Theo Viện Nghiên cứu Chính sách Hình sự của Mỹ, ngày càng có nhiều người ngồi sau song sắt, các nhà giam trên toàn thế giới đang giam giữ hơn 10,35 triệu cá nhân – là tù nhân bị xét xử, tạm giam hoặc đã bị kết án.

So với năm 2000, tổng số tù nhân nữ đã tăng khoảng 50% trong khi số lượng tù nhân nam tăng khoảng 18%. Nhưng trên toàn thế giới, tỷ lệ tù nhân lại khác. Ví dụ, ở Hoa Kỳ cứ 100.000 công dân thì có 698 tù nhân, trong khi Đan Mạch chỉ có 61. Và các nhà tù cũng có nhiều điểm khác biệt. Một nhà tù ở nơi này có thể cho tù nhân chơi nhạc cụ và trò chơi điện tử còn nơi khác thì thiếu thốn đến cả cuộn giấy vệ sinh.

Sau đây là một số hình ảnh chứng minh sự khác biệt rõ ràng giữa các nhà tù trên thế giới. Sự khác biệt có thể do điều kiện kinh tế hay giá trị của mỗi quốc gia, các hình ảnh sau sẽ giúp chỉ ra được điều đó. Hơn nữa, các nhà tù sau có thể có mức độ an ninh cao-thấp khác nhau, mọi người nên cẩn thận trước khi so sánh.

1. Nhà tù thành phố Aranjuez, Tây Ban Nha

Nhà tù Aranjuez của Tây Ban Nha cho phép các phụ huynh và con cái họ ở cùng với nhau. Với mục đích tránh để con trẻ biết cha mẹ mình đang bị giam giữ, trong khuôn viên nhà tù có nhà trẻ và sân chơi, các phòng giam còn được trang trí với hình ảnh các nhân vật trong phim hoạt hình của Disney.

2. Nhà tù Luzira, thủ đô Kampala, Uganda

Tại Luzira, các tù nhân được giao nhiều việc hơn so với trong các nhà tù tương tự ở Anh hay Mỹ. Các tù nhân được giao trách nhiệm giữ hòa khí và công việc trong khu họ sinh sống, bao gồm việc trồng trọt và thu hoạch, chuẩn bị và phân phối thực phẩm trong nhà tù. Các tù nhân còn được khuyến khích học, có nhiều người đang học và dạy các kỹ năng nghề mộc cho người khác. Tỷ lệ giữa quản tù và tù nhân ở Luzira là 1:35, so với số 1:15 ở Anh. Mâu thuẫn bạo lực giữa các tù nhân thường rất hiếm khi xảy ra. Tỷ lệ tái phạm tội ở Luzira là dưới 30%, so với ở Anh là 46% và ở Mỹ là 76%.

3. Nhà tù Bastøy, thị trấn Horten, Na Uy

Nhà tù Bastøy là nhà tù lớn nhất ở Na Uy nhưng có trang bị an ninh thấp nhất. Nằm trên hòn đảo Bastøy thuộc vịnh Oslo Fiord, thị trấn Horten. Diện tích nhà tù chiếm cả hòn đảo, còn bãi biển Nordbukta phía bắc đảo thì được mở cho mọi người. Trong khuôn viên nhà tù có 80 tòa nhà, đường xá, bãi biển, công trình văn hóa, sân bóng đá, đất trồng và rừng. Ngoài các cơ quan thường thấy ở các nhà tù ra còn có thư viện, cửa hàng, nhà thờ, trường học, dịch vụ y tế và xã hội, bến phà và hải đăng. Các tù nhân trên đảo Bastøy, một số phạm tội giết người hay cưỡng hiếp, được sống trong điều kiện mà nhiều người cho rằng là quá thoải mái và xa xỉ. Thế nhưng nơi đây lại có tỷ lệ tái phạm tội thấp nhất cả châu Âu.

4. Nhà tù nữ San Diego, thành phố Cartagena, Colombia

Trong khuôn viên nhà tù San Diego có một nhà hàng tên “Interno”, nơi các phạm nhân nữ được tự do làm việc vào buổi tối, họ làm các việc từ đầu bếp cho đến phục vụ chạy bàn. Trong số 180 phạm nhân nơi đây, có 25 người được chọn để đưa vào chương trình giúp các phạm nhân nữ sắp mãn hạn tù tái gia nhập cộng đồng. Các phạm nhân nơi đây đã từng phạm tội trộm cắp, tống tiền hoặc vận chuyển thuốc cấm.

5. Nhà tù thành phố Halden, Na Uy

Nhà tù Halden là một nhà tù an ninh cao và lớn thứ hai tại Na Uy. Tuy nơi đây không có các thiết bị an ninh thông thường, các phạm nhân trên thế giới thường được nơi đây nhận. Nhà tù này được thành lập vào năm 2010, với mục đích chính để cải tạo các phạm nhân, các hoạt động nơi đây được thiết kế để mô phỏng đời sống bên ngoài. Các phạm nhân nơi đây được tham gia vào nhiều hoạt động như thể thao hay âm nhạc, các nhân viên của trại không mang vũ khí, để giúp mọi người gắn bó hơn. Vào năm 2010, nơi đây được nhận giải thưởng Arnstein Arneberg về trang trí nội thất, được khen ngợi về tính nhân đạo và cũng như bị chỉ trích vì quá tự do.

6. Nhà tù thành phố Onomichi, Nhật Bản

Với dân số già, Nhật Bản đang phải đối phó với lượng tội phạm cao tuổi thường phạm những tội vặt vãnh. Nhà tù Onomichi, với lượng phạm nhân hoàn toàn là người cao tuổi, đã cung cấp các dụng cụ giúp các phạm nhân đi lại, cũng như thức ăn mềm cùng với các hoạt động thêu và đan để các cụ hoạt động cùng nhau…

7. Nhà tù Norgerhaven, Hà Lan

Các phòng giam ở Norgerhaven có 1 giường, nội thất, 1 tủ lạnh, 1 tivi và 1 phòng tắm. Do tỷ lệ phạm tội ở nước này quá thấp, nên tại đây đang gặp khủng hoảng “quá ít phạm nhân”. Từ năm 2015, chính quyền Hà Lan đồng ý tiếp nhận một phần số lượng phạm nhân từ đất nước Na Uy, để giải quyết vấn đề thiếu nơi giam giữ của họ. Vì vậy nên ở Norgerhaven có một lượng lớn phạm nhân đến từ Na Uy.

8. Nhà tù Addiewell, vùng Lothian, Scotland

HMP Addiewell là một nhà tù cải tạo, nơi các phạm nhân có thể sửa đổi hành vi và hoàn cảnh phạm tội của họ thông qua các hoạt động có mục đích. Các hoạt động có mục đích bao gồm giáo dục, tư vấn và làm việc. Việc tiếp xúc với gia đình và thiên nhiên trong thời gian bị giam cũng là một yếu tố cần thiết của quá trình cải tạo.

9. Nhà tù Black Dolphin, thị trấn Sol-Iletsk, Nga

Tại nhà tù khét tiếng này, các phạm nhân ở trong các phòng giam dưới 5 mét vuông, sau 3 lớp song sắt. Các phạm nhân ở đây bị theo dõi liên tục 24 tiếng 1 ngày, kể cả trong phòng giam. Nơi đây giam giữ những kẻ tàn bạo nhất, gồm cả tội phạm giết người hàng loạt, khủng bố và ăn thịt người. Một quan chức nhà tù đã nói trong một phim tư liệu về nơi đây với kênh National Geographic, rằng cách vượt ngục duy nhất là mất mạng. Các phạm nhân ở đây đã cướp đi tổng cộng 3500 sinh mạng, trung bình mỗi phạm nhân đã hại 5 mạng người.

10. Trại giam Champ-Dollon, thành phố Geneva, Thụy Sĩ

Hoạt động từ năm 1977, chức năng chính của trại giam Champ-Dollon của thành phố Geneva, đó là giam giữ các tù nhân trước khi bị xét xử và tuyên án. Lượng phạm nhân cứ liên tục gia tăng, dẫn đến việc nơi đây liên tục bị quá tải. Vào năm 2010, chỉ 7.2% số phạm nhân ở đây mang quốc tịch Thụy Sĩ, trong tổng số 115 phạm nhân từ các quốc gia khác.

11. Trại cải tạo và tái gia nhập cộng đồng Las Colinas, thành phố Santee, California

Đây là trại cải tạo đầu tiên tại Mỹ được thiết kế để “cải thiện trải nghiệm và hành vi của cả các tù nhân và nhân viên” qua việc áp dụng tâm lý hành vi và môi trường.

12. Nhà tù Landsberg, thị trấn Landsberg Am Lech, Đức

Đây chính là nơi Hitler đã viết cuốn sách “Mein Kampf”, và cũng là nơi 278 thành viên Đảng Quốc xã bị tử hình vì tội ác chiến tranh. Điều kiện vật chất nơi này đã tốt hơn rất nhiều so với trước đây. Trung tâm dạy nghề của nhà tù này hiện mở 36 lớp học các nghề như điện, vẽ, mộc, may vá, hồ và nấu ăn…

13. Nhà tù thành phố Abashiri, Nhật Bản

Tại đây, nhân viên canh gác lục soát phòng các tù nhân hàng ngày. Mặc dù các phạm nhân ở đây có mức án tù dưới 8 năm, cuộc sống thường ngày rất là nghiêm ngặt, chưa hề có ghi chép nào về mâu thuẫn giữa các băng đảng, hãm hiếp, ma túy hay giết người ở nhà tù này. Trước cổng chính nhà tù là một cửa hàng lưu niệm, nơi bán các sản phẩm do các phạm nhân làm ra: các món đồ thủ công và món kẹo đặc sản Nhà tù Abashiri.

14. Trại giáo dưỡng tỉnh Cebu, Philippines

phòng giam, nhà giam, nhà tù
(Ảnh: Wikipedia)

Ngoài việc là một trại giam có mức an ninh tối đa, các tù nhân nơi đây còn biểu diễn các điệu nhảy như một phần trong hoạt động tập thể dục và cải tạo hàng ngày, và nhiều buổi biểu diễn của họ được quay và phát trực tuyến trên mạng, thu hút đông đảo người theo dõi và quan tâm.

15. Trại giam Ciudad Barrios, thành phố San Miguel, El Salvador

Các phòng giam ở đây rộng dưới 4 mét và cao dưới 5 mét, nhưng thường phải chứa đến hơn 30 người. Tuy chức năng ban đầu chỉ là để tạm giam 72 tiếng, nhưng nhiều phạm nhân ở đây lại có án giam trên 1 năm. Để có chỗ nằm trong căn phòng chật hẹp, các phạm nhân đã tự lấy quần áo của mình làm võng  và nằm chồng chất lên nhau.

16. Nhà tù Skien, thành phố Oslo, Na Uy

Các nhà tù ở Na Uy được thiết kế để tái hiện điều kiện cuộc sống bình thường, nhằm giúp các phạm nhân ở đây tái gia nhập cộng đồng tốt hơn. Tại đây, các phạm nhân có phòng tắm riêng, tivi, trò chơi điện tử, sân và phòng tập gym. Ở đây còn có kẻ giết người hàng loạt, Anders Breivik, đang thụ án 21 năm. Vào năm 2016, anh này đã cố gắng kiện nhà nước do điều kiện nhà tù “khắc nghiệt”. Tuy vậy, đa số người nhìn qua chắc chắn sẽ cho rằng cuộc sống của anh ta quá sung sướng. Nơi anh ta bị giam có 3 phòng, một phòng tập, một phòng đọc sách và một phòng khách, cả tivi, máy tính với kết nối mạng và trò chơi điện tử cầm tay. Anh ta còn được tự làm thức ăn và giặt quần áo.

17. Trại cải tạo Otago, thành phố Milburn, New Zealand

Được mệnh danh là “Milton Hilton” – nơi mà các tù nhân có thể tận hưởng sự sang trọng tối thượng trong thời gian thụ án. Trại cải tạo Otago ở New Zealand trông giống phòng của thiếu niên hơn là nhà tù. Ở đây còn có các cơ sở y tế và thư viện được thiết kế để giúp cho các phạm nhân cảm thấy mình vẫn là một thành phần của xã hội.

18. Nhà tù Maula, thành phố Lilongwe, Malawi

Nhà tù này vốn bị quá tải về số lượng tù nhân, gần 200 người đã bị nhốt trong một phòng giam với sức chứa 60 người tại đây vào năm 2015. Đa phần các tù nhân ở đây là dân Ethiopia di cư, phải dùng chung một nhà vệ sinh với 120 người khác và một vòi nước với 900 người khác. Do chính phủ Malawi chỉ dành ít ngân sách cho nhà tù, các tù nhân nơi đây chỉ được cho ăn một bữa hàng ngày. Một trong số điểm nổi bật ít ỏi ở nơi đây là thể thao. Các tù nhân nam được chơi bóng đá còn nữ thì được chơi bóng rổ.

19. Nhà tù ADX Florence, bang Colorado, Mỹ

Nằm dưới chân dãy núi Rocky, đây là nhà tù liên bang tối tân và an ninh tối đa, với tên gọi khác được biết đến nhiều hơn, “Supermax”. Bắt đầu hoạt động từ năm 1994, nơi này được thiết kế để giam giữ các loại tội phạm quá nguy hiểm đối với những nhà tù bình thường. Các tù nhân ở đây được giam trong các phòng giam đơn 23 tiếng một ngày. Trong một tiếng còn lại, các tù nhân phải đeo còng, xích hoặc cả hai, nhưng đổi lại, được đi lại, vận động, tắm rửa hoặc thậm chí gọi điện thoại ra bên ngoài. Các khẩu phần ăn hàng ngày của các tù nhân thì được đưa đến tận phòng giam, với các món ăn được chọn lọc kỹ lưỡng nhằm tránh gây mất vệ sinh cho các phòng giam hoặc bị các tù nhân lợi dụng.

20. Nhà tù dân sự Haiti, thị trấn Arcahaie, Tây Ban Nha

Nằm trên thị trấn ven biển Arcahaie, nhà tù vốn có tiếng hay bị quá tải. Vào năm 2016, nơi đây đã xảy ra bạo động, 176 tù nhân đã vượt ngục, gây thiệt mạng 1 quản tù và làm những người khác bị thương.

21. Trại giam Liên Hợp Quốc, Ngoại ô thành phố Hague, Hà Lan

 

Hoạt động từ năm 1993, nơi đây từng là Tòa án Tội phạm Quốc tế thời Yugoslavia cũ và hiện đang do LHQ quản lý. Nơi đây vẫn xét xử các tội phạm quốc tế, tội phạm chiến tranh hay diệt chủng, giam giữ cả các tội phạm đang chờ xét xử và đã bị tòa kết án. Mỗi phòng giam có một bồn cầu, chỗ tắm rửa và một máy vi tính, để tù nhân được xem án của mình. Các tù nhân được sử dụng phòng tập gym và nhờ nhân viên hướng dẫn tập luyện, và được tự nấu ăn nếu muốn.

Theo Bored Panda
Việt Anh

Xem thêm: