Sau tròn 5 tháng phát hành hộ chiếu mẫu mới (bìa xanh tím than), Bộ Công an chính thức bổ sung thông tin “nơi sinh” vào bản hộ chiếu kể từ ngày 1/1/2023 sau nhiều động thái không thừa nhận việc thiếu nội dung này từ chính phủ một số quốc gia trong khối Schengen, Mỹ

ho chieu mau moi bia xanh tim than
Sau hơn một tháng cấp, Bộ Công an sẽ bổ sung bị chú Nơi sinh vào hộ chiếu mẫu mới màu xanh tím than. Hiện tại ngoại trừ Tây Ban Nha đưa điều kiện bổ sung, còn Đức và Séc chưa đồng ý cấp thị thực vào mẫu hộ chiếu này. (Ảnh: Minh Minh/Trí Thức VN)

Từ ngày 1/1/2023, Cục Quản lý xuất nhập cảnh (A08) Bộ Công an và các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tại Việt Nam, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài sẽ bắt đầu cấp hộ chiếu bổ sung thông tin “nơi sinh”.

Cơ quan này công bố sau khi được Chính phủ đồng ý, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 68/2022/TT-BCA, ngày 31/12/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 73/2021/TT-BCA, ngày 29/6/2022 quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan. Theo đó, việc triển khai cấp hộ chiếu bổ sung thông tin “nơi sinh” sẽ bắt đầu từ ngày 1/1/2023 theo Thông tư số 68 nói trên.

Theo Thông tư 68, hộ chiếu được ban hành giữ nguyên hình thức, chất liệu, đặc điểm bảo an như trước. Tại trang nhân thân, thông tin được chỉnh lý như sau: bổ sung thông tin “nơi sinh”, đồng thời tách riêng “họ, chữ đệm và tên” trên 2 dòng riêng biệt.

Cơ quan công an cho rằng việc ghi riêng thông tin “họ”, chữ đệm và tên” giúp các cơ quan chức năng nước ngoài phân định được đâu là họ, đâu là tên, hoặc tránh nhầm lẫn trong việc giao dịch cũng như cấp giấy tờ cho công dân Việt Nam.

Với hộ chiếu được cấp mới kèm thông tin “nơi sinh” từ ngày 1/1/2023, A08 cho hay các mẫu đã ban hành trước ngày 1/1/2023 vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn ghi trong hộ chiếu.

Năm tháng trước, kể từ ngày 1/7/2022, A08 Bộ Công an tiến hành cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới (bìa xanh tím than), thay thế cho mẫu trước đó (bìa xanh lá cây) cho người dân, sau khoảng 1 tháng hạn chế cấp hộ chiếu mẫu cũ để gửi thông báo với các nước trên thế giới về việc thay đổi mẫu giấy thông hành này.

Ngoài ra, Bộ Công an cũng dự kiến trong năm 2022 sẽ cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới gắn chip điện tử, tuy nhiên đến nay vẫn chưa thực hiện được.

Chưa đầy một tháng sau, nhiều nước trên thế giới thông báo không công nhận mẫu hộ chiếu này của Việt Nam vì thiếu thông tin “nơi sinh”.

Bắt đầu từ Đức, ngày 27/7, công bố không cấp visa vào hộ chiếu mẫu mới này do thiếu thông tin nơi sinh, các thông báo tương tự tiếp tục đến từ Tây Ban Nha (ngày 1/8), Cộng hòa Séc (ngày 2/8), Phần Lan (ngày 11/8). Cả bốn quốc gia này cùng thuộc khối Schengen, gây nguy cơ hộ chiếu mẫu mới của người Việt Nam không được chấp nhận trong toàn bộ các quốc gia thuộc khối này.

Đối với Mỹ, cuối ngày 12/8, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam chính thức thông báo công dân Việt Nam phải điền thông tin nơi sinh vào tờ khai xin thị thực vào Mỹ, người dùng hộ chiếu mẫu mới phải có bị chú nơi sinh, nếu không phải mang theo giấy khai sinh khi phỏng vấn hoặc hộ chiếu mẫu cũ.

Sau nhiều lần khẳng định việc không ghi thông tin “nơi sinh” trong hộ chiếu là phù hợp với quy định của Việt Nam và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), tới ngày 3/9, A08 Bộ Công an thông báo sẽ in bị chú “nơi sinh” vào hộ chiếu khi “công dân có đề nghị” (không thay đổi đại trà) với thời hạn giải quyết là 2 ngày làm việc nếu nộp hồ sơ tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh, 5 ngày làm việc nếu nộp hồ sơ tại công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tới ngày 7/11, Bộ Công an thừa nhận Chính phủ “nhận thấy nghiên cứu bổ sung thông tin nơi sinh vào trang nhân thân trong hộ chiếu là cần thiết và cần sớm thực hiện (trước ngày 1/1/2023)”.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm thừa nhận giải pháp in bị chú bổ sung thông tin về nơi sinh vào hộ chiếu mẫu mới chỉ được phía nước ngoài chấp nhận tạm thời, các nước đề nghị Việt Nam sớm bổ sung thông tin nơi sinh vào trang nhân thân.

Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) – cơ quan đặt ra tiêu chuẩn chung cho hộ chiếu – cho phép các quốc gia có quyền lựa chọn hoặc bỏ qua việc in “nơi sinh”, nhưng khuyến cáo nếu bỏ qua thông tin “nơi sinh” phải cân nhắc sự nhạy cảm chính trị có thể gặp và mức độ uy tín của quốc gia phát hành hộ chiếu.

Theo bảng xếp hạng Henley Passport Index quý 2/2022 – bảng xếp hạng cập nhật theo quý thuộc Công ty Tư vấn Cư trú & Quốc tịch Toàn cầu Henley & Partners (London, Anh), chỉ số xếp hạng hộ chiếu của Việt Nam đứng thứ 90/199 quốc gia, với 54 điểm đến miễn visa. Hộ chiếu của các quốc gia trong top 10 bảng xếp hạng có từ 181 – 192 điểm đến miễn visa (đứng đầu là Singapore và Nhật Bản, tiếp đến là Đức, Hàn Quốc).

Nguyễn Minh