Ngày 15/8, anh Dương Tử Tuấn, 32 tuổi, cựu giáo viên giáo dục phổ thông tại Đại học Nữ sinh Diocesan, từng không may bị cảnh sát Hồng Kông bắn mù mắt phải do tham gia phong trào chống Dự luật Dẫn độ, đã bị kết án 9 tháng tù vì 2 tội tụ tập bất hợp pháp và phải lập tức chấp hành án.

p3199101a29045434 ss
Anh Dương Tử Tuấn, một cựu giáo viên tại Đại học Nữ sinh Diocesan, đã bị cảnh sát Hồng Kông bắn mù mắt phải vì tham gia phong trào chống Dự luật Dẫn độ. (Ảnh ghép Vision Times)

Theo báo chí đưa tin, sau khi nghe tuyên án, anh Dương Tử Tuấn đã rất bình tĩnh và gật đầu, vẫy tay chào người thân, bạn bè trước khi bị áp giải đi. Có người hét lên: “Thầy Dương, hãy bảo trọng!”

Dương Tử Tuấn được biết đến với biệt danh “Thầy giáo nổ mắt” “Giáo viên nổ mắt” ở Hồng Kông. Chuyện xảy ra là do anh tham gia một cuộc biểu tình bên ngoài Hội đồng Lập pháp ngày 12/6/2019, yêu cầu nhà chức trách đình chỉ việc đọc “Điều luật Dẫn độ” lần thứ 2 (sau khi nó được thông qua). Khi đó, anh bị cảnh sát dùng hơi cay bắn vào mắt phải. Sau khi hồi phục, anh ta chỉ còn 5% thị lực.

Sau đó áp lực lần lượt đến. Tháng 6/2020, anh Dương bị nhà trường sa thải và nhận được “thư khuyên can” từ Cục Giáo dục. Sau đó, anh thành lập Nhà xuất bản Hillway (Sơn Đạo). Nhưng vì thân phận là người phản đối Dự luật Dẫn độ, sách vở nhiều lần bị nhà in từ chối. Vào tháng Năm, Nhà xuất bản Hillway nộp đơn đăng ký tham gia hội chợ sách hàng năm, nhưng bị chính phủ từ chối.

Sau đó, anh kết hợp với các nhà xuất bản độc lập khác, tổ chức “Hội chợ sách Người Hồng Kông”. Chỉ một ngày trước hội chợ sách, vì áp lực mà chủ sở hữu đã chấm dứt hợp đồng thuê với anh, hội sách cũng bị hủy bỏ, một lượng lớn công tác chuẩn đều bị hủy. Dưới áp lực chính trị, có thể nói anh Dương Tử Tuấn làm gì cũng khó khăn chật vật.

Mặc dù tham gia biểu tình chống dẫn độ khiến anh Dương Tử Tuấn mù một mắt phải, nhưng chính quyền Hồng Kông vẫn không tha cho anh. Chính quyền Hồng Kông cáo buộc anh 2 tội danh tổ chức hội họp bất hợp pháp, rằng anh đã tham gia vào một cuộc hội họp phi pháp với những người khác ở khu vực Admiralty ngày 12/6/2019.

Theo Đài Á Châu Tự Do, tình tiết chỉ ra rằng bị cáo (Dương Tử Tuấn) bị chụp ảnh vào lúc 4:30 ngày xảy ra vụ án, anh cùng hàng chục người đàn ông mặc đồ đen di chuyển ngựa sắt, để đối đầu với cảnh sát. Trong khoảng thời gian này, một viên đạn rơi vào người của bị cáo. Sau đó, bị cáo được đưa đến bệnh viện Elizabeth.

Một nhân viên cảnh sát chỉ ra rằng bị cáo chính là người bị bắn trúng vào mắt tại nơi biểu tình, trong đoạn video quay trực tiếp trên mạng Internet, nên đã bắt giữ bị cáo với tội danh “bạo động”. Bị cáo giữ im lặng, nửa năm sau thì bị “từ chối bảo lãnh”, sau đó bị bắt lại.

Ngày 15/8, luật sư bào chữa nói trước tòa rằng cha mẹ, anh trai và bạn học đại học của Dương Tử Tuấn đều ủng hộ anh ta trước tòa, đồng thời cũng trình bày một số thư cầu xin được viết bởi các học sinh và phụ huynh.

Luật sư bào chữa chỉ ra rằng anh Dương Tử Tuấn có nhân thân tốt. Trong 3 năm kể từ khi vụ việc xảy ra, trên bề mặt anh ta vẫn sinh hoạt bình thường, nhưng kỳ thực, anh phải đối mặt với những hậu quả khác nhau do tham gia phong trào xã hội, như tài liệu cá nhân của anh và người nhà đều bị “lật lại”, khiến họ phải chuyển nhà.

Mắt phải của anh ấy đã bị bắn và anh ấy bị mù sau cuộc phẫu thuật. Tiền án và hậu quả đó sẽ đi theo anh ấy suốt phần đời còn lại. Hơn nữa, anh Dương Tử Tuấn là một giáo viên được học trò yêu mến, nhưng anh ấy đã không thể tiếp tục làm việc trong ngành giáo dục.

Theo thống kê từ trang web của nhà phân tích thị trường chứng khoán Hồng Kông David Webb (webb-site.com), từ ngày 1/7/2020, ngày đầu tiên Luật An ninh Quốc gia được thực thi, đến ngày 31/12/2021, tổng cộng hơn 200.000 người Hồng Kông đã rời khỏi Hồng Kông.

Luật sư bào chữa tiếp tục chỉ ra rằng anh Dương Tử Tuấn đã dũng cảm đối mặt và lựa chọn không rời khỏi Hồng Kông. Anh vẫn rất nhiệt tình, hy vọng có thể cống hiến cho Hồng Kông theo một cách khác, nên đã mở Nhà xuất bản Hillway, một mình kiêm nhiệm hết thảy mọi việc. Vì anh tin rằng giáo dục và văn tự có thể ươm mầm cho thế hệ tiếp theo.

Đến nay Hillway đã xuất bản hàng chục cuốn sách, chắp cánh ước mơ cho các nhà văn trẻ. Trong số đó, “Album Ukraine” được xuất bản trong chiến tranh Nga-Ukraina cũng trở thành cuốn sách bán chạy nhất tại các hiệu sách chính thống. Anh Dương Tử Tuấn đã quyên góp tiền bản quyền 400.000 đô la Hồng Kông (khoảng 51.000 USD) cho Ukraine.

Chánh án Nghiêm Thuấn Nghi đã kết án anh Dương Tử Tuấn 9 tháng tù giam sau khi lắng nghe lập luận của luật sư.

Trước đó, anh Dương đã tuyên bố trên Facebook rằng anh sẽ nhận tội trước cáo buộc này. Anh nói rằng anh nhận tội vì sau khi bị trúng hơi cay vào ngày hôm đó, anh đã trả lời phỏng vấn ngay lập tức, nhằm cảnh báo những người khác. Sau đó anh còn trả lời phỏng vấn với các kênh truyền thông khác nhau.

Anh cho biết anh không bao giờ che giấu việc tham gia vào cuộc biểu tình ngày 12/6. Gia đình anh cũng hoàn toàn đồng ý và ủng hộ quyết định nhận tội của anh.

Trước khi ra tòa vào ngày 15/8, Dương Tử Tuấn nói với “Independent Media”  (Kênh truyền thông Độc lập) rằng lúc này anh ấy đã làm hết sức mình, không thấy hổ thẹn với lương tâm và sẽ cố gắng rút kinh nghiệm: “Có lẽ nhà tù là một cách học khác, cho phép tôi trải nghiệm mặt bên kia của cuộc sống.”

Theo báo cáo của Đài Á Châu Tự do và Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), ngày 24/5, “Hội đồng Dân chủ Hồng Kông” (HKDC) đã công bố một báo cáo nghiên cứu với tựa đề “Hồng Kông đã đạt đến một cột mốc nghiêm trọng”.

Báo cáo chỉ ra rằng kể từ khi phong trào “Chống Dự luật Dẫn độ” bùng phát, từ tháng 6/2019 – 10/5/2022, hơn 10.501 người đã bị bắt vì tham gia các chiến dịch chính trị, và có tới 1.014 tù nhân chính trị bị bỏ tù. Trong số này, 582 người vẫn đang bị giam giữ và 432 người đã chấp hành xong án phạt.

Theo cơ sở dữ liệu do HKDC thiết lập, những tù nhân chính trị Hồng Kông này là những người biểu tình, bất đồng chính kiến ​​và các nhà lãnh đạo chính trị. Nhưng hầu hết họ là công dân bình thường của Hồng Kông, gồm lãnh đạo các tổ chức phi chính phủ và công đoàn, nhà báo, nhà hoạt động nhân quyền, giáo viên, sinh viên, luật sư, chính trị gia, v.v. HKDC mô tả họ như một bức chân dung của xã hội dân sự Hồng Kông.

Trong đó, thanh thiếu niên là nhóm được nhắm đến nhiều nhất, hơn 3/4 tù nhân chính trị dưới 30 tuổi, hơn một nửa dưới 25 tuổi và hơn 15% là trẻ vị thành niên. Tổng mức án của họ lên đến 772 năm.

Ngoài ra, có hơn 1.000 vụ án chính trị đang được tiến hành, hầu hết đều liên quan đến bạo loạn, phạm tội theo Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông và tội kích động phản loạn. HKDC dự đoán con số này sẽ tiếp tục gia tăng. Dù không có sự kiện chính trị lớn nào trong tương lai, thì cuối cùng số tù nhân chính trị ở Hồng Kông cũng đạt từ 1.500 đến 2.000 người.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã lên án Luật An ninh Quốc gia là “hồi chuông báo tử” cho “quyền tự trị cao độ” của Hồng Kông. Ông Pompeo nói rằng bất kỳ quyết định nào vi phạm quyền tự trị và tự do của Hồng Kông chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến đánh giá của Mỹ về “một quốc gia, hai chế độ”.

Bình Minh (t/h)