Gần đây, trang web của Ủy ban Giám sát Nhà nước – Ban Kỷ luật Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã công bố tình hình kiểm tra tại 37 tổ chức, bao gồm Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp. Nội dung công bố chỉ ra nhiều vấn đề tại Bộ Ngoại giao gây chú ý, chẳng hạn như không hoàn thành trọng trách, yếu kém về tầm nhìn tuyển dụng nhân sự…

canh sang
Phát ngôn viên Cảnh Sảng của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ (Ảnh: CNA)

Kiểm điểm Bộ Ngoại giao ĐCSTQ trong phản hồi kết quả kiểm tra 37 tổ chức

Theo truyền thông Trung Quốc Đại Lục, ngày 10/1 vừa qua Ủy ban Giám sát Nhà nước – Ban Kỷ luật Trung ương của ĐCSTQ đã công bố tình hình kiểm tra lần thứ 4 của Trung ương ĐCSTQ khóa 19 liên quan đến 37 tổ chức của Nhà nước Trung Quốc, bao gồm Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp.

Riêng về nội dung liên quan đến Bộ Ngoại giao, thông báo cho biết tổ chức này tồn tại các vấn đề như khả năng phân tích và nhận định tình hình yếu kém, chủ nghĩa hình thức, quan liêu, tầm nhìn hạn hẹp trong tuyển chọn nhân sự…

Thực tế những kết luận nêu trên hoàn toàn chính xác, chỉ cần nhìn vào những phát ngôn trở thành trò hề trước quốc tế của hàng loạt quan chức quan trọng của tổ chức này như ông Bộ trưởng Vương Nghị, các Đại sứ tại nước ngoài như Lưu Hiểu Minh tại Anh, Triệu Lập Kiên tại Pakistan, Quế Tùng Hữu tại Thụy Điển. Và những người phát ngôn như Hoa Xuân Oánh, Lục Khang, Cảnh Sảng… Không ít phát ngôn của quan chức bộ phận này đã khiến dư luận chế giễu Bộ Ngoại giao của ĐCSTQ  là “Bộ đấu tranh”, “Bộ Sói chiến tranh”, và “Bộ Đối ngoại phá hoại”…

Liên quan đến tổ chức này, tờ Nhật báo Apple tại Hồng Kông đã dẫn ý kiến của một học giả ở Bắc Kinh (giấu tên) đã chỉ ra căn nguyên hiện trạng do vấn đề dùng người yếu kém, cho nên người phát ngôn thường xuyên có những phát biểu và thái độ không chuẩn mực, thể hiện trình độ văn hóa lùn, bất kể lý lẽ, thậm chí cả luật pháp, như người bán hàng chanh chua ngoài chợ!

Ngoài ra còn có tin đồn về nhân sự của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ. Truyền thông Hồng Kông đưa tin, đến “lưỡng hội” Trung Quốc vào tháng Ba năm nay ông Ngoại trưởng Vương Nghị sẽ nghỉ hưu. Vương nghị chính là nhân vật tiêu biểu của văn hóa ngoại giao hiếu chiến của ĐCSTQ.

Nhìn lại một số trường hợp loạn ngôn nổi bật

Trong những động thái của Mỹ liên quan đến ban hành các dự luật về Hồng Kông và Tân Cương, phản ứng của ĐCSTQ luôn đặc biệt tệ hại. Ngày 4/12/2019, Người phát ngôn Hoa Xuân Oánh đã lấy ví dụ từ cuộc tấn công khủng bố ở New York để đe dọa Mỹ rằng “bài học ngày 11/9 chưa xa, chớ vì vết thương lành mà quên đi nỗi đau”, phát ngôn đã bị truyền thông Đại Lục lên án trình độ yếu kém, không biết giới hạn đạo đức là gì.

Ngày 26/8/2019, Nhóm G7 (bảy nước công nghiệp tiên tiến) đã tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tại Pháp, khi kết thúc hội nghị đã ra tuyên bố chung bày tỏ quan điểm ủng hộ quyền tự trị của Hồng Kông. Khi phản hồi vấn đề này, phát ngôn viên Cảnh Sảng đã dùng ngôn từ không khác gì người đàn bà chanh chua ngoài chợ với những lời lẽ như “tuyên bố bát nháo”, “tâm địa khó lường”, “chõ vào chuyện người khác”, “mưu đồ gây rối”…

Ngày 12/6/2019, trong một cuộc phỏng vấn với BBC, đại sứ Trung Quốc tại Anh cho biết “Tuyên bố chung Trung-Anh” đã không còn hiệu lực, tuyên bố này là một tài liệu lịch sử đã hoàn thành sứ mệnh. Phát ngôn này đã gây làn sóng chỉ trích rộng khắp.

Ngày 6/5/2019, khi phát ngôn viên Cảnh Sảng phản hồi về vấn đề vòng đàm phán thương mại Trung-Mỹ tiếp theo, đã yêu cầu các phóng viên tự đi tìm hiểu tại “các bộ phận liên quan”. Khi bị hỏi liệu còn cơ quan liên quan nào trong vấn đề này? Cảnh Sảng có vẻ không còn giữ bình tĩnh được: “Tất nhiên bộ phận liên quan là bộ phận liên quan. Bộ phận không liên quan thì không thể xem là bộ phận liên quan.”

Trong các chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ Pompeo tại Mỹ Latin (Chile, Paraguay…) đã nhiều lần cảnh báo sự bành trướng của ĐCSTQ trong khu vực. Trước thực trạng này, ngày 15/4/2019, phát ngôn viên Lục Khang đã chỉ trích ông Pompeo là “đi đến đâu cũng quạt gió thổi lửa, gièm phe bừa bãi, rắp tâm khiêu khích…”

Tháng 6/2016, tại họp báo chung về ngoại giao giữa Trung Quốc và Canada, thủ lĩnh ngoại giao của ĐCSTQ là Vương Nghị đột nhiên nổi giận với một nữ nhà báo người Canada khi người này đề cập đến vấn đề nhân quyền tại Trung Quốc. Vương Nghị lên án nữ phóng viên đầy kiêu ngạo và định kiến, thái độ hoàn toàn không thể chấp nhận được, theo đó đã truy hỏi: “Cô đã từng đến Trung Quốc chưa? Có tìm hiểu Trung Quốc không? Cô không có quyền lên tiếng về nhân quyền của Trung Quốc, chỉ người Trung Quốc mới có quyền lên tiếng.” Phát ngôn này cũng gây làn sóng dư luận lên án Vương Nghị.

Ngày 3/3/2011, một phóng viên nước ngoài hỏi về chuyện đã vi phạm luật nào của Trung Quốc trong hoạt động lấy tin tại Trung Quốc, khi đó phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc là Khương Du đã trả lời: “Đừng lấy luật pháp làm lá chắn. Vấn đề thực chất là có kẻ sợ thế giới không loạn… Tôi nghĩ không thứ luật nào bảo vệ được họ.” Phát ngôn ngay lập tức trở thành trò cười trên thế giới.

Vì thường xuyên tung ta những phát ngôn không bình thường mà Hoa Xuân Oánh lọt vào vị trí thứ 32 trong “Danh sách cặn bã Trung Quốc 2013” mà cư dân mạng Trung Quốc tổ chức bình chọn; còn trong “Danh sách cặn bã Trung Quốc 2012” thì Khương Du xếp hạng 31.

Tuyết Mai