Gặp một người điên có bao giờ bạn cảm thấy khinh bỉ, tỏ ra khó chịu, thậm chí là trêu chọc làm tổn thương người đó? Ngày xưa, làng tôi cũng có một người phụ nữ điên. Tuy người ấy đã mất lâu rồi nhưng tôi không thể nào quên được cái dáng người ngật ngưỡng, đầu tóc bù xù nhem nhuốc, cùng điệu cười và tiếng hát the thé thi thoảng lại vang lên của cô.

Ngày ấy, làng xã còn khép kín, “phép vua” chẳng mấy ai biết chứ “lệ làng” thì lúc nào cũng kè kè bên cạnh như cuốn “cẩm nang” cuộc sống. Ai cũng sợ phạm vào lệ làng, bị làng phạt vạ và bị dân làng khinh ghét. Vậy mà người phụ nữ điên kia thì thường xuyên phạm vào lệ làng, mà lại toàn phạm vào những điều tối kỵ. Có lần bụng người ấy to lên một cách đáng ngờ. Lần ấy, cả làng bàn tán xôn xao, và ngay hôm sau, bọn trẻ con đã rồng rắn nhau đi khắp làng đọc to bài vè chế giễu: “Con mụ điên không chồng mà chửa…”

Đám trẻ con gân cổ ra mà đọc, đọc đồng thanh. Người lớn ai đi qua cũng cười, có người còn bảo: “Phải đọc to nữa lên!” Thế là bọn chúng càng đọc to hơn. Tự trong chúng đột nhiên hình thành một cái quyền: quyền chửi rủa người phụ nữ điên.

Tôi cũng là một trong những đứa trẻ đó…

Hôm ấy, trên đường đi học về, bọn trẻ chúng tôi thấy người phụ nữ điên tát cá ở ngòi nước ngay cạnh đường đi. Chúng tôi ngay lập tức quây quanh ngòi nước, và gào to “CON MỤ ĐIÊN” với vẻ rất khoái trá.

Bị trêu chọc, người phụ nữ điên đột nhiên trừng mắt nhìn lên: “Mất dạy!” Nhưng điều đó chỉ càng làm cho chúng tôi thích chí và gào to hơn. Bực tức, cô ta leo lên bờ, bẻ lấy một cây gậy và đuổi đánh chúng tôi.

Bọn trẻ chúng tôi chạy tán loạn.

Vì vội vàng, tôi mắc chân vào bụi cỏ và ngã nhào ra nền đất bẩn, một chiếc dép bị văng xuống ngòi. Vừa đau, vừa sợ, tôi khóc ầm lên…

Người phụ nữ điên đột ngột dừng lại một thoáng. Tôi càng khóc to hơn. Đột nhiên, cô ngần ngừ cúi xuống đỡ tôi, dỗ dành: “Nín… nín đi… chờ tí… mò dép…” Nói xong người phụ nữ điên mon men xuống ngòi mò tìm chiếc dép của tôi.

Một lát sau, cô kéo tay tôi đang thút thít ra cái ao đầu làng ngay gần đó. Cô rửa sạch đôi dép, rồi ân cần xỏ vào chân tôi, lặng lẽ chẳng nói câu nào. Khi đó, tôi cứ cảm giác hệt như được mẹ chăm sóc, nín khóc từ lúc nào không hay.

Tại sao ai cũng chửi rủa người phụ nữ điên? Câu hỏi ấy mãi về sau này tôi mới hiểu, chân lý đôi khi không thuộc về số đông. Người phụ nữ điên không phải là một con quái vật mà là một con người, một người phụ nữ bất hạnh.

Cảm ơn, người phụ nữ điên...
(Tranh minh họa: Họa sĩ Trần Nguyên)

Tôi vẫn hối hận vì không thể nói với người phụ nữ điên một lời cảm ơn cho đến tận khi cô mất: cảm ơn vì đã mò tìm hộ tôi chiếc dép để hôm ấy tôi không bị mẹ đánh đòn; cảm ơn vì đã đem đến cho tôi một bài học, bài học về sự tôn trọng đối với người khác, cho dù người đó là ai đi chăng nữa…

Hy Vọng

Xem thêm:

Mời xem video: