Phong trào phản đối dự luật dẫn độ tại Hồng Kông kéo dài đến nay đã gần 3 tháng, đã thể hiện sự phản cảm của người Hồng Kông đối với đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ); còn một bên là Trung Quốc Đại lục, lại có không ít người nhận thức một cách cực đoan rằng Hồng Kông đang muốn tách rời khỏi Đại lục và không yêu nước, thậm chí có cư dân mạng vượt tường lửa đặt ra nhiều thắc mắc; về vấn đề này, chuyên gia đã đi sâu vào phân tích. 

Hồng Kông, biểu tình Hồng Kông
Người dân ở Wam Chai, Hồng Kông xuống đường biểu tình phản đối dự luật dẫn độ hôm 1/7. (Ảnh: Shutterstock)

Vì sao người Đại lục không hiểu cuộc đấu tranh đang diễn ra tại Hồng Kông

Tờ New York Times đăng bài viết của nhà nghiên cứu Đặng Duật Văn thuộc Trung tâm phân tích chiến lược Trung Quốc, bài viết chỉ ra, từ khi phong trào phản đối dự luật dẫn độ bắt đầu bùng nổ, ĐCSTQ bắt đầu sử dụng đến bộ máy truyền thông cả trong và ngoài nước, bao gồm cả truyền thông chính thức của nhà nước Trung Quốc, các trang Blog, Facebook, Twitter, các nhóm hâm mộ thần tượng, v.v, tiến hành triển khai cuộc chiến tuyên truyền tràn lan chống lại phong trào phản đối dự luật dẫn độ.

Đối với người dân bình thường và bộ phận tầng lấp trung ở Trung Quốc Đại lục, việc tuyên truyền đã khởi tác dụng rất lớn, họ tỏ ra vô cùng bất mãn đối với người kháng nghị biểu tình ở Hồng Kông; còn có một bộ phận nhân sĩ người Trung Quốc có thể tiếp cận với thông tin ở bên ngoài, thì khi phong trào phản đối dự luật vừa mới bùng nổ, họ có thái độ đồng tình và hiểu được sự kiện này, nhưng cùng với cuộc các cuộc đấu tranh kháng nghị ngày càng cấp tiến, dần dần họ cảm thấy bất mãn. 

Bài viết chỉ ra, hiện tại cách nhìn nhận về tình hình Hồng Kông của người Hoa ở trong và ngoài Trung Quốc có sự đối lập; phía phản đối cuộc đấu tranh của người Hồng Kông cho rằng, đứng đằng sau các cuộc đấu tranh này của người Hồng Kông là có sự ủng hộ của nước Mỹ. Tác giả phân tích, sự bất mãn của người Trung Quốc đối với phong trào đấu tranh tại Hồng Kông có thể nhìn thấy từ 2 tầng diện: một là khẩu hiệu của các cuộc đấu tranh kháng nghị; hai là sự nhạy cảm của người Trung Quốc đối với vấn đề ‘thống nhất và độc lập’. 

Bài viết tổng kết, người Trung Quốc và người Hồng Kông có kinh nghiệm sống hoàn toàn khác nhau, người Trung Quốc không cách nào lý giải sự chán ghét của giới trẻ Hồng Kông đối với ĐCSTQ, họ cho rằng Trung Quốc rất chiếu cố đến Hồng Kông, còn người Hồng Kông lại không hề biết cảm ơn, lại còn muốn thoát ly khỏi sự quản lý Trung Quốc (ĐCSTQ).

Người dân Đại lục “vượt tường lửa” nêu ra vấn đề họ không hiểu

Thực tế, nhiều người dân tại Đại lục đã “vượt tường lửa” và để lại các lời nhắn về sự kiện đang diễn ra tại Hồng Kông cho tờ Vision Times, trong đó có không ít người để lại các bình luận dưới các bài viết, có người nói, họ vốn yêu mến Hồng Kông, nhưng sau khi Hồng Kông xảy ra sự việc này, “Bạn thử ra ngoài đường và tìm bất cứ người nào, từ trẻ nhỏ cho đến người già, xem có phải họ đều nói người Hồng Kông bị nuông chiều ra thói hư hay không? Liệu có phải đã để cho tự do đến mức ‘quá lửa’ rồi phải không? Xem liệu họ có phải toàn lực ủng hộ Trung ương dùng vũ lực trấn áp biểu tình Hồng Kông?”

Còn có người cho biết, “Trước đây không yêu nước, nhưng hiện nay, tại Hồng Kông xảy ra nhiều sự kiện thế này, đã khiến tôi yêu nước hơn. Bởi vì có ‘quốc’ mới có ‘gia’, tôi lại không muốn thấy cảnh mỗi ngày đi làm rồi đến lúc tan giờ làm đi về, hoặc chỗ này tắc đường hoặc chỗ kia diễu hành biểu tình. Đi làm muộn, bị đuổi việc, vậy ai nuôi cả nhà tôi đây.”

Có cư dân mạng nói một cách không vui rằng: “Thích nước Anh, nước Mỹ ư? Vậy thì trực tiếp đi qua đó không phải là xong ư? Bỏ ra bao nhiêu công sức, ngày nào cũng biểu tình thế này có được gì không?”

Đối với những biểu hiện cực đoan của cư dân mạng cho rằng Hồng Kông đang muốn tách ra khỏi Đại lục, không yêu nước, tờ The Guardian tại Anh từng chỉ ra nguyên nhân, “Nhận thức của người dân Trung Quốc Đại lục đối với phong trào phản đối dự luật dẫn độ giống như họ sống trong một ‘thời gian và không gian song song’”.

Phân tích chiến thuật tuyên truyền về phong trào phản đối dự luật dẫn độ ĐCSTQ

“Chúng ta không ngại gì nêu ra một câu hỏi: Đại đa số người Trung Quốc Đại lục không biết đại diễu hành phản đối dự luật dẫn độ có nhiều nhất bao nhiêu người tham dự? 5 yêu cầu lớn của người Hồng Kông là những gì?”  Biên tập viên Đường Hạo của kênh “Ngã tư của thế giới” phân tích chỉ ra, thủ pháp mà ĐCSTQ sử dụng trong các cuộc biểu tình phản đối dự luật dẫn độ chính là những sở trường của họ như “cưỡng chế định tính”, “đối lập nhị phân”, “phân hoá địch ta”.

Đường Hạo nói thêm, ĐCSTQ trước tiên là dùng rất nhiều ngôn luận của truyền thông do họ kiểm soát để chụp mũ người biểu tình là sai trái, vô đạo đức, sai lầm về chính trị, ví dụ như đòi “Hồng Kông độc lập”, “bạo lực”, “bạo loạn”; tiếp đó là dán danh nghĩa đúng đắn, đạo đức, đúng đắn về chính trị cho bản thân mình hoặc cho người của phe mình, ví dụ như “yêu nước”, “hoà bình”, “pháp chế”.

Đồng thời, ĐCSTQ cũng thông qua kiểm duyệt ngôn luận truyền thông, cắt đứt những thông tin chính diện liên quan đến biểu tình ở Hồng Kông, chỉ để lại những thông tin tràn lan về mặt trái của các cuộc biểu tình, hoàn toàn bôi nhọ phong trào phản đối dự luật dẫn độ. Đường Hạo chỉ ra, “ĐCSTQ muốn thông qua những thông tin bất đối xứng (không đưa tin về số người tham gia hoạt động và những yêu cầu người biểu tình đề xuất), còn có khung đưa tin không cân bằng (không đưa tin cảnh sát đánh người, chỉ đưa tin người dân phản kích lại cảnh sát), để làm suy yếu lực độ của phong trào phản đối dự luật dẫn độ.”

Đường Hạo nhắc nhở, thực ra rất nhiều người Hồng Kông hoặc người Đài Loan, họ không hẳn là ủng họ độc lập hoặc có lập trường thống nhất 1 Trung Quốc, nhưng họ đều kiên quyết phản đối ĐCSTQ. “Chúng ta cần nhớ rằng, Trung Quốc không đồng nghĩa với ĐCSTQ, ĐCSTQ cũng không đồng nghĩa với người dân Trung Quốc, giống như một chính đảng nào đó của Mỹ đều không thể đại biểu cho toàn bộ nước Mỹ hoặc tất cả người dân Mỹ. Hơn nữa, phản đối ĐCSTQ cũng không đồng nghĩa với ‘Đài loan độc lập’, ‘Hồng Kông độc lập’ hoặc ‘gì đó độc lập’. Chúng ta nhất định phải phân biệt rõ ràng một cách lý tính, đừng để ĐCSTQ tiếp tục lừa dối, tiếp tục khích bác gây chia rẽ.”

Trí Đạt (theo Vision Times)

Xem thêm: