USTR: Dựa vào quy tắc mới của WTO để buộc Trung Quốc thay đổi là không hiện thực

Hôm thứ Hai (4/1), Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã công bố một bản báo cáo cho biết, mong chờ hạn chế các hoạt động thương mại “chủ nghĩa trọng thương” của chính phủ Trung Quốc bằng cách sửa đổi các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) là không thiết thực, chính phủ Mỹ cần tiếp tục theo đuổi các biện pháp đơn phương để bảo hộ công nhân, chủ trang trại và doanh nghiệp Mỹ.

Embed from Getty Images

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer trong cuộc đàm phán thương mại vòng 6 với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (Ảnh từ Getty Images) 

Ngày 4/2, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đã đệ trình lên Quốc hội báo cáo thường niên năm 2018 có tên “Báo cáo về tình hình thực hiện cam kết của Trung Quốc khi tham gia WTO”. Trong bản báo cáo này, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ tiếp tục phê bình chính phủ Trung Quốc chưa thực hiện nghiêm túc các cam kết khi tham gia WTO. Báo cáo còn nói thẳng, “Hy vọng đàm phán quy tắc mới của WTO có được thành công và cho rằng như vậy thì có thể hạn chế một cách có hiệu quả xu hướng kinh tế và thương mại của chính phủ Trung Quốc là không hiện thực”.

Theo Reuters đưa tin, một phần mục đích bản báo cáo thường niên về tình hình tuân thủ quy tắc của WTO của Trung Quốc lần này là muốn nói rõ chính phủ Mỹ ép buộc Trung Quốc thay đổi mô hình kinh tế bóp méo thương mại quốc tế và việc tiến hành chiến tranh thương mại với Trung Quốc 6 tháng qua là chính đáng.

Bản tin cho biết, bản báo cáo này cũng phản ánh chính phủ Mỹ rất không hài lòng việc WTO không đủ năng lực để kiềm chế một số chính sách kinh tế phi thị trường bẻ cong thương mại của chính phủ Trung Quốc, đồng thời chính phủ Mỹ cũng cho rằng hy vọng Trung Quốc thay đổi trong thời gian ngắn là khó có thể xảy ra.

Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đưa tin, Tổng thống Mỹ Trump đã nhiều lần phê bình chính phủ Mỹ các khóa trước đã có “đàm phán tệ hại” một cách hồ đồ, để cho Trung Quốc tham gia vào WTO, đồng thời để Trung Quốc liên tục phát triển lớn mạnh bằng cách làm tổn hại đến lợi ích gốc rễ của nước Mỹ; trong khi đó, chính phủ Mỹ các khóa trước và WTO lại không làm gì khi Trung Quốc có nhiều hành động và chính sách thương mại vi phạm cam kết khi tham gia WTO. Ông Trump cho rằng, cục diện tệ hại này không thể tiếp tục kéo dài.

Bản tin còn cho biết, các nước đồng minh của Mỹ như Canada, Liên minh châu Âu và Nhật Bản, cũng vô cùng bất mãn với các vấn đề thương mại do chính sách kinh tế của Trung Quốc gây ra, do đó những nước này đã bắt đầu bàn bạc vấn đề cải cách quy tắc của WTO, đây là lần đầu tiên có khả năng thay đổi quy tắc WTO hướng đến hiện đại hóa kể từ khi tổ chức này được thành lập năm 1995.

Tuy nhiên, việc thay đổi quy tắc của WTO cần phải được tất cả 164 nước thành viên đồng ý, còn chính phủ Trung Quốc nhiều khả năng sẽ không đồng ý bộ quy tắc mới với nội dung yêu cầu nước này thay đổi chính sách thương mại và hệ thống kinh tế. Trong quá khứ, các nỗ lực đến cuối cùng cũng không có hiệu quả, chủ yếu cũng là vì nguyên nhân tương tự.

Hiện tại, hai nước Mỹ – Trung đang cố gắng tìm cách kết thúc chiến tranh thương mại và đạt được một thỏa thuận nào đó. Nếu trước thời hạn ngày 2/3, hai nước chưa thể nào đạt được thỏa thuận, chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục thu thuế quan hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ có tổng trị giá 200 tỷ Đô la Mỹ, mức tăng từ 10% lên 25%, và chiến tranh thương mại sẽ vẫn tiếp diễn.

Từ các thông tin được tiết lộ gần đây, phía Trung Quốc không có ý tiến hành cải sâu rộng nền kinh tế theo yêu cầu của Mỹ, còn phía Mỹ khó có thể tin tưởng Trung Quốc sẽ thực hiện một cách tích cực cam kết bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Đến hiện nay, hai bên hiện vẫn chưa tìm được biện pháp hoặc cơ chế hữu hiệu để kiểm tra và đảm bảo Trung Quốc thực hiện cam kết của mình.

Huệ Anh (Theo VOA)

Xem thêm: