Phim Hollywood sẽ không góp mặt trong Tết Nguyên Đán tại Đại Lục năm nay, động thái này được cho là biện pháp trả đũa của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) trước tuyên bố tẩy chay ngoại giao Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh của Hoa Kỳ.

新建项目 1 4
(Ảnh chụp màn hình trailer phim The Matrix Resurrections)

Tờ Tân Hoa net, một cơ quan truyền thông của ĐCSTQ, đưa tin ngày 10/12, cho biết sẽ không có sự tham gia của bom tấn Hollywood nào trong dịp Tết năm nay.

Hãng truyền thông tài chính Trung Quốc Yicai ngày 9/12 cũng đăng tải thông tin cho biết, phim bom tấn Hollywood tiếp tục vắng bóng trong kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán. Bộ phim khoa học viễn tưởng Hollywood “Ma Trận Hồi sinh” ( The Matrix Resurrections) sẽ được công chiếu tại Bắc Mỹ vào ngày 22/12 năm nay nhưng khán giả ở Trung Quốc sẽ phải đợi đến tháng 1 năm sau mới có thể xem; phim bom tấn “Người nhện: Không còn nhà” (Spider-Man: No Way Home) được ấn định chiếu ở Bắc Mỹ vào ngày 17/12, ở Trung Quốc Đại Lục chưa được ấn định; các bộ phim Vũ trụ Điện ảnh Marvel như “Shang-Chi và Huyền thoại Mười chiếc Nhẫn” (Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings), “Chủng tộc bất tử” (Eternals), “Góa phụ đen” (Black Widow) sẽ không được phát hành ở Trung Quốc Đại Lục.

nguoi nhen 1
Một cảnh trong phim Người nhện “Spider-Man: No Way Home”. (Ảnh chụp màn hình video Trailer phim)

Bài đăng vào ngày 8/12 của zangyn, một người dùng Weibo nổi tiếng, dường như đã giải thích lý do đằng sau điều này: “Hôm nay nghe tin tức rằng do Hoa Kỳ tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh, quốc gia (Chính phủ Cộng sản Trung Quốc) đã thông báo về việc hủy chiếu các bộ phim Mỹ. Người Nhện 3 ban đầu được lên lịch chiếu vào ngày 15/12, nhưng bây giờ đã bị hủy bỏ.” 

Ngày 9/12, tờ Nhân dân Nhật báo đưa tin, 5 phim dẫn đầu bảng xếp hạng doanh thu phòng vé Trung Quốc đều là phim nội địa, bao gồm phim chủ đề yêu nước “Hồ Trường Tân” và “Chiến binh sói 2″… Tất nhiên là ngay sau khi thông tin được đưa ra, cư dân mạng đã phản ứng vô cùng gay gắt, phân tích rằng những phim Mỹ được mong đợi thì bị cấm chiếu, các bộ phim nước ngoài được công chiếu cũng ngày càng ít, phim nội địa vì thế mới có thể leo lên top.

Ngày 12/12, trong cuộc phỏng vấn với báo Epoch Times, nhà bình luận thời sự hải ngoại Lục Thiên Minh (Lu Tianming) nói rằng ĐCSTQ thường trả đũa lại việc bị các quốc gia khác hoặc cộng đồng quốc tế lên án bằng cách tấn công vào các lĩnh vực không liên quan. 

Theo ông, dịp Tết Nguyên đán là thời điểm giới thiệu những bộ phim bom tấn và ĐCSTQ cố tình lợi dụng thời gian này để thực hiện việc trả đũa Hoa Kỳ. “Đây là lĩnh vực văn hóa, liên quan đến sinh kế và hoạt động giải trí của mọi người. Mọi người muốn xem phim Tết và họ muốn xem một số bộ phim bom tấn của Mỹ. Họ (ĐCSTQ) không quan tâm đến những điều này, miễn là đạt được mục tiêu của mình, không có giới hạn nào cả.”

“Mặt khác, ĐCSTQ hiện nay ngày càng sợ hãi các vấn đề liên quan đến lĩnh vực tư tưởng, lo ngại rằng người dân Trung Quốc sẽ không nghe theo những điều của đảng.” Ông Lục Thiên Minh nói, “Vì vậy, giống như một thời gian trước, ĐCSTQ đã bắt đầu đàn áp ngay cả việc dạy ngoại ngữ của tổ chức phi chính phủ và có xu hướng đóng cửa đất nước. Họ thực sự e ngại rằng thông qua giáo dục hoặc các sản phẩm văn hóa, những giá trị của Hoa Kỳ đã được truyền bá, bao gồm cả việc theo đuổi tự do, nhân quyền, dân chủ ở các nền dân chủ phương Tây. Việc những bộ phim bom tấn Hollywood này vào Trung Quốc sẽ có một số tác động đến lĩnh vực tư tưởng của người dân, tức là làm cho sự cầm quyền của ĐCSTQ trở nên bất ổn.”

Nhà bình luận về các vấn đề thời sự Trung Quốc Vương Chính (Wang Zheng) nói với Đài Á Châu Tự do rằng Hoa Kỳ tẩy chay ngoại giao Olympic Bắc Kinh, Trung Quốc đáp trả bằng lệnh cấm phim Mỹ. Cuối cùng, quyền xem phim Mỹ của công chúng cũng đã bị tước đoạt.

Ông nói: “Việc các quốc gia áp dụng biện pháp tẩy chay ngoại giao sẽ không gây hại cho người dân. Biện pháp đối phó của Trung Quốc thường sẽ là bắt cóc 1,4 tỷ người để chống trả. Ví dụ như tẩy chay phim truyền hình Mỹ, tẩy chay NBA, tẩy chay các thương hiệu thể thao Mỹ … có thể xuất hiện sau này, thông qua làn sóng phát động từ người dân, kéo 1,4 tỷ người cùng chống lại.”

Một người trong ngành điện ảnh cho biết, Cục Quản lý Nhà nước về Phát thanh, Điện ảnh và Truyền hình Trung Quốc về nguyên tắc đã dỡ bỏ lệnh cấm chiếu phim Hàn Quốc tại Đại Lục, số lượng phim Hàn Quốc được chiếu ở nước này sẽ tăng dần trong thời gian tới. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là nội dung phim nước ngoài phải được cập nhật kiểm duyệt nghiêm ngặt: “Đây là kiểm duyệt nội dung phim để xác định xem nó có đáp ứng các điều kiện quốc gia của Trung Quốc hay không.”

Hôm thứ Hai (13/12), Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã bác bỏ việc tham gia cuộc tẩy chay ngoại giao do Mỹ khởi xướng đối với Thế vận hội Mùa đông 2022 tại Bắc Kinh, với lý do cần phải làm việc với Trung Quốc.

Hoa Kỳ tẩy chay ngoại giao Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh

Ngày 6/12, Nhà Trắng tuyên bố tẩy chay ngoại giao đối với Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh. Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết, do các tội ác diệt chủng và tội ác chống lại loài người đang diễn ra ở Tân Cương và các vi phạm nhân quyền khác của ĐCSTQ, “Chính quyền Biden sẽ không cử bất kỳ đại diện ngoại giao hoặc đại diện chính thức nào tới Olympic 2022 và Paralympic Bắc Kinh”. 

Tẩy chay ngoại giao nghĩa là các vận động viên Mỹ vẫn được phép tham gia sự kiện và nhận được sự ủng hộ từ chính phủ Mỹ nhưng “chúng tôi sẽ không cống hiến cho Thế vận hội bằng sự phô trương,” cô Jen Psaki cho biết.  

Đáp trả lại điều này, ngày 7/12, ĐCSTQ chính thức tuyên bố rằng họ sẽ “kiên quyết phản bác lại” tuyên bố của Hoa Kỳ.

Sau Mỹ, chính phủ các nước New Zealand, Australia, Vương quốc Anh, Canada, Litva, Kosovo và các quốc gia khác đã liên tiếp công bố các hành động tiếp theo và thực hiện tẩy chay ngoại giao Olympic Bắc Kinh.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ Uông Văn Bân tuyên bố vào ngày 9/12 rằng Trung Quốc vốn không có kế hoạch gửi lời mời đến các nước này.

Hollywood hợp tác với cơ quan kiểm duyệt của ĐCSTQ

Ông Dan Mahaffee, Phó chủ tịch cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu về Tổng thống và Quốc hội Hoa Kỳ (CSPC), đã đăng một bài báo trên trang web “The Hill” của Mỹ vào tháng Sáu năm nay, với tiêu đề “Từ màn hình lớn đến phòng họp, Trung Quốc đang siết chặt các công ty Mỹ”.

Ông nói trong bài báo rằng Phố Wall, Hollywood và Thung lũng Silicon là những khu vực tư nhân quyền lực nhất Hoa Kỳ, và 3 khu vực này cũng là mục tiêu thâm nhập của ĐCSTQ.

Ông viết: “Ở Hollywood, rất nhiều ví dụ từ việc John Cena bắt đầu kiểm duyệt áo khoác Top Gun của Tom Cruise (có hình cờ Đài Loan) đến việc Disney (phim Mộc Lan) cảm ơn văn phòng an ninh diệt chủng của Tân Cương vì sự hỗ trợ của họ.”

Ông nhận định: “Đối với nhiều công ty, đây chắc chắn được coi là một phần của hoạt động kinh doanh với Trung Quốc (ĐCSTQ).”

Kể từ khi “Spider-Man: Far From Home” được phát hành tại Đại Lục vào tháng 6/2019, khán giả Trung Quốc đã không được tiếp tục xem bất kỳ bộ phim nào của Marvel. Trong nhiều năm, Hollywood đã gây dựng khán giả ở Trung Quốc, nhưng với việc thắt chặt hệ thống kiểm duyệt của ĐCSTQ và sự giám sát khó lường, các công ty điện ảnh đang dần nhận thấy những bộ phim bom tấn của họ ngày càng khó vào thị trường Trung Quốc.

Liệu Hollywood có hiểu rõ hơn về ĐCSTQ thông qua vụ việc này? Ông Lục Thiên Minh nhận xét rằng: “Điều này là có thể, bởi vì hiện nay có thể sẽ khác trước đây, kiếm tiền bằng cách bán lương tâm sẽ không tồn tại lâu dài.”

Ông nói: “Bản thân ĐCSTQ không có giới hạn hay nguyên tắc nào. Vào thời điểm đó, chỉ cần một số kiểm duyệt phim của Hollywood là đủ. Nhưng khi chế độ của họ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lớn hơn, hoặc khi họ cần sử dụng điều này như một con bài mặc cả để trả đũa Hoa Kỳ, họ không quan tâm đến việc Hollywood có tuân theo họ hay không, có tâng bốc để làm hài lòng họ hay không? Hollywood chỉ đang lợi dụng họ để kiếm tiền, khi ĐCSTQ cần sẽ không ngần ngại hy sinh lợi ích của Hollywood, hy vọng Hollywood có thể thông qua điều này để thấy rõ ĐCSTQ.”

Mộc Lan (t/h)