Nhà nghiên cứu người Mỹ gốc Brazil Ben Goertzel, một bậc thầy hàng đầu về AI, nhận định trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay thế 80% công việc của con người trong những năm tới – nhưng đó là một điều tốt.

Embed from Getty Images

(Ông Ben Goertzel tại hội nghị Web Summit ở Rio de Janeiro/Ảnh: Getty Images)

Nhà toán học, nhà khoa học nhận thức (cognitive scientist) và nhà sáng tạo robot nổi tiếng Goertzel, 56 tuổi, là người sáng lập và giám đốc điều hành của SingularityNET, một nhóm nghiên cứu do ông thành lập để tạo ra “trí tuệ nhân tạo tổng hợp” (AGI) – AI với khả năng nhận thức của con người.

Tuần trước, ông Goertzel đã có mặt tại hội nghị Web Summit ở Rio de Janeiro, hội nghị công nghệ thường niên lớn nhất thế giới, nơi ông trả lời tờ AFP trong một cuộc phỏng vấn rằng khoảng cách để đạt được AGI chỉ còn vài năm nữa, đồng thời lên tiếng phản đối những nỗ lực gần đây nhằm hạn chế các nghiên cứu về AI.

Dưới đây là một vài nội dung trong bài phỏng vấn ông Goertzel.

AI thông minh như con người?

Hỏi: Chúng ta còn cách trí tuệ nhân tạo với khả năng nhận thức của con người bao xa?

Trả lời: “Nếu chúng ta muốn máy móc thực sự thông minh như con người và nhanh nhẹn trong việc giải quyết những vấn đề chưa biết, thì chúng cần có khả năng thực hiện những bước nhảy vọt, vượt xa khỏi quá trình huấn luyện và lập trình. Và chúng ta vẫn chưa đạt được điều đó. Nhưng tôi nghĩ có lý do để tin rằng chúng ta [chỉ] còn nhiều năm nữa chứ không phải nhiều thập kỷ mới đến được đó.”

Các rủi ro liên quan đến AI

Hỏi: Ông nghĩ gì về cuộc tranh luận xung quanh AI như ChatGPT và những rủi ro của nó? Có nên tạm dừng nghiên cứu trong giai đoạn 6 tháng, như một số người đang chủ trương?

Trả lời: “Tôi không nghĩ chúng ta nên tạm dừng nó với lý do là nó giống như một AI siêu phàm và nguy hiểm… Đó là những hệ thống AI rất thú vị, nhưng chúng không có khả năng đạt được trí tuệ phổ quát ở cấp độ như con người, bởi vì chúng không thể suy luận qua nhiều giai đoạn phức tạp, giống như việc quý vị cần làm khoa học. Chúng không thể phát minh ra những thứ mới ngoài phạm vi dữ liệu được huấn luyện của chúng.

Chúng cũng có thể lan truyền thông tin sai lệch và mọi người đang nói rằng chúng ta nên tạm dừng chúng vì lý do đó. Điều nay rất kỳ lạ đối với tôi. Tại sao chúng ta đã không cấm Internet? Internet cũng làm chính xác điều đó. Nó cung cấp cho quý vị nhiều thông tin hơn trong tầm tay của quý vị. Và nó lan truyền những thông tin nhảm nhí và sai lệch.

Tôi nghĩ chúng ta nên có một xã hội tự do. Và cũng giống như việc không nên cấm Internet, chúng ta cũng không nên cấm điều này (AI).”

Đe dọa việc làm

Hỏi: Nguy cơ thay thế công việc của mọi người không phải là một mối đe dọa sao?

Trả lời: “Theo tôi đoán, quý vị có thể sẽ [thấy] 80% công việc mọi người đang làm bị xóa sổ mà không cần đến AGI. Không phải nhất thiết thông qua một sản phẩm là ChatGPT. Nhưng với các hệ thống có tính chất như vậy, sẽ ra đời trong vài năm tới.

Tôi không nghĩ đó là một mối đe dọa. Tôi nghĩ đó là một lợi ích. Mọi người có thể tìm được những điều tốt hơn để làm trong cuộc đời của họ thay vì làm việc để kiếm sống… Gần như mọi công việc liên quan đến thủ tục giấy tờ nên được tự động hóa.

Vấn đề mà tôi nhìn thấy là trong giai đoạn quá độ, khi AI đang khiến hết công việc này đến công việc khác của con người trở nên lỗi thời… Tôi không biết làm thế nào (để) giải quyết tất cả các vấn đề xã hội.”

Những khía cạnh tích cực của AI

Hỏi: Robot có thể làm gì cho xã hội ngày nay và chúng sẽ có thể làm gì trong tương lai nếu AGI được nghiên cứu thành công?

Trả lời: “Quý vị có thể làm rất nhiều điều hữu ích thông qua AI.

Giống như Grace, (một y tá robot) mà chúng tôi đã giới thiệu tại Web Summit ở Rio. Tại Mỹ, rất nhiều người già đang ngồi cô đơn trong những viện dưỡng lão. Chúng (các viện dưỡng lão) không tệ về điều kiện vật chất – quý vị có dịch vụ chăm sóc y tế, thức ăn và những màn hình TV lớn – nhưng chúng tệ về mặt hỗ trợ xã hội và cảm xúc. Vì thế, nếu quý vị đưa các robot có hình dáng con người vào đó, nó sẽ trả lời các câu hỏi của quý vị, lắng nghe câu chuyện của quý vị, giúp quý vị gọi điện cho con cháu hoặc đặt hàng trực tuyến, vậy là quý vị đang cải thiện cuộc sống của mọi người. Khi đạt được AGI, chúng sẽ còn trở thành những người bạn đồng hành tốt hơn nữa.

Trong trường hợp đó, quý vị không loại bỏ công việc của con người. Bởi vì về cơ bản, [hiện tại] không có đủ người muốn làm các công việc điều dưỡng và trợ lý điều dưỡng.

Tôi nghĩ rằng giáo dục cũng sẽ là một thị trường tuyệt vời cho robot có hình dáng con người, cũng như công việc giúp việc trong gia đình.”

Đặt quy định

Hỏi: Chúng ta cần có những quy định nào để AI mang đến tác động tích cực?

Trả lời: “Điều quý vị cần là xã hội sẽ phát triển những AI này để làm các việc tốt đẹp. Và việc quản lý AI phải có sự tham gia của người dân theo cách nào đó. Tất cả những điều này đều có thể thực hiện được về mặt kỹ thuật. Vấn đề là những tập đoàn tài trợ cho hầu hết các nghiên cứu về AI lại không không quan tâm đến việc thực hiện những điều tốt đẹp. Họ quan tâm đến việc tối đa hóa giá trị của cổ đông.”

Vy An (Theo Newsmax)