Người xưa nói: “Đức giả, tài chi suất dã”, người có đức cũng chính là người có tài. Một người bất kể có thông minh xuất chúng, năng lực hay gia cảnh tốt đến đâu nhưng nếu không hiểu đạo lý làm người, nhân phẩm kém cỏi thì sự nghiệp trước sau cũng sẽ bị ảnh hưởng. Vì vậy, trong suốt cả chặng đường đời, làm người là điều nhất định phải học trước tiên.

nhân phẩm và năng lực
Nhân phẩm và năng lực giống như tay trái và tay phải, chỉ khi có cả hai thì mới thực sự là một người hoàn thiện. (Ảnh: XiXinXing/ Shutterstock)

Làm người không chỉ phản ánh rằng người này có trí tuệ cao đến đâu, mà còn phản ánh qua sự tu dưỡng bản thân, nhìn vào cách cư xử của họ đối với người khác, cách ăn mặc đi đứng, cách nói năng… Làm người có hàm dưỡng là nền tảng của sự nghiệp trong tương lai, chỉ có rèn luyện tốt ở phương diện bản thân trước thì sự nghiệp mới có thể tốt đẹp.

Tính cách tốt và xấu quyết định sự thành bại trong sự nghiệp 

Từ nhỏ đến lớn đã nghe người ta nói nhiều về nguyên tắc làm người nên cũng thành quen. Tuy nhiên, tính cách tốt và xấu ở mỗi người khác nhau sẽ đưa đến kết quả sự nghiệp khác nhau. Bất kể một người thất bại hay thành công cũng không phải là ngẫu nhiên. 

Nhân phẩm là nền tảng để thể hiện khả năng của một người. Một người có năng lực sẽ được mọi người đánh giá cao. Nhưng người có nhân phẩm thì mới có được sự kính trọng từ mọi người. Nhân phẩm và năng lực giống như tay trái và tay phải, chỉ khi có cả hai thì mới thực sự là một người hoàn thiện.

Trong một cuộc đua, vận động viên chạy bộ người Kenya Abel Mutai khi chỉ còn cách vạch đích vài mét đã dừng lại vì bị rối bởi các bảng chỉ dẫn. Anh hiểu nhầm rằng mình đã hoàn thành cuộc đua. Khi nhận thấy điều này, vận động viên Tây Ban Nha Ivan Fernandez, người đang chạy ngay phía sau, đã không nhân cơ hội chạy lên tranh giải, thay vào đó anh đã hét lên để vận động viên Mutai tiếp tục. 

Nhưng anh Mutai lại không hiểu tiếng Tây Ban Nha, vì vậy anh Fernandez đã chủ động đẩy anh Mutai về đích. Sau đó, trong buổi phỏng vấn, một nhà báo đã hỏi Ivan lý do tại sao anh lại làm thế, Fernandez trả lời rằng điều mà anh ao ước là có 1 cộng đồng sinh sống mà mọi người giúp đỡ nhau chiến thắng. Tuy nhiên, nhà báo vẫn gặng hỏi: “Nhưng tại sao anh lại để anh ta chiến thắng?” Fernandez trả lời: “Không phải là tôi để anh ấy thắng, thực sự anh ấy đã chiến thắng. Cuộc đua đã là của anh ấy rồi.” 

Nhà báo vẫn khẳng định: “Nhưng lẽ ra anh đã có thể thắng rồi!” Fernandez chỉ cười và trả lời: “Vậy thì chiến thắng này còn có ý nghĩa gì nữa đây? Còn gì là danh dự của chiếc huy chương? Mẹ của tôi sẽ nghĩ gì về điều đó? Những giá trị này được truyền từ đời này sang đời khác. Chúng ta muốn dạy con cái những giá trị nào? Chúng ta muốn khích lệ người khác đạt được điều gì? Vậy mà chúng ta lại thường lợi dụng điểm yếu của người khác thay vì giúp đỡ họ khắc phục các điểm yếu đó.” 

Năng lực là một con dao hai lưỡi, nếu nó nằm trong tay những người có phẩm chất đạo đức cao thượng thì sẽ tạo ra vô số giá trị cho tập thể, xã hội và thành tựu bản thân. Ngược lại, nếu nó nằm trong tay những người có đạo đức thấp kém thì sẽ luôn tiềm ẩn nguy cơ trở thành một tổ chức xấu, thành tệ nạn của xã hội.

Nhân phẩm là chìa khóa thành công của một nhóm

Google giành ra nhiều năm nghiên cứu về những nhóm làm việc thành công, như nhiều tổ chức khác, các quản lý của Google tin rằng xây dựng nhóm xuất sắc nhất nghĩa là tập trung những con người xuất sắc nhất. Điều này tất nhiên là hợp lý. Tuy nhiên, đó chưa đủ, chưa phải là một nhóm hoàn hảo. 

Trong một bài viết trên tờ New York Times, Google bắt đầu cân nhắc những yếu tố vô hình như các yếu tố truyền thống, tiêu chuẩn hành xử, những nguyên tắc bất hành văn vốn khống chế cách một nhóm vận hành… Cuối cùng, Google đã vạch ra 5 đặc điểm chính của một nhóm làm việc hiệu quả:

1.  Đáng tin cậy: Các thành viên nhóm hoàn thành công việc đúng thời gian và đáp ứng được kỳ vọng.

2.  Cấu trúc và rõ ràng: Nhóm có kế hoạch, mục tiêu rõ ràng.

3.  Ý nghĩa: Công việc có ý nghĩa quan trọng với từng thành viên trong nhóm.

4.  Tác động: Nhóm tin tưởng rằng công việc có mục đích và tạo ra tác động tích cực.

5 . An toàn tâm lý: Có bầu không khí và vùng an toàn để mọi người không cần phải cảnh giác, khi đó họ có thể thoải mái thể hiện ý tưởng của mình mà không sợ bị đánh giá.

Có rất nhiều nhân tài cùng hội tụ trong một nhóm làm việc nhưng vẫn phải đối mặt với việc thiếu động lực, xích mích nội bộ trầm trọng, thậm chí là đào thải lẫn nhau.

Bởi vì nhân phẩm của các thành viên là yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của một nhóm. Những nhóm thiếu lòng trung thành, sự cống hiến và hợp tác thường dễ tan rã.

Lãnh đạo của nhiều đơn vị cũng đã nhận định rằng: Người có năng lực tốt không nhất định là người xuất sắc nhất, nhưng nếu không có nhân phẩm thì người đó chắc chắn là người không nên trọng dụng. 

Nếu một người có nhân phẩm thấp kém thì dù có tài giỏi đến mấy cũng có thể gây hại cho tập thể vào thời điểm mấu chốt, hơn nữa năng lực càng lớn thì tổn thất càng nhiều.

Từ đây chúng ta hiểu được rằng “nhân phẩm” thực sự là chiếc chìa khóa vàng quyết định sự lớn mạnh của toàn bộ tổ chức và cá nhân.

Người xưa nói: ‘’Đức dày tải vật’’, ý rằng đức dày mới có thể nâng đỡ vạn vật, làm người phải có đức hạnh thì mới có thể tải được vạn sự. Vậy nên, để làm được sự nghiệp lớn thì phải có đức dày, người mà không có đức lớn thì không thể thành tựu được đại sự.

nhân phẩm và năng lực
Nhân phẩm là chìa khóa thành công của một nhóm. (Ảnh: sirtravelalot/ Shutterstock)

Môi trường làm việc nhóm chính là nơi để chúng ta học cách khoan dung

Cổ nhân nói: “Hải nạp bách xuyên, hữu dung nãi đại”, ý nghĩa rằng biển nạp trăm sông, có thể dung chứa nên thành to lớn.

Làm người phải có một trái tim rộng mở, lòng tha thứ thì mới có thể bao dung được những điều không thể chịu đựng ở trên đời.

Môi trường làm việc nhóm chính là nơi để chúng ta học cách khoan dung với những người không đồng quan điểm, đặc biệt là với những người có mâu thuẫn với chính mình.

Khoan dung người khác thực chất chính là khoan dung với chính bản thân mình, là mở ra một tâm rộng lớn, nếu không sẽ chỉ khiến tâm trí trở nên áp lực, chính chúng ta sẽ là người phải chịu đựng và mệt mỏi nhất.

Cần có cái nhìn xa trông rộng để hiểu về sự khác biệt giữa mỗi người. Nhìn người khác theo hai khía cạnh và luôn nhìn bằng sự cảm kích. Đối với ưu điểm của người khác thì công nhận và khích lệ, đối với khuyết điểm thì khoan dung rộng lượng.

Thanh Mộc biên tập