Truyền thông nhà nước Trung Quốc hôm 7/11 đưa tin, người phát ngôn Bộ Thương mại Cao Phong trong cuộc họp báo cùng ngày cho biết đại diện của Mỹ và Trung Quốc đã thảo luận trong 2 tuần qua, giải quyết tốt đẹp những vấn đề trọng tâm, đồng ý phân giai đoạn hủy bỏ thuế quan đã tăng trước đó theo tiến triển của thỏa thuận thương mại.

Cảng hàng hóa, Thanh Đảo, Cảng, cảng Thanh Đảo, Sơn Đông
Cảng Thanh Đảo tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. (Ảnh: Alexey Lesik/Shutterstock)

Hôm 7/11, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, hai nước Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận, đồng ý phân giai đoạn để hủy bỏ các mức thuế quan mới được áp dụng trong thời gian diễn ra chiến tranh thương mại hơn 1 năm qua. Tuy nhiên phía Trung Quốc không tiết lộ thời gian biểu về lộ trình hủy bỏ thuế quan.

Người phát ngôn Nhà Trắng Stephanie Grisham chia sẻ với Fox News rằng Mỹ rất lạc quan đối với việc hoàn thành thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung, hai bên sẽ rất nhanh chóng đạt được thỏa thuận. Thỏa thuận này có thể hòa hoãn chiến tranh thương mại kéo dài 16 tháng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Nhật báo Phố Wall (WSJ) đưa tin, bởi vì thông thường Bắc Kinh sẽ không tiết lộ tình hình tiến triển của đàm phán thương mại, cho nên phát ngôn chính thức của phía Trung Quốc hôm thứ Năm (7/11) có thể cho thấy một điều: Muốn phía Mỹ hủy bỏ thuế quan là một kết quả không dễ dàng đạt được. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ nội dung mà quan chức Trung Quốc đưa ra liệu có được coi là một cơ chế hợp quy củ và có phải do Nhà Trắng yêu cầu hay không.

Bản tin chỉ ra, việc từng bước hủy bỏ thuế quan đối với Trung Quốc có thể cũng là một cách làm cân nhắc đến thể diện của Washington.

Giới quan sát cho rằng nếu phía Mỹ đồng ý cắt giảm một bộ phận thuế quan để đạt được thỏa thuận, cuối cùng thúc đẩy hai bên đạt được cơ chế có thể thực thi – có thể khiến phía Trung Quốc tuân thủ điều khoản trong cam kết, cũng tức là để cho Chính phủ Tổng thống Trump có thể đưa ra lời giải thích trong nước Mỹ.

Đài Tiếng nói Hoa Kỳ đưa tin hôm 7/11 cho rằng cách nói của phía Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh hiện tại dường như đã chấp nhận yêu cầu của phía Mỹ mà trước đó họ vẫn luôn từ chối. Tuy nhiên, cuối cùng liệu Bắc Kinh có thực sự chấp nhận và thực hiện những yêu cầu của phía Mỹ hay không vẫn là điều chưa thể biết được. Hồi tháng Năm năm nay, hai nước đã từng đạt được thỏa thuận về vấn đề thương mại, nhưng cuối cùng Bắc Kinh đã nuốt lời, sau đó chiến tranh thương mại tiếp tục leo thang.

Phân giai đoạn hủy bỏ thuế quan đối với Trung Quốc là yêu cầu của Mỹ?

Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ – Trung tính đến thời điểm hiện tại, việc làm thế nào hủy bỏ thuế quan vẫn luôn là một trong những tiêu điểm mà hai bên giằng co. Bắc Kinh vẫn luôn kiên trì điều kiện rằng sau khi hai bên đạt được thỏa thuận, phía Mỹ cần lập tức hủy bỏ toàn bộ phương thức tăng thuế đã thực thi đối với Trung Quốc kể từ khi chiến tranh thương mại bùng nổ.

Tuy nhiên, nhìn vào lịch sử nuốt lời của ĐCSTQ, phía Mỹ cần quan sát tình hình chấp hành thỏa thuận của họ để phân giai đoạn hủy bỏ thuế quan đã tăng thêm, nhằm tránh phía Trung Quốc diễn trò cũ, tiếp tục thực thi chính sách thương mại không công bằng và tổn hại lợi ích quốc gia của Mỹ.

Tờ Nikkei Asian Review đưa tin hồi tháng Tư cho biết cựu quan chức Bộ Thương mại William Reinsch, hiện đang công tác tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế Mỹ, từng nói rằng Mỹ có kế hoạch đặt ra thời hạn thực thi từng cải cách cho Trung Quốc, đồng thời liên kết việc hủy bỏ thuế quan với việc thực thi này.

“Nghe có vẻ đây là từng bước hủy bỏ thuế quan” theo thời điểm, ông nói với tờ Nikkei Asian Review, “khi thời hạn đến gần, sau khi Mỹ thấy (Trung Quốc) thay đổi, một số mức thuế sẽ bị hủy bỏ.” Song song đó, phía Trung Quốc cũng sẽ thực thi biện pháp tưng ứng, từng bước hủy bỏ thuế quan đối với hàng hóa Mỹ.

Ngày 01/8 trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trên Twitter lập tức áp 10% thuế quan đối với 300 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc. Tại thời điểm đó, ông Trump cho biết 10% thuế quan chỉ là ngắn hạn, sau đó có thể tăng lên hoặc giảm xuống bất cứ lúc nào, điều này được quyết định theo tình hình tiến triển của thỏa thuận thương mại.

Ngoại giới dự đoán, giữa Mỹ và Trung Quốc sắp đạt được thỏa thuận thương mại tạm thời. Mỹ sẽ hủy bỏ thuế quan áp lên số hàng hóa trị giá 156 tỉ USD của Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ, các sản phẩm bao gồm điện thoại, máy tính xách tay, máy tính và đồ chơi, v.v. Đây đều là những mặt hàng mà người Mỹ mua sắm nhiều trong mùa giáng sinh, và cũng là những mặt hàng khiến cho xuất khẩu của Trung Quốc có một mùa thịnh vượng.

Trung Quốc nghiên cứu giải trừ hạn chế nhập khẩu thịt gia cầm của Mỹ

Hôm thứ Năm, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong cho biết, trong 2 tuần qua, hai nước Mỹ và Trung Quốc đồng ý hủy bỏ thuế quan theo giai đoạn phát triển của thỏa thuận; còn về hủy bỏ bao nhiêu trong giai đoạn 1, có thể căn cứ vào nội dung thỏa thuận giai đoạn 1 để thương lượng quyết định, điều này có lợi cho kỳ vọng ổn định thị trường, có lợi cho kinh tế Trung – Mỹ và kinh tế thế giới.

Cuộc họp báo hôm thứ Năm là thông báo lâm thời. Ông Cao Phong nói, nếu hai nước Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận giai đoạn 1, thì cần căn cứ vào nội dung thỏa thuận để đồng bộ hủy bỏ tỉ lệ mức thuế đã tăng, đây là điều kiện quan trọng đạt được trong thỏa thuận thương mại.

Ngoài ra, truyền thông nhà nước ĐCSTQ là Tân Hoa Xã hôm thứ Năm đăng tin, Tổng cục Hải quan Trung Quốc và Bộ Nông nghiệp Nông thôn đang nghiên cứu giải trừ hạn chế nhập khẩu thịt gia cầm của Mỹ. Tháng 01/2015, Trung Quốc lấy lý do dịch cúm gia cầm để cấm thịt và trứng gia cầm của Mỹ vào Trung Quốc.

Trung – Mỹ khi nào mới ký kết thỏa thuận thương mại?

Về việc Chile hủy bỏ tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh APEC, hai nước Mỹ và Trung Quốc sẽ ký kết  thỏa thuận ở đâu? Người phát ngôn Cao Phong nói rằng “hiện tại chưa có thông tin cụ thể có thể tiết lộ”.

Hôm thứ Tư (6/11), một quan chức cấp cao của Chính phủ Mỹ nói với Reuters rằng cuộc gặp ký kết thỏa thuận thương mại bước đầu giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể trì hoãn đến tháng 12, bởi vì thảo luận về điều khoản liên quan và địa điểm vẫn đang trong quá trình tiến hành. Có thể là tại địa điểm tổ chức Hội nghị NATO ở Luân Đôn vào tháng 12 hoặc một địa điểm nào đó tại châu Âu, châu Á.

Huệ Anh

Xem thêm: