Mỹ giải mã hộp đen vụ máy bay rơi ở Trung Quốc: Có kẻ cố ý gây ra

Dương Thiên Tư
•
Thứ Tư, 18/05/2022

Hôm 21/3 năm nay, máy bay chở khách Boeing 737-800 của Hãng hàng không China Eastern Airlines với đầy tải 132 người đã rơi thẳng đứng ở Ngô Châu tỉnh Quảng Tây – Trung Quốc. Mới đây hai hộp đen của chuyến bay gặp nạn này đã được phía Mỹ giải mã.

p3125861a36827249 — Truyền thông Mỹ ngày 17/5 dẫn các nguồn tin cho biết dữ liệu từ hộp đen cho thấy, thông tin đầu vào từ hệ thống điều khiển đã đẩy máy bay vào tình huống bay bổ nhào chí mạng (Nguồn: Ảnh chụp màn hình video).

Tờ WSJ (Wall Street Journal) của Mỹ dẫn lời một người quen thuộc với đánh giá ban đầu của Mỹ về nguyên nhân vụ tai nạn cho biết: Dữ liệu hộp đen cho thấy đầu vào từ hệ thống điều khiển đã đẩy máy bay vào một cú bổ nhào chết người.

Có thể ai đó đã cố tình gây ra vụ thảm họa

Phiên bản tiếng Anh của WSJ đưa tin hôm 17/5 rằng một người quen thuộc với đánh giá ban đầu của cơ quan chức năng Mỹ tiết lộ, qua phân tích thông tin trích xuất từ máy ghi dữ liệu chuyến bay bị hỏng cho thấy, “máy bay hành động dựa trên mệnh lệnh từ người nào đó trong buồng lái”. Nói cách khác: ai đó trong buồng lái có thể đã cố tình gây ra vụ thảm họa máy bay này.

Đánh giá ban đầu của cơ quan chức năng Mỹ bao gồm việc phân tích thông tin trích xuất từ máy ghi dữ liệu chuyến bay bị hỏng của máy bay.

Các cuộc điều tra tai nạn có thể phát hiện ra những bằng chứng chưa từng biết trước đây, qua đó hỗ trợ hoặc làm thay đổi đánh giá ban đầu. Nguồn tin cho biết hiện nay cơ quan chức năng Mỹ chưa chia sẻ tất cả thông tin cho cơ quan chức năng Trung Quốc.

Nguồn tin nói rằng cho đến nay người dẫn đầu cuộc điều tra phía Trung Quốc vẫn chưa tìm thấy bất kỳ vấn đề cơ khí hoặc điều khiển bay nào với chiếc máy bay bị rơi ở Quảng Tây vào ngày 21/3. Chiếc máy bay này thuộc loại chủ lực trong ngành hàng không toàn cầu, thuộc dòng máy bay Boeing với kỷ lục an toàn tốt nhất về bay thương mại.

Chiếc Boeing 737-800 đang bay ở độ cao lớn thì bất ngờ lao thẳng xuống với tốc độ rất cao. Nguồn tin cho hay, dữ liệu từ hộp đen của chiếc máy bay bị rơi cho thấy đầu vào từ hệ thống điều khiển đã đẩy máy bay vào tư thế bổ nhào chết người.

Theo nguồn tin, dựa trên thông tin thu thập được cho đến nay trong cuộc điều tra của China Eastern, cơ quan chức năng Mỹ tham gia cuộc điều tra đã chuyển sự chú ý của họ đến hành động của một phi công. Theo đó, có khả năng một ai đó khác trên máy bay đã đột nhập vào buồng lái và cố tình gây ra vụ tai nạn.

Đây là lần đầu tiên đánh giá sơ bộ của các quan chức Mỹ được tiết lộ. Vào tháng Tư, ấn phẩm ‘Leeham News and Analysis’ của ngành công nghiệp bay đưa tin rằng kết quả đọc sơ bộ từ máy ghi dữ liệu chuyến bay của China Eastern cho thấy có vấn đề từ một viên phi công xâm nhập vào vị trí điều khiển bay.

Có thể mất một năm hoặc hơn để các cơ quan điều tra vụ tai nạn đưa ra kết luận cuối cùng về nguyên nhân và các yếu tố góp phần gây ra vụ tai nạn. Trong một số cuộc điều tra trước đây, các nhà chức trách quốc tế đã có quan điểm khác nhau về nghi vấn có ai đó cố tình gây ra vụ tai nạn.

Máy bay của chuyến bay MU5735 của hãng hàng không China Eastern Airlines đã tan rã sau khi đâm vào núi, các mảnh vỡ nằm rải rác trong vùng rừng núi hiểm trở và nhiều cây cối. Đội tìm kiếm và cứu hộ không tìm thấy người nào sống sót.

Nguồn tin của WSJ cũng tiết lộ rằng trong số những hành khách thiệt mạng bao gồm một thanh niên 17 tuổi lần đầu tiên đi máy bay, 6 hành khách cùng nhau đi dự tang lễ, ngoài ra còn một cựu kế toán vừa bắt đầu công việc mới tại Tập đoàn Alibaba cùng vị hôn thê mới kết hôn.

Vào cuối tháng Ba, một nhóm lính cứu hỏa đã phát hiện ra thiết bị ghi dữ liệu chuyến bay của máy bay đã bị chôn vùi dưới lòng đất vài mét, cách địa điểm máy bay rơi khoảng 130 mét. Thiết bị này cùng với dữ liệu thu được bởi máy ghi âm buồng lái được phát hiện trước đó, được cho là sẽ đóng vai trò quan trọng giúp các nhà chức trách xác định nguyên nhân vụ tai nạn.

China Eastern phủ nhận có người xâm nhập buồng lái

China Eastern đã nhiều lần phủ nhận vụ xâm nhập buồng lái. Hãng hàng không này đã tuyên bố trong cuộc họp báo ngày 25/3, rằng nhà chức trách Trung Quốc cho biết không có mã khẩn cấp nào được gửi từ máy bay trước khi máy bay gặp nạn.

Tờ WSJ trích dẫn nguồn thạo tin cho biết, các nhà chức trách Trung Quốc đã không thông báo cho bên liên quan phía Mỹ biết khi nào họ có thể công khai quyết định chính thức về cuộc điều tra. Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc cho biết, họ sẽ kịp thời đưa ra bất kỳ diễn biến quan trọng nào trong cuộc điều tra. Có thể mất khoảng một năm hoặc hơn để các cơ quan điều tra vụ tai nạn đưa ra kết luận cuối cùng về nguyên nhân và các yếu tố góp phần gây ra vụ tai nạn.

Theo các hiệp ước hàng không quốc tế, Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) đã hoàn thành báo cáo điều tra sơ bộ về vụ tai nạn. Cơ quan liên quan phía Trung Quốc không công bố tài liệu, nhưng cung cấp bản tóm tắt các phát hiện của họ, cho thấy không có gì bất thường về liên lạc giữa phi hành đoàn và kiểm soát viên không lưu trước khi máy bay rơi.

Trong một tuyên bố với tờ WSJ, China Eastern cho biết không có bằng chứng xác định máy bay tai nạn có vấn đề gì hay không. Hãng hàng không nhắc lại tuyên bố của các quan chức hàng đầu của họ vào tháng Ba, rằng các phi công có sức khỏe và tình hình gia đình tốt, đồng thời cho biết thêm rằng tình hình tài chính của họ cũng rất tốt.

Hãng hàng không tuyên bố rằng họ không chịu trách nhiệm về cuộc điều tra vụ tai nạn, đồng thời trích dẫn thông báo của cơ quan chức năng, bao gồm tóm tắt báo cáo sơ bộ do chính phủ Trung Quốc đưa ra vào ngày 20/4. Bản tóm tắt cho biết việc khôi phục và phân tích dữ liệu của hộp đen bị xâm nhập vẫn đang được tiến hành.

Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc công bố báo cáo điều tra sơ bộ

AFP ngày 20/4 đưa tin, 2 hộp đen của chiếc máy bay gặp nạn đã được tìm thấy sau nhiều ngày tìm kiếm. Vốn dĩ Trung Quốc phải đệ trình báo cáo lên Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) trong vòng 30 ngày kể từ ngày xảy ra vụ việc. Nhưng trong một tuyên bố hôm 17/5, Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) đã không giải thích thêm điều gì có thể đã dẫn đến vụ tai nạn ngày 21/3. Đây là vụ tai nạn hàng không tồi tệ nhất của Trung Quốc trong gần 30 năm qua.

Câu hỏi của RFA: Theo Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc, không có bất thường nào được báo cáo trước chuyến bay, máy bay không chở bất kỳ vật liệu nguy hiểm nào, cũng không có bất thường nào được phát hiện trước đó trong thiết bị điều khiển và dẫn đường. Hai hộp đen đã “bị hư hại nghiêm trọng do tác động và việc phân tích dữ liệu đang tiếp tục”, nhưng họ không cho biết rõ liệu họ có ý định công bố báo cáo đầy đủ hay không cũng như đã chuyển báo cáo tới ICAO chưa.

China Eastern trước đó đã đảm bảo rằng phi công chính và hai phi công phụ không bị nghi ngờ, theo AFP.

Ngày 20/4, trang web chính thức của Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc đã công bố báo cáo sơ bộ kết quả điều tra vụ tai nạn của hãng hàng không China Eastern Airlines ở độ cao 8.900 mét trên tuyến đường riêng và cuối cùng bị rơi ở Quảng Tây. Máy bay vỡ tan sau khi va chạm với mặt đất khiến toàn bộ 123 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn trên máy bay thiệt mạng.

Theo quy định của “Công ước về hàng không dân dụng quốc tế”, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày xảy ra tai nạn, nước tổ chức điều tra phải gửi báo cáo sơ bộ điều tra cho ICAO và các nước tham gia và kết luận. Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc vào ngày 20/4 cho biết, báo cáo sơ bộ đã được hoàn thành, chủ yếu bao gồm các thông tin thực tế như lịch sử chuyến bay, thành viên phi hành đoàn, tình trạng bảo dưỡng máy bay và phân bố xác máy bay.