Hôm Chủ nhật (12/3), Tướng Li Shangfu (Lý Thượng Phúc) đã được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng mới của Trung Quốc. Ông là nhân tố chính đứng sau nỗ lực hiện đại hóa Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA)  nằm trong số cá nhân bị Hoa Kỳ trừng phạt vì mua vũ khí từ Nga.

Embed from Getty Images

Các nhà ngoại giao khu vực cho biết, mặc dù vị trí mới của ông trong hệ thống Trung Quốc được coi là phần lớn mang tính ngoại giao và nghi lễ, nhưng việc bổ nhiệm ông Lý đang được theo dõi chặt chẽ dựa trên lý lịch của ông.

Nhiệm kỳ của ông bắt đầu khi Washington thúc đẩy khôi phục đối thoại và liên lạc quân sự với Bắc Kinh, vốn đã trở nên tồi tệ khi Đại lục phản ứng giận dữ trước chuyến thăm Đài Loan vào tháng 8 của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ lúc bấy giờ là bà Nancy Pelosi.

Các chuyên gia cho rằng lý lịch của ông Lý với tư cách là một nhà kỹ trị – ông là một kỹ sư hàng không vũ trụ từng làm việc trong chương trình vệ tinh của Trung Quốc – sẽ giúp ông đóng một vai trò quan trọng trong việc đáp ứng các mục tiêu của Chủ tịch Tập Cận Bình đối với PLA.

James Char, học giả an ninh tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam của Singapore, cho biết: “Nền tảng công nghệ của Bộ trưởng Quốc phòng này của Trung Quốc đặc biệt phù hợp với mục tiêu trở thành quân đội đẳng cấp thế giới vào năm 2049 của PLA.”

Năm 2016, ông Lý được bổ nhiệm làm phó chỉ huy Lực lượng hỗ trợ chiến lược mới của PLA – một cơ quan tinh nhuệ được giao nhiệm vụ thúc đẩy sự phát triển năng lực chiến tranh mạng và không gian của Trung Quốc.

Sau đó, ông được bổ nhiệm làm Lãnh đạo ban Phát triển Trang thiết bị của Quân ủy Trung ương (CMC), cơ quan quản lý quốc phòng của Trung Quốc, do Chủ tịch Tập Cận Bình đứng đầu.

Với tư cách đó, ông có tên trong danh sách trừng phạt do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ áp đặt vào tháng 9 năm 2018 do mua 10 máy bay chiến đấu Su-35 vào năm 2017 và các thiết bị liên quan đến hệ thống tên lửa đất đối không S-400 từ nhà xuất khẩu vũ khí chính của Nga – Rosoboronexport.

Một số học giả an ninh lưu ý rằng các biện pháp trừng phạt – mặc dù không phải là yếu tố phá vỡ thỏa thuận cho các cuộc họp trong tương lai – có thể gây thêm rắc rối và có thể tạo đòn bẩy cho giới lãnh đạo quân sự của Trung Quốc.

Khi được hỏi vào tuần trước về sự thăng tiến sắp tới của ông Lý, người phát ngôn Lầu Năm Góc, Trung tá Marty Meiners nói rằng quân đội Hoa Kỳ không thể bình luận về các báo cáo của phương tiện truyền thông về những thay đổi lãnh đạo của Trung Quốc, nhưng muốn duy trì liên lạc với PLA.

Lê Vy (theo Reuters)