Cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ đã gây ra những tổn hại nghiêm trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc. Thêm vào đó, nhu cầu giảm và sự gián đoạn chuỗi cung ứng do đại dịch COVID-19 đã khiến các công ty nước ngoài lần lượt rời khỏi Trung Quốc. Các công ty Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan và Mỹ như Microsoft, Google và Apple đều đang chuyển sản xuất của họ ra khỏi Trung Quốc.

Ông Tập Cận Bình trong chuyến thăm Ý ngày 23/3/2019. (Ảnh: Alessia Pierdomenico / Shutterstock)
Ông Tập Cận Bình (Ảnh: Alessia Pierdomenico / Shutterstock).

The Epoch Times đã nhận được một bộ tài liệu nội bộ của chính quyền thành phố Huệ Châu, tỉnh Quảng Đông cho thấy trong bối cảnh các công ty nước ngoài đang rời đi, ĐCSTQ đã ban hành một lệnh khẩn cấp yêu cầu tìm cách “giữ các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc không rời khỏi Trung Quốc” vì cả lý do kinh tế và chính trị.

Vào tháng 10/2019, Samsung, công ty công nghệ khổng lồ của Hàn Quốc đã đóng cửa nhà máy ở Huệ Châu và dừng sản xuất điện thoại di động tại Trung Quốc. Vào tháng 6/2020, Samsung thông báo việc sản xuất màn hình hiển thị sẽ được chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam. Việc Samsung rút khỏi Trung Quốc đã ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế Huệ Châu.

Theo một báo cáo của chính quyền ngày 10/8 do phòng thương mại Huệ Châu soạn thảo và gửi cho phòng ngoại vụ, tính đến thời điểm này trong năm 2020, thương mại nhập khẩu của Huệ Châu đã giảm 77,4%, còn xuất khẩu giảm 89,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nhà chức trách tuyên bố rằng nền kinh tế Huệ Châu bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại Trung – Mỹ, việc phòng chống và kiểm soát đại dịch, và việc Samsung Electronics rút khỏi Huệ Châu cùng với nhiều yếu tố có liên quan khác.

 Lệnh khẩn cấp

Một tài liệu về kế hoạch làm việc do chính quyền thành phố ban hành tiết lộ rằng thành phố đã nhận được công văn đóng dấu “tối khẩn cấp” từ văng phòng đối ngoại của chính quyền tỉnh Quảng Đông yêu cầu thành phố tìm cách “giữ chặt chân Nhật Bản và Hàn Quốc.”

Chính quyền tỉnh đề nghị “sử dụng ý tưởng cùng nhau chống đại dịch như một cơ hội để lôi kéo các quốc gia láng giềng như Nhật Bản và Hàn Quốc.”

Để làm điều đó, sở thương mại Huệ Châu đã đề xuất một số biện pháp như quảng bá Khu công nghiệp Trung – Hàn tại Hội nghị trao đổi Trung Quốc – Hàn Quốc và Hội nghị xúc tiến kinh tế Nhật Bản – Quảng Đông diễn ra vào tháng 6. Chính quyền Huệ Châu cũng đề xuất trong thời gian hội nghị, các quan chức nên thu xếp dưa các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc đến thăm Huệ Châu để giới thiệu các cơ hội đầu tư.

Ngoài ra, phòng thương mại Huệ Châu cũng tiết lộ các dự án trao đổi và hợp tác gần đây của họ với hai quốc gia này, bao gồm việc thiết lập Văn phòng kinh tế và thương mại Huệ Châu mới tại Hàn Quốc, bắt đầu hoạt động vào cuối tháng 8. Các dự án cũng bao gồm thuyết phục các công ty và tổ chức của Nhật Bản, Hàn Quốc, và Singapore đến thăm Huệ Châu, đồng thời thành phố sẽ đến thăm “các doanh nghiệp quan trọng” tại các quốc gia này và thực hiện “việc quảng bá cơ hội đầu tư.”

Nhà bình luận các vấn đề thời sự Li Linyi giải thích rằng công văn này cho thấy chính phủ Trung Quốc đang cảm thấy tuyệt vọng để ngăn các công ty nước ngoài chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc và “để bảo vệ chuỗi công nghiệp khu vực của Trung Quốc.”

Hy vọng mở rộng Sáng kiến Vành đai và Con đường

Tài liệu nội bộ của chính quyền Huệ Châu tiết lộ rằng mệnh lệnh “giữ Nhật Bản và Hàn Quốc ở lại” không chỉ vì lý do kinh tế, mà còn vì nhiệm vụ chính trị đối với Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Đảng.

Được Bắc Kinh triển khai thực hiện vào năm 2013, BRI là dự án đầu tư cơ sở hạ tầng đặc trưng của chính phủ Trung Quốc nhằm tăng cường sức ảnh hưởng của ĐCSTQ trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng do các khoản vay không hiệu quả, BRI đã khiến các nước đang phát triển tham gia dự án này rơi vào “bẫy nợ”, đồng thời Trung Quốc đang lợi dụng dự án này để khai thác các nguồn tài nguyên của các nước mắc nợ như gỗ, dầu, và khoáng sản nhằm thúc đẩy nền kinh tế của mình.

Văn phòng BRI tại Huệ Châu cho biết trong một tài liệu “tầm nhìn công việc” đề ngày 14/1 rằng họ hy vọng sẽ mở rộng BRI sang các nước Đông Á, đặc biệt là Hàn Quốc. Chính quyền thành phố sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp địa phương mở rộng sang các thị trường ở Đông Á, thực hiện nhiều chuyến viếng thăm đến Nhật Bản và Hàn Quốc để xúc tiến và thu hút đầu tư và lập kế hoạch xây dựng Khu công nghiệp Trung Quốc – Hàn Quốc ở Huệ Châu.

Nhà chức trách cũng hy vọng quảng bá BRI thông qua mối quan hệ với các thành phố kết nghĩa. Một tài liệu của văn phòng đối ngoại Huệ Châu lưu ý rằng thành phố này trước đây đã kết nghĩa với 5 thành phố trên thế giới: Seongnam của Hàn Quốc, Worcestershire của Anh, Bắc Vancouver của Canada, Milpitas của Mỹ, và Pyramid của bang St. Martin ở Mexico. Tuy nhiên, trong số 5 thành phố này, chỉ có Seongnam vẫn còn “hoạt động” do “nỗ lực duy trì mối quan hệ đặc biệt”, tài liệu cho biết. Quan hệ với bốn thành phố còn lại chỉ ở mức “thỉnh thoảng liên hệ” hoặc đã “dừng hẳn”.

Tài liệu lưu ý rằng, trong năm năm qua, Huệ Châu và Seongnam đều thực hiện tương tác với nhau mỗi năm, từ giao lưu thanh niên và thực hiện các chuyến viếng thăm cấp chính quyền cho đến hợp tác trong các lĩnh vực như kinh tế, du lịch, và giáo dục.

Nhà bình luận Li cho biết chính phủ Trung Quốc hy vọng rằng sẽ lôi kéo Hàn Quốc tham gia BRI thông qua việc tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại với nước này.

Ông cũng lưu ý rằng Bắc Kinh có hai mục đích khi khai thác mối quan hệ với Hàn Quốc: lợi dụng nguồn lực kinh tế và công nghệ của Seoul để làm giảm cuộc khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc và cố gắng tạo ảnh hưởng chính trị lên Hàn Quốc để họ ủng hộ đường lối chính trị của Bắc Kinh.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất và là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc. Ông Li cho biết việc chính phủ Hàn Quốc không có lập trường về sự đàn áp ngày càng gia tăng của Bắc Kinh đối với Hồng Kông có thể cho thấy họ đang sợ chọc giận Bắc Kinh sẽ ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế của mình.

Ông Li cũng nhận xét rằng các tài liệu nội bộ này cho thấy chính phủ Trung Quốc đang cố gắng giảm bớt tác động nghiêm trọng do các lệnh trừng phạt kinh tế của cộng đồng quốc tế bằng cách cố gắng hết sức để “giữ chặt Nhật Bản và Hàn Quốc.”

Alex Wu/ The Epoch Times

Xem thêm: