Việc diễn tả các câu thành ngữ, tục ngữ hoặc những tâm đắc về đạo đức bên trong tranh Phục Hưng cũng khá là phổ biến, tuy nhiên một bức tranh Phục Hưng có những 125 câu tục ngữ thì quả là đặc biệt. Đó là trường hợp của bức tranh sơn dầu “Netherlandish Proverbs” (Tạm dịch: Tục ngữ Hà Lan) do họa sĩ Pieter Bruegel bố vẽ năm 1559.

Tìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Bức “Tục ngữ Hà Lan” của họa sĩ Pieter Bruegel bố. (Tranh: Wikipedia, Public Domain)

Việc minh họa các câu tục ngữ đã phổ biến trước thời Bruegel khoảng 100 năm, như trong cuốn sách “Book of hours” (thế kỷ 15) – một cuốn sách cầu nguyện của Kitô giáo, hay cuốn Adagia (năm 1500) – một bộ sưu tập các thành ngữ La-tinh và Hy Lạp. Bản thân Bruegel cũng đã vẽ một số bức tranh về đề tài tục ngữ, từ “Big Fish Eat Little Fish” (1556) (Tạm dịch: Cá lớn nuốt cá bé) đến “Twelve Proverbs” (1558) (Tạm dịch: 12 tục ngữ). Nhưng bức “Tục ngữ Hà Lan” là bức tranh khổ lớn đầu tiên của Bruegel về chủ đề tục ngữ, và có lẽ cũng là bức tranh có chứa nhiều tục ngữ nhất trong thời kỳ Phục Hưng.

Các nhà phê bình đánh giá “Tục ngữ Hà Lan” khá cao vì cách sắp đặt chân dung và bối cảnh. Có khoảng hơn 120 tục ngữ và thành ngữ có thể có thể được tìm thấy trong bức tranh, và người ta vẫn nghi ngờ rằng một số câu vẫn chưa được tìm ra. Một số tục ngữ trong bức tranh vẫn còn được sử dụng phổ biến, như câu “bơi ngược dòng”, “đâm đầu vào tường” “được trang bị tận răng”.

Dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 125 câu tục ngữ được tìm thấy trong “Tục ngữ Hà Lan”:

Tục ngữ/thành ngữÝ nghĩaHình ảnh
Có thể trói chặt cả quỷ dữ bằng một cái khănSự ngoan cố vượt trên tất cảTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Kẻ cắn cộtKẻ đạo đức giả trong tôn giáoTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Đừng tin vào kẻ cầm lửa ở tay này và nước ở tay kiaKẻ hai mặt và chuyên tạo rắc rốiTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Đâm đầu vào tườngCố gắng để đạt được điều không thểTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Một chân mang giày, một chân để trầnSự cân bằng là điều tối quan trọng100px-NP-68
Con lợn nái kéo nút thùngSự cẩu thả sẽ đem lại thảm họaTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Đeo lục lạc cho mèoThực hiện một kế hoạch nguy hiểm hoặc phi thực tếTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Trang bị tận răngĐược trang bị đầy đủTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Khoác áo giáp lênTrở nên giận dữTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Một người xén lông cừu, một người cạo lông heoMột người có tất cả lợi thế, người còn lại không có gì100px-NP-7
Xén lông chứ đừng lột daĐừng đẩy lợi thế của bạn đi quá xa100px-NP-18
Cá trích không chiên ở đâyMọi việc không theo kế hoạch100px-NP-15
Chiên cả con cá trích chỉ vì bọc trứng cáLàm rất nhiều chỉ để có được một ít100px-NP-15
Lấy mũ đội lên đầuNhận lấy trách nhiệm100px-NP-16
Cá trích bị treo lên bởi chính mang của nóBạn phải chịu trách nhiệm cho chính những hành động của mìnhTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Có nhiều điều đằng sau một con cá trích rỗng ruộtKhó hơn những gì bạn tưởngTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Khói có thể làm gì được sắt?Không có ích gì khi cố gắng thay đổi điều không thể thay đổi100px-NP-92
Tìm chó trong nồiĐến bữa tối quá muộn và thấy tất cả thức ăn đã hếtTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Ngồi giữa hai chiếc ghế trong đống troKhông quyết đoán100px-NP-11
Kẻ sờ gà máiPhụ thuộc vào một kết quả không chắc chắn100px-NP-8
Cái kéo treo ở kiaHọ có thể lừa bạnTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Luôn gặm một cái xươngLiên tục nói về cùng một chủ đề100px-NP-9
Thắng thua phụ thuộc vào bài được chiaTất cả là tùy vào cơ hộiTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Thế giới bị lật ngượcGiá trị, đúng-sai, mọi thứ đều bị đảo lộn100px-NP-14
Để lại ít nhất một quả trứng trong ổLuôn có thứ gì đó dự phòng100px-NP-12
Đặt mông lên cả thế giớiBất chấp tất cả100px-NP-19
Dắt mũi nhauĐánh lừa nhau100px-NP-21
Súc sắc đã được thảĐã ra quyết địnhTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Kẻ ngốc có lá bài tốt nhấtMay mắn có thể vượt qua sự thông minh100px-NP-20
Nhìn qua kẽ ngón tayNhắm mắt làm ngơ100px-NP-22
Con dao được treo lênĐưa ra một thách thứcTìm hiểu nghệ thuật Phục Hưng: 125 câu tục ngữ bên trong một tác phẩm Phục Hưng
Những chiếc guốc gỗ được đặt ở kiaChờ đợi vô ích100px-NP-24
Lòi ra cái chổiVui chơi trong khi ông chủ đi vắng100px-NP-25
Kết hôn dưới cán chổiSống cùng nhau mà không kết hôn100px-NP-26
Lợp mái bằng bánh gatoRất giàu có100px-NP-27
Có một cái lỗ trên mái nhàKhông thông minh100px-NP-104
Một mái nhà cũ cần phải vá rất nhiềuĐồ cũ cần phải bảo dưỡng nhiều hơn100px-NP-105
Mái nhà có cốt váchCó thể có kẻ nghe trộm100px-NP-103
Bị đau răng đằng sau taiGiả ốm100px-NP-29
Tè hướng về phía mặt trăngLãng phí thời gian vào một nỗ lực vô ích100px-NP-32
Cái nồi được treo lênSự việc ngược lại với bản chất của nó100px-NP-106
Bắn mũi tên thứ hai để tìm mũi tên thứ nhấtLặp lại một hành động ngốc nghếch100px-NP-28
Cạo râu cho kẻ ngốc mà không có bọtChơi khăm ai đó100px-NP-30
Hai kẻ ngốc trong cùng một mũ trùm đầuNhững kẻ ngớ ngẩn thích tụ họp với nhau100px-NP-34
Mọc ra ngoài cửa sổKhông thể che dấu100px-NP-33
Chơi đàn trong cũiThu hút sự chú ý đến một hành động xấu hổ100px-NP-31
Khi cửa mở thì đàn lợn sẽ chạy vào ruộng ngôThảm họa xảy ra từ sự bất cẩn100px-NP-40
Khi lượng ngô giảm xuống thì số lợn tăng lênNếu một người được thì một người khác phải mất100px-NP-40
Chạy như mông bị lửa đốtỞ trong hoàn cảnh khốn cùng100px-NP-94
Ăn lửa thì thải ra tia lửaĐừng ngạc nhiên về kết quả nếu bạn đang cố thử một việc liều lĩnh nguy hiểm100px-NP-94
Treo áo choàng theo chiều gióSửa lại cách nhìn để phù hợp với quan điểm hiện tại100px-NP-39
Tung lông vào gióLàm việc vô ích100px-NP-42
Theo dõi con còLãng phí thời gian100px-NP-38
Cố gắng giết hai con ruồi bằng một lần đậpCố gắng làm việc hiệu quả (tương đương với “Một mũi tên trúng hai đích”)100px-NP-43
Ngã từ con bò xuống con lừaRơi vào thời kỳ khó khăn100px-NP-35
Hôn chuông cửaXun xoe nịnh bợ100px-NP-37
Lau mông lên cửaĐối xử một cách nhẹ nhàng100px-NP-36
Đi khắp nơi với gánh nặng trên vaiTưởng tượng mọi thứ tệ hơn100px-NP-36
Người ăn xin thương xót kẻ ăn xin khác đang đứng trước cửaSợ cạnh tranh100px-NP-37
Bắt cá đằng sau lướiBỏ lỡ cơ hội100px-NP-47
Cá mập ăn cá nhỏ hơnĐiều người ta nói ra sẽ được nhận thức theo địa vị của người nói100px-NP-48
Không thấy ánh mặt trời chiếu trên mặt nướcGhen tị với thành công của người khác100px-NP-60
Giống như hố xí trên một cái mươngLà điều hiển nhiên100px-NP-112
Bất kỳ ai cũng có thể nhìn xuyên qua tấm ván sồi nếu có một cái lỗChẳng có ý nghĩa gì khi nói một điều hiển nhiên100px-NP-45
Họ đi ngoài qua cùng một lỗHọ là những người bạn không thể tách rời100px-NP-46
Ném tiền xuống nướcLãng phí tiền bạc100px-NP-61
Một bức tường có vết nứt sẽ sớm sụp đổBất cứ việc gì được quản lý kém sẽ sớm thất bại100px-NP-93
Không quan tâm nhà của ai đang cháy miễn là có thể sưởi ấm bằng ngọn lửaTận dụng mọi cơ hội bất chấp hậu quả đối với người khác100px-NP-44
Kéo súc gỗBị người yêu lừa hoặc làm một nhiệm vụ vô nghĩa100px-NP-50
Bà già bỏ chạy vì sợ hãiMột sự kiện bất ngờ có thể làm lộ ra những phẩm chất tiềm ẩn100px-NP-49
Phân ngựa không phải quả sungĐừng để bị ngoại hình đánh lừa100px-NP-53
Nếu một kẻ mù dẫn đường cho một kẻ mù thì cả hai sẽ rơi vào trong mươngĐược hướng dẫn bởi những kẻ dốt nát là điều vô nghĩa100px-NP-51
Cuộc hành trình vẫn chưa kết thúc khi người ta có thể nhận ra nhà thờ và tháp chuôngĐừng bỏ cuộc cho đến khi nhiệm vụ được hoàn thành100px-NP-52
Mọi thứ dù có được thêu dệt tốt thì cuối cùng cũng đến với mặt trờiKhông gì có thể bị che dấu mãi mãi100px-NP-111
Giữ một con mắt lên cánh buồmĐể cảnh giác, hãy thận trọng100px-NP-54
Đi ngoài lên giá treo cổKhông nao núng trước bất kỳ hình phạt nào100px-NP-55
Nơi nào có xác chết, ở đó có quạNếu có thể đạt được lợi ích thì mọi người luôn tranh nhau đi trước100px-NP-113
Dễ dàng căng buồm trước gióKhông khó để đạt được mục tiêu nếu gặp điều kiện thuận lợi100px-NP-54
Ai biết tại sao ngỗng lại đi chân trần?Luôn có một lí do cho tất cả mọi điều, mặc dù có thể không rõ ràng100px-NP-56
Tôi sẽ để ngỗng là ngỗng nếu tôi không có ý định trông giữ chúngKhông can thiệp vào những việc không phải mối quan tâm của bạn100px-NP-56
Xem gấu nhảyBị đói100px-NP-57
Gấu hoang thích tụ tập cùng nhauNhững người cùng địa vị thích đi cùng nhau hơn là với người ngoài100px-NP-57
Ném mũ ra khỏi hàng ràoVứt bỏ một thứ mà không biết sau này có cần đến nó hay không100px-NP-66
Phát bệnh vì bơi ngược dòngRất khó để phản đối ý kiến chung100px-NP-65
Chiếc bình rơi xuống nước cho đến khi nó vỡMọi thứ đều có giới hạn của nó100px-NP-95
Các dây đai rộng nhất được cắt từ tấm da của người khácMột người sẽ rất nhanh đối với tiền của người khác100px-NP-67
Giữ đuôi lươnThực hiện một nhiệm vụ khó khăn100px-NP-62
Ngã xuyên qua một cái thúngSự dối trá của bạn bị bại lộ100px-NP-59
Bị treo giữa trời và đấtỞ trong một tình huống khó xử100px-NP-59
Giữ lại trứng gà và để trứng ngỗng điĐưa ra một quyết định tồi100px-NP-63
Ngáp trước miệng lòNỗ lực nhiều hơn bản thân có thể xử lý100px-NP-64
Vừa đủ để với từ một ổ bánh mì sang ổ còn lạiSống khó khăn với ngân sách eo hẹp100px-NP-69
Một chiếc xẻng không có cánMột thứ vô dụng100px-NP-96
Tìm kiếm chiếc rìuCố gắng tìm lí do để bào chữa100px-NP-71
Anh ta ở đây cùng với cái đèn của mìnhCuối cùng cũng có cơ hội để thể hiện tài năng100px-NP-71
Một chiếc rìu có cánMột thứ hoàn chỉnh100px-NP-97
Người đã làm đổ cháo thì không thể vét lại tất cảMột khi làm điều gì đó thì nó không thể đảo ngược100px-NP-70
Chọc gậy bánh xeTạo ra trở ngại để phá hủy kế hoạch của người khác100px-NP-73
Tình yêu nằm ở phía treo túi tiềnCó loại tình yêu có thể mua được100px-NP-107
Kéo để có được đầu dài nhấtCố gắng giành lợi thế100px-NP-74
Đứng trong ánh sáng của chính mìnhHành xử trái ngược với hạnh phúc hay lợi thế của mình100px-NP-72
Không ai tìm kiếm người khác trong bếp lò nếu chính bản thân họ chưa từng ở đóTưởng tượng ra sự xấu xa của người khác chính là một hành động xấu xa của chính mình100px-NP-72
Để trái đất quay trên đầu ngón tayCó mọi lợi thế100px-NP-85
Gắn râu vào mặt ChúaThầy tu báng bổ lợi dụng danh nghĩa của Chúa để lừa dối100px-NP-58
Phải hạ mình để có thể leo lên trong thế giới nàyĐể thành công thì một người phải sẵn sàng hy sinh100px-NP-84
Thả hoa hồng trước mặt heoLãng phí công sức vào những điều không đáng100px-NP-79
Lấp giếng sau khi con bê đã chết đuốiMất bò mới lo làm chuồng100px-NP-75
Nhẹ nhàng như một con cừu nonMột người bình tĩnh hoặc nhẹ nhàng một cách khác thường100px-NP-101
Cô ta khoác tấm áo choàng xanh cho chồngCô ta lừa dối chồng100px-NP-76
Đề phòng con chó đen để nó không chạy vào giữaLưu ý để sự việc không đi sai100px-NP-110
Một người thổi lên con quay đã dừng mà người khác quayCả hai đều lan truyền tin đồn100px-NP-77
Đựng ban ngày trong một cái giỏLãng phí thời gian100px-NP-78
Giữ nến cho quỷ dữBợ đỡ và kết bạn bừa bãi100px-NP-80
Thú tội với quỷ dữTiết lộ bí mật cho kẻ thù100px-NP-81
Con lợn bị đâm xuyên qua bụngMột định kiến hoặc những gì đã làm sẽ không thể đảo ngược100px-NP-83
Hai con chó với một khúc xương ít khi hòa thuậnTranh luận về một chủ đề duy nhất100px-NP-82
Nếu hai con chỏ mải mê dành xương, con chó khác sẽ giành mấtCùng một lúc phải lo nhiều thứ100px-NP-82
Một cái môi hớt bọtLà kẻ ăn bám hoặc bòn rút100px-NP-102
Một chiếc đĩa đẹp có gì tốt nếu không có gì nằm trên nóVẻ đẹp không làm nên thực chất100px-NP-99
Cáo và cò ăn tối cùng nhauHai kẻ lừa lọc luôn giữ lợi thế của chúng trong tâm trí100px-NP-87
Thổi vào taiLan truyền tin đồn100px-NP-114
Ghi lại món nợNợ ân nghĩa của ai100px-NP-100
Thịt trên cái xiên phải được quayMột số thứ cụ thể cần thường xuyên chú ý100px-NP-116
Anh ta không quay cái xiênAnh ta bất hợp tác100px-NP-115
Ngồi trên than nóngThiếu kiên nhẫn100px-NP-88
Bắt cá mà không có lưới

Hưởng lợi từ công việc của người khác

100px-NP-117

Huy Minh

Xem thêm:

Mời xem video: