Tòa án Hồng Kông đã đảo ngược bản án đối với nhà hoạt động dân chủ Chow Hang-tung, người đã lãnh đạo một nhóm từng tổ chức buổi thắp nến tưởng niệm thảm sát Thiên An Môn hàng năm ở Hồng Kông.

Embed from Getty Images

Quyết định của cảnh sát Hồng Kông cấm một buổi thắp nến tưởng niệm thảm sát Thiên An Môn vào năm ngoái là bất hợp pháp, một tòa án Hồng Kông ra phán quyết hôm thứ Tư (14/12), đảo ngược bản án đối với nhà hoạt động dân chủ Chow Hang-tung đang bị bỏ tù.

Phán quyết này là một sự đi ngược lại hiếm hoi của chính quyền tại nơi mà việc tưởng niệm của công chúng về vụ thảm sát năm 1989 ở Bắc Kinh hầu như đã bị xóa sổ trong những năm gần đây.

Cô Chow, luật sư 37 tuổi và là một trong những nhà hoạt động dân chủ nổi tiếng nhất của Hồng Kông, đã lãnh đạo một nhóm hiện đã tan rã và từng tổ chức các buổi thắp nến tưởng niệm hàng năm của thành phố để tưởng nhớ những người thiệt mạng ở Quảng trường Thiên An Môn.

Embed from Getty Images

Cảnh sát đã cấm ba buổi thắp nến gần đây nhất với lý do lo ngại về virus corona và an ninh. Sau đó, tòa án đã bỏ tù nhiều nhà hoạt động đã bất chấp các lệnh cấm đó, bao gồm cả cô Chow.

Ông trùm truyền thông ủng hộ dân chủ Jimmy Lai cũng nằm trong số những người bị bỏ tù vì bất chấp các lệnh cấm khác nhau đối với các buổi tưởng niệm, trong trường hợp của ông là đối với sự kiện năm 2020.

Cô Chow đã bị bỏ tù 15 tháng vào tháng 1 vì đã viết các bài báo kêu gọi công chúng “thắp nến để tìm kiếm công lý cho người chết”, mà một tòa án cấp dưới cho rằng có nghĩa là xúi giục người khác bất chấp lệnh cấm.

Nhưng thẩm phán Tòa án tối cao Judianna Barnes hôm thứ Tư cho biết cảnh sát đã sai khi cấm việc tưởng niệm vào năm 2021 vì họ không “chủ động và nghiêm túc xem xét” các cách để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tụ tập công cộng, như luật yêu cầu.

Vì chính phủ không chứng minh được lệnh cấm có giá trị pháp lý, các bài viết của cô Chow sẽ không còn cấu thành tội phạm nữa và bản án của cô đã bị hủy bỏ khi kháng cáo.

Bất chấp chiến thắng trước tòa, cô Chow vẫn bị giam giữ khi cô phải đối mặt với các vụ truy tố tiếp theo, bao gồm cả các cáo buộc an ninh quốc gia – có thể hiến cô phải ngồi tù một thập kỷ.

Cô Chow bị bắt vào sáng ngày 4 tháng 6 năm 2021, khi các bài viết của cô xuất hiện trên mạng xã hội và trên một tờ báo kêu gọi người dân tiếp tục bày tỏ lòng thương tiếc các nạn nhân Thiên An Môn.

Vào thời điểm đó, cảnh sát cảnh báo rằng buổi cầu nguyện đã bị cấm do đại dịch và hàng nghìn sĩ quan sẽ túc trực để ngăn chặn mọi “cuộc tụ tập bất hợp pháp”.

Nhưng thẩm phán Barnes cho biết hôm thứ Tư rằng cảnh sát đã không hoàn thành nghĩa vụ của họ theo luật để thực hiện các biện pháp hợp lý để tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc tụ họp công cộng, chẳng hạn như áp đặt các điều kiện về cách ly xã hội.

“Mặc dù các nhà tổ chức bày tỏ sẵn sàng tuân theo bất kỳ yêu cầu hợp lý nào của cảnh sát, nhưng cảnh sát chỉ đưa ra các câu hỏi … và không đề xuất các biện pháp hoặc điều kiện rõ ràng có thể được xem xét,” thẩm phán nói.

Lễ tưởng niệm sự kiện Thiên An Môn ở Hồng Kông phần lớn đã được tổ chức âm thầm kể từ đại dịch.

Năm ngoái, nhiều bức tượng đánh dấu sự kiện lịch sử này đã bị dỡ bỏ khỏi khuôn viên trường đại học, trong khi một bảo tàng do các nhà hoạt động điều hành cũng bị đóng cửa.

Lê Vy (theo AFP)