện có người mượn, chụp, thuê CCCD, CMND; mời chào cho thuê, mượn, mua, bán tài khoản ngân hàng. Hành vi bao che hoặc tham gia bán, cho thuê, cho mượn có thể bị xử lý trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm.

Sau vụ việc bán thông tin bị phát hiện tại Ninh Bình, Công an một số tỉnh thành như Hòa Bình, Bắc Giang, Bình Dương liên tiếp phát cảnh báo, khuyến cáo người dân tự bảo vệ dữ liệu thông tin cá nhân.

Gần đây nhất, ngày 4/6, trong thông tin cảnh báo, Công an tỉnh Bình Dương cho hay do trên thẻ CCCD có gắn chip và mã QR có chứa nhiều thông tin cá nhân của công dân mà tội phạm công nghệ cao có thể lợi dụng để khai thác, lừa đảo, như dùng CCCD để đăng ký tài khoản ngân hàng, vay tiền qua app, đăng ký số điện thoại trả sau, đăng ký mã số thuế ảo… Vì vậy người dân không nên chia sẻ thông tin trên mạng xã hội, hoặc cho người khác chụp, thuê, mượn thẻ CCCD, CMND…

Cuối tháng 5, Công an tỉnh Hòa Bình cho biết công an tại nhiều địa phương đã tiếp nhận thông tin về việc có tình trạng các nhóm đối tượng đến nhà xin chụp ảnh CCCD, CMND, sau đó trả cho 100.000 đồng cho mỗi CMND/CCCD được chụp.

Trung tá Hà Thu Hiền, Đội trưởng Đội hướng dẫn nghiệp vụ cư trú, cấp và quản lý CCCD, Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an tỉnh Hòa Bình) thừa nhận thẻ CCCD gắn chíp có mã QR và chip trên thẻ CCCD chứa rất nhiều thông tin cá nhân mà tội phạm công nghệ cao có thể triệt để lợi dụng để trục lợi.

Chia sẻ trên Facebook, một người dân tại huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An xác nhận vừa qua có người lạ tới nhà xin chụp ảnh CCCD. Vì người này nói lý do không rõ ràng nên chị không cho chụp nhưng có một số người khác cho chụp; khi chụp xong, những người này được cho một chai dầu ăn và 100.000 đồng.

Minh Sơn