Ấn Độ lắp đặt kính thiên văn gương lỏng đầu tiên trên thế giới

Phan Anh
•
Thứ Hai, 13/06/2022

Mới đây, Ấn Độ đã lắp đặt kính thiên văn gương lỏng đầu tiên trên thế giới chuyên dùng cho thiên văn học tại Đài quan sát Devasthal, bang Uttarakhand. Được biết, thiết bị này có tên là Kính Thiên văn Gương lỏng Quốc tế (ILMT), chứa hơn 50 lít thủy ngân, tương đương gần 700 kg và dự kiến tạo ra 10 – 15 GB dữ liệu mỗi đêm. Theo kế hoạch, ILMT sẽ được sử dụng để quan sát các tiểu hành tinh, thiên hà, vụ nổ siêu tân tinh, rác vũ trụ và nhiều thiên thể khác.

Nằm ở độ cao 2.450 m, ILMT được lắp đặt với sự hợp tác của Bỉ, Canada, Ba Lan, Uzbekistan. Chiếc kính do Công ty Cổ phần Hệ thống Quang học và Cơ khí Tiên tiến phối hợp cùng Trung tâm Vũ trụ Liège ở Bỉ thiết kế và chế tạo. Viện Nghiên cứu Khoa học Quan sát Aryabhatta (ARIES) tại Ấn Độ sẽ sở hữu và vận hành loại thiết bị này.

Đây là kính thiên văn gương lỏng đầu tiên được chế tạo dành riêng cho thiên văn học và cũng là chiếc duy nhất thuộc loại này đang hoạt động trên thế giới. Gương thủy ngân của ILMT có đường kính 4 m với khẩu độ f/2 được xác định bằng tốc độ quay. “Chỉ một số ít kính thiên văn gương lỏng từng được chế tạo, nhưng chủ yếu dùng cho việc theo dõi vệ tinh hoặc mục đích quân sự”, tiến sĩ Kuntal Misra, chuyên gia tại ARIES, cho hay.

“Khác với kính thiên văn thông thường có thể chỉnh hướng để theo dõi những vật thể nhất định, ILMT sẽ đứng yên. Nó sẽ thực hiện các quan sát cũng như chụp ảnh khu vực thiên đỉnh (vùng trời ngay phía trên). Đây là một kính thiên văn khảo sát có tiềm năng cao trong việc phát hiện những vật thể mới”, Misra cho biết.

Kính thiên văn gương lỏng được tạo thành từ các tấm gương với chất lỏng phản xạ, trong trường hợp này là thủy ngân, có khả năng phản xạ ánh sáng cao. Khoảng 50 lít thủy ngân, tương đương gần 700 kg, được đổ vào khoang chứa. Khoang chứa sẽ quay với tốc độ cố định theo trục dọc của ILMT. Quá trình này khiến thủy ngân lan ra như một lớp mỏng trong khoang, tạo thành bề mặt phản xạ hình khối chảo parabol, đóng vai trò giống một tấm gương. Bề mặt này rất lý tưởng cho việc thu thập và tập trung ánh sáng.

Dự kiến, loại kính thiên văn này sẽ hoạt động trong 5 năm tới, bắt đầu kể từ tháng 10/2022.

Phan Anh