Theo tờ “Tin tức tham khảo” tại Trung Quốc đưa tin hôm 1/1/2019, mặc dù Trung – Mỹ vẫn có nhiều chia rẽ trong một số vấn đề lớn, nhưng mong muốn hai bên đạt được thỏa thuận đã mạnh mẽ hơn so với vài tháng trước đó.  

Embed from Getty Images

Truyền thông Trung Quốc trích dẫn bài viết đăng ngày 31/12/2018 trên trang tin của tờ “Liên hợp Tảo báo” cho rằng, từ thông tin mà truyền thông đăng tải có thể thấy, cuộc điện đàm cấp cao giữa nguyên thủ 2 nước Trung – Mỹ là do ông Trump đề nghị. Ông Trump đã biểu đạt 3 tầng ý nghĩa với ông Tập Cận Bình: (1) Ông Trump coi trọng mối quan hệ tốt đẹp với ông Tập Cận Bình, đây cũng là điều mà ông Trump luôn không từ bỏ; (2) Nhóm làm việc của 2 nước đang cố gắng thực hiện nhận thức chung tại “Hội nghị Trump – Tập” diễn ra ở Argentina, các cuộc đối thoại liên quan cũng đang có tiến triển tích cực, điều này cho thấy phía Mỹ tương đối hài lòng với nội dung và tiến trình đàm phán; (3) Hy vọng đàm phán có thể đạt được thành quả có lợi cho hai nước Trung – Mỹ cũng như thế giới, điều này cũng nói lên rằng ông Trump kỳ vọng hai nước đạt được thỏa thuận. 

Bản tin nói, ông Tập Cận Bình không chỉ nói đến đàm phán thương mại Trung – Mỹ, mà còn bao gồm quan hệ Trung – Mỹ nói chung. Ông Tập hy vọng nhóm làm việc hai nước “đi cùng một hướng, thắt chặt công tác”, cho thấy phía Trung Quốc hy vọng đàm phán không bị trở ngại, mà là cần đạt được thỏa thuận “sớm nhất”.

Bản tin phân tích, năm nay là năm kỷ niệm 40 năm hai nước Trung – Mỹ xây dựng quan hệ ngoại giao. Có thể nói, năm 2018 là năm quan hệ Trung – Mỹ gặp nhiều thất bại. Bắt đầu từ tháng 3/2018, tranh chấp thương mại Trung – Mỹ đã phát triển thành chiến tranh thương mại, quan hệ thương mại song phương từ “thế giữ cân bằng” đã biến thành điểm nóng của xung đột, quan hệ Trung – Mỹ bị đóng băng toàn diện. Là dấu mốc quan trọng để suy xét môi trường quốc tế của Trung Quốc trong 40 năm qua, quan hệ Trung – Mỹ như bị đóng băng trường kỳ thậm chí rơi vào trạng thái xấu đi, và sẽ tiếp tục đem đến ảnh hưởng phụ diện trên mọi mặt kinh tế, xã hội Trung Quốc trong năm 2019.

Ông Tập Cận Bình nhắc đến tổng kết kinh nghiệm 40 năm xây dựng quan hệ ngoại giao Trung Mỹ với ông Trump, tăng cường giao lưu trong các lĩnh vực kinh tế thương mại, quân sự, mục đích để ngăn chặn quan hệ Trung – Mỹ tiếp tục đi xuống cũng như sáng tạo cục diện mới cho một năm mới. Trong đó, tranh thủ đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước tháng 3 là một mắt xích quan trọng, cấp bách trong việc khôi phục lại bình thường quan hệ Trung – Mỹ.  

Ông Trump hy vọng đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, cũng phản ánh rằng chiến tranh thương mại Trung – Mỹ đã đem đến áp lực cho Mỹ. Gần đây, thị trường chứng khoán Mỹ cũng như thị trường chứng khoán toàn cầu có biến động mạnh. Nếu chiến tranh thương mại Trung – Mỹ tiếp tục kéo dài, tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ sẽ chịu sự xung kích.  

Bản tin cho rằng, chiến tranh thương mại Trung – Mỹ dẫn đến cục diện “lưỡng bại câu thương” đã bắt đầu hiện hiện ra. Mặc dù Trung – Mỹ vẫn có những chia rẽ trong một số vấn đề lớn, nhưng nhưng mong muốn hai bên đạt được thỏa thuận cũng đã mạnh hơn một cách rõ ràng so với mấy tháng trước, khả năng lớn là hai bên sẽ đưa ra thỏa hiệp trong đàm phán thương mại.

Tạp chí điện tử “Học giả ngoại giao” (The Diplomat) số ra tháng 1/2019 có một bài viết nói, năm 2019 là một năm đáng được chúc mừng; nó đánh dấu 40 năm Trung – Mỹ thiết lập quan hệ ngoại giao.

Theo bài báo, thương mại và đầu tư song phương giữa hai nước đã tăng theo cấp số nhân, trao đổi sinh viên và số lượng khách du lịch tăng mạnh, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã duy trì hòa bình. Tuy nhiên, mối quan hệ song phương hiện đang chịu nhiều áp lực ở nhiều khía cạnh, và áp lực này hiện nay cũng lớn hơn so với bắt cứ thời điểm nào kể từ khi bình thường hóa quan hệ.

Năm thứ 40 thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ được tuyên truyền là năm mà mối quan hệ giữa hai nước sẽ đạt được “bình thường mới” theo sự đồng thuận mới. Một đặc trưng có thể chắc chắn là: chấp nhận xung đột và cạnh tranh với sự cởi mở hơn. Cuộc cạnh tranh này này cũng có thể liên quan đến các nước khác, vì cả Mỹ và Trung Quốc đều cam kết tìm kiếm sự ủng hộ tự nguyện từ bên ngoài.

Huệ Anh

Xem thêm: