Vì sao TikTok bị cấm ở một loạt quốc gia và nguy cơ bị cấm hoàn toàn ở Mỹ?
- Phan Anh
- •
Một số nhà lập pháp Mỹ thúc đẩy trao cho Tổng thống Joe Biden quyền áp đặt lệnh cấm ứng dụng TikTok đối với tất cả người dùng, theo tờ ABC News.
Hôm 28/2, Canada đã cấm TikTok trên các thiết bị di động do chính phủ cấp, sau lệnh cấm tương tự từ Liên minh châu Âu (EU) vào tuần trước.
TikTok, ứng dụng thu hút trên 100 triệu người dùng hoạt động hàng tháng ở Mỹ, đã phải đối mặt với sự giám sát ngày càng tăng từ chính phủ các nước vì mối lo ngại rằng dữ liệu người dùng có thể được cung cấp cho chính phủ Trung Quốc, thậm chí ứng dụng này cuối cùng có thể được Bắc Kinh vũ khí hóa phục vụ mục đích thông tin.
Vậy tại sao TikTok bị cấm?
Mối quan tâm chính của giới chức phương Tây là vấn đề bảo mật dữ liệu, đặc biệt là lo ngại rằng thông tin người dùng có thể được cung cấp cho chính phủ Trung Quốc.
Aynne Kokas, Giáo sư nghiên cứu truyền thông và giám đốc Trung tâm Đông Á tại Đại học Virginia, cho rằng những lo ngại như vậy tập trung vào cả những rủi ro tiềm ẩn đối với an ninh quốc gia của Mỹ, cũng như lợi thế kinh doanh dành cho các công ty Trung Quốc có thể tiếp cận thông tin từ TikTok.
Giáo sư Kokas nói: “Có những lo ngại về an ninh quốc gia đáng kể đối với các công ty Trung Quốc đang thu thập dữ liệu ở Mỹ và họ có thể làm gì với dữ liệu đó. TikTok có rất nhiều người dùng”.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mỹ Lisa Monaco cho biết hồi đầu tháng này, các công ty hoạt động ở Trung Quốc phải tuân thủ các luật yêu cầu họ chia sẻ dữ liệu với chính phủ. “Điểm mấu chốt là Trung Quốc đã thể hiện khá rõ ràng rằng họ đang cố gắng đưa ra cách sử dụng cũng như các tiêu chuẩn xung quanh những công nghệ mang lại lợi ích cho họ”, bà Monaco nói.
Ngoài ra, một số quan chức đã đưa ra cảnh báo rằng Trung Quốc có thể sử dụng TikTok để truyền bá thông tin sai lệch, có thể ảnh hưởng đến các diễn giải mang tính chính trị và kết quả bầu cử.
Giáo sư Kokas cho biết: “Có những lo ngại về việc thiếu tính minh bạch trong thuật toán trên TikTok cũng như khả năng xảy ra thông tin sai lệch”.
Những quốc gia nào đã cấm TikTok?
Một loạt quốc gia đã áp đặt các hạn chế đối với TikTok. Vào năm 2020, Ấn Độ áp đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với TikTok và hàng chục ứng dụng khác của Trung Quốc, với lý do lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu và an ninh quốc gia. TikTok cũng phải đối mặt với lệnh cấm tạm thời đối với tất cả người dùng ở Indonesia, Bangladesh và Pakistan do phát tán nội dung mà chính phủ cho là không phù hợp.
Cùng với Mỹ, nhiều quốc gia phương Tây cũng đã cấm TikTok trên các thiết bị do chính phủ cấp. Canada và EU đã áp đặt các biện pháp như vậy trong những ngày gần đây. Đài Loan đã cấm ứng dụng này khỏi các thiết bị của chính quyền vào năm ngoái.
“Chúng tôi chia sẻ một mục tiêu chung với các chính phủ quan tâm đến quyền riêng tư của người dùng, nhưng những lệnh cấm này là sai lầm và không giúp được gì cho quyền riêng tư hoặc bảo mật”, công ty TikTok khẳng định thêm.
Mỹ có khả năng cấm hoàn toàn ứng dụng này?
Tính đến nay, các hạn chế đối với TikTok ở cấp tiểu bang và liên bang tại Mỹ mới chỉ tập trung vào việc cấm ứng dụng này khỏi các thiết bị do chính phủ cấp. Ngoài ra, không có lệnh cấm nào khác được đưa ra.
Chính quyền Tổng thống Biden ngày 27/2 cho biết, họ sẽ cho các cơ quan liên bang 30 ngày để đảm bảo rằng không có ứng dụng TikTok trên bất kỳ thiết bị của chính quyền liên bang nào.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục xem xét các hành động khác mà chúng tôi có thể thực hiện”, bà Olivia Dalton, Phó phát ngôn viên Nhà Trắng, nói với các phóng viên hôm 28/2.
Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew dự kiến sẽ xuất hiện trước Ủy ban Thương mại và Năng lượng Hạ viện trong tháng 3 này để điều trần về các hoạt động bảo mật dữ liệu của công ty.
Hơn một nửa số bang của Mỹ hiện đã thực hiện các bước hướng tới lệnh cấm một phần hoặc toàn bộ TikTok trên các thiết bị của chính quyền.
Tuy nhiên, một số nhà lập pháp và những người phản đối TikTok đã tìm cách mở rộng lệnh cấm cho tất cả người dùng ở Mỹ. Ủy ban Đối ngoại Hạ viện đang cân nhắc biện pháp cấp cho Tổng thống Biden một quyền mới để cấm hoàn toàn TikTok.
Các chuyên gia nói với ABC News rằng bất chấp động lực trong các nhà lập pháp về một lệnh cấm hoàn toàn TikTok ở Mỹ, khả năng xảy ra một động thái như vậy là thấp, bởi nó đồng nghĩa với một sự can thiệp mạnh mẽ vào khu vực tư nhân. Hơn nữa, nếu một động thái như vậy diễn ra, nó sẽ phải đối mặt với thách thức tại tòa án.
Anupam Chander, Giáo sư luật và công nghệ tại Đại học Georgetown, nói với ABC News: “Tôi nghi ngờ rằng lệnh cấm (hoàn toàn) sẽ tồn tại sau khi xem xét hiến pháp Mỹ. Bởi vì chúng tôi có quyền nhận thông tin theo Tu chính án thứ nhất, thậm chí cả thông tin từ các quốc gia thù địch”.
Phan Anh
Xem thêm
Từ khóa mối quan hệ giữa TikTok và ĐCSTQ mối đe dọa từ TikTok Dòng sự kiện
