“Sắc dục” được xem là một vấn đề rất nghiêm trọng trong văn hóa truyền thống cả phương Đông và phương Tây. Trong khi sự lựa chọn giữa dục vọng và lý trí thường xuyên xuất hiện trong nhiều câu chuyện và tác phẩm hội họa phương Tây thì ở phương Đông, có rất nhiều lời răn cảnh tỉnh về “sắc dục” trong ba tôn giáo lớn là Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo. Tam giáo đều có những quy định nghiêm ngặt về vấn đề “sắc dục” này.

Tam giáo cảnh tỉnh về ham mê sắc dục
(Ảnh minh họa: Anek.soowannaphoom, Shutterstock)

Phật giáo giảng về vấn đề sắc dục

Truyền thuyết kể rằng, Hán Minh Đế sau khi mộng thấy người vàng đã phái một đoàn sứ giả sang Tây Vực cầu Phật Pháp. Sứ giả sau đó đã sao chép được 24 chương kinh Phật, chất lên lưng ngựa (bạch mã) trở về thành Lạc Dương. Bởi vậy “Tứ thập nhị chương kinh” được xem là bộ kinh Phật đầu tiên được dịch sang tiếng Hán.

Một trong các chương của cuốn sách này viết đại ý là: Đức Phật dạy rằng hãy đề phòng khi nhìn phụ nữ, hãy cẩn thận khi nói chuyện với phụ nữ, nếu nói chuyện với họ cần phải có một trái tim thuần khiết và suy nghĩ đứng đắn. Là một sa môn phải sống trong thế giới dơ bẩn, dù là ở trong bùn, nhưng hãy để mình như một đóa hoa sen. Nếu người phụ nữ này đã già, hãy xem như là mẹ của mình, lớn tuổi hơn thì xem là chị của mình, nhỏ tuổi hơn thì xem như là em gái mình. Nếu cô ấy là một đứa trẻ, hãy đối xử như con của mình. Hãy từ bi và nghĩ cách cứu độ họ, tiêu trừ tất cả ác niệm.

Ngay tại Đại Việt thời xưa, hòa thượng được coi là người gìn giữ đạo đức, là tấm gương trong xã hội. Hòa thượng mà phạm tội tà dâm thì sẽ bị buộc vào bè thả trôi sông. Vì vậy có thể thấy đây không còn chỉ là vấn đề tín ngưỡng, mà còn là tiêu chuẩn đạo đức xã hội, đạo đức làm người, phạm phải chính là trọng tội.

Đạo giáo giảng về vấn đề sắc dục

Lã Động Tân là một đạo sỹ thời Đường, được mệnh danh là một trong Bát Tiên. Lã Động Tân để lại một bài thơ có tựa đề “Cảnh thế” (Cảnh tỉnh thế nhân):

Nhị bát giai nhân thể tự tô,
Yêu gian trượng kiếm trảm phàm phu.
Tuy nhiên bất kiến nhân đầu lạc,
Ám lý giáo quân cốt tử khô.

Nghĩa là, giai nhân thân hình mềm mại, thanh kiếm đeo ở eo lưng trảm những kẻ phàm phu tục tử. Dù rằng không thấy đầu bị cắt lìa, nhưng xương tủy đã ngấm ngầm khô kiệt. Đây chính là cách nhìn của Đạo gia đối với sự nguy hiểm của nữ sắc và dâm dục.

Nho giáo giảng về vấn đề sắc dục

Khổng Tử cũng giảng: “Vào thời trẻ, khí huyết chưa đủ, thì phải giới cấm sắc dục.” Đó là bởi vì, một người khi còn trẻ thì như ở trong giai đoạn chớm nở, giống như cây đang nẩy mầm. Nếu mầm mà bị hư hại thì cây sẽ chết. Khổng Tử đã cảnh báo người trẻ tuổi nên kiềm chế dục vọng để giữ được tuổi trẻ của mình.

Nếu một người có thể thoát khỏi sự khống chế của dục vọng khi còn trẻ thì tinh huyết của người này sẽ được bảo toàn và cơ thể sẽ nhiều sức sống hơn trong suốt cuộc đời sau này. Nhân phẩm và học vấn chân chính của một người cũng đều bắt nguồn từ đây. Thậm chí một người dù không giàu có, họ vẫn sẽ có thể sống lâu dài và không gặp trường hợp bất đắc kỳ tử. Đây là điều mà những người trẻ nên chú tâm.

Mạnh Tử cũng giảng về việc hạn chế sắc dục: “Để dưỡng tâm, không gì tốt hơn là giảm đi ham muốn sắc dục. Nếu một người có ít ham muốn thì dù là đôi khi bị mất kiểm soát, nhưng cũng chỉ xảy ra rất ít lần mà thôi. Còn nếu một người có nhiều ham muốn thì dù là đôi khi có thể kiểm soát được ham muốn, nhưng sự kiểm soát ấy cũng chỉ được ít lần mà thôi.”

Xưa kia có nhiều người dù tuổi già vẫn chưa có con nhưng đều một lòng một dạ, không nạp thêm thê thiếp… Đây đều là cảnh giới sắc dục của người cao thượng. Kinh Lễ cho rằng một người đàn ông bình thường không nên có thêm thê thiếp.

Cảnh giới thanh tâm quả dục của người có đạo đức cao thượng

Uất Trì Cung, tự Kính Đức, là một danh tướng thời Đường, một trong 24 người được khắc chân dung ở Lăng Yên Các. Trong “Tư trị thông giám” có chép lại một cuộc nói chuyện giữa Hoàng đế Đường Thái Tông và Uất Trì Cung như sau.

Một lần, Hoàng đế Đường Thái Tông hỏi Kính Đức: “Ta muốn khanh cưới con gái ta. Khanh nghĩ sao?”

Kính Đức khấu đầu tạ ơn rồi nói: “Vợ thần mặc dù quê mùa xấu xí, dốt nát, nhưng là người cùng với thần trải qua cuộc sống bần cùng, hoạn nạn nhiều năm. Thần tuy không học vấn, không tài cán, nhưng từng nghe cổ nhân nói: ‘Giàu không đổi vợ’. Thần nguyện noi gương cổ nhân, không thể từ bỏ người vợ già của mình.”

Đường Thái Tông nghe xong càng thêm trân trọng Kính Đức và cũng từ bỏ ý định.

Thời cổ đại, bậc thánh nhân và những người cao thượng đều lấy đức làm trọng. Rất nhiều người trong số họ khi gặp phải cửa ải “sắc dục” đều vô cùng nghiêm khắc giữ mình, thủ giữ tiết tháo, đức hạnh. Nhờ có sự nghiêm cẩn này mà họ hoàn thành đại nghiệp và lưu danh sử sách.

Theo Vision Times tiếng Trung
An Hòa biên tập

Xem thêm:

Mời xem video: