FTC kiện để ngăn chặn thương vụ 69 tỷ USD Microsoft sáp nhập Activision Blizzard

Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) đệ đơn kiện hôm Thứ Năm (8/12) để ngăn chặn kế hoạch mua công ty trò chơi điện tử Activision Blizzard với giá khủng 69 tỷ USD của Microsoft, với lý do chống độc quyền, theo AP đưa tin.

Thương vụ này nếu thành công có thể sẽ đánh dấu một bước phát triển mạnh mẽ của hãng công nghệ thông tin hàng đầu Microsoft.

Vụ kiện này có thể sẽ là một thực tế kiểm nghiệm chính quyền Joe Biden về vấn đề sáp nhập các hãng công nghệ lớn. Ủy ban đã bỏ phiếu 3-1 để đưa ra khiếu nại sau một cuộc họp kín, với 3 ủy viên Đảng Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ và 1 ủy viên Đảng Cộng hòa duy nhất bỏ phiếu chống.

FTC chỉ ra rằng việc Microsoft mua liên tiếp các công ty game sẽ ngăn chặn đối thủ cạnh tranh với sản phẩm thiết bị chơi game Xbox của Microsoft.

“Microsoft đã cho thấy rằng họ có thể và sẽ giữ lại nội dung [cho riêng mình và ngăn chặn] các đối cạnh tranh về game,” Holly Vedova, giám đốc Cục Cạnh tranh của FTC cho biết. “Hôm nay, chúng tôi tìm cách ngăn Microsoft giành quyền kiểm soát một hãng làm game độc lập hàng đầu và sử dụng nó để gây hại cho sự cạnh tranh trong nhiều thị trường game hiện rất năng động và đang phát triển nhanh.”

Đầu năm nay, Microsoft đã hoàn tất thành công thương vụ 7,5 tỷ đô la mua hãng Bethesda Softworks và công ty mẹ của nó là ZeniMax. Bethesda là hãng làm game nổi tiếng với các series như The Elder Scrolls, ESO, FallOut, và Doom. Trong đó TES V Skyrim ra mắt 2011 là một trong những game bán chạy nhất trong lịch sử game điện tử, và ESO hiện là game hàng đầu trong thị trường game trực tuyến.

• Vì sao game có ma lực mạnh đến vậy? Kỳ 1: Ba yếu tố ‘mồi câu’

Nếu thương vụ 69 tỷ đô la này thành công, thì Microsoft sẽ có thêm Blizzard và Activation thuộc công ty Activation Blizzard, ‘gã khổng lồ’ trong làng game với các series như Warcraft, World of Warcraft, Starcraft, Diablo, Overwatch, và Call Of Duty.

Bản thân Microsoft vốn đã là một hãng đứng đầu thị trường game nói riêng, và ngành công nghệ thông tin nói chung.

Đại dịch virus Vũ Hán COVID đã không những không ảnh hưởng xấu đến thị trường chơi game điện tử như hầu hết tất cả các ngành khác, mà trái lại, vì nhiều người phải ở nhà thời gian dài, cho nên thị trường này đã phát triển đáng kể. Mặc dù những hoạt động nào mà đòi hỏi phải tập trung đông người hay phải đi lại, như sự kiện tổ chức giải đấu, v.v. thì gặp khó khăn.

• Vì sao game có ma lực mạnh đến vậy? Kỳ 2: 8 cơ chế gây nghiện trong game

FTC cho biết họ đang nộp đơn khiếu nại thông qua quy trình hành chính, chứ không thông qua tòa án liên bang. Theo đơn khiếu nại, một thẩm phán luật hành chính sẽ xét xử bằng chứng, nhưng phải đến tháng 8/2023.

Chủ tịch của Microsoft, Brad Smith, đã tỏ ý trong một tuyên bố hôm Thứ Năm rằng công ty có thể theo đuổi vụ kiện này, như chấp nhận một thách đấu với FTC.

“Mặc dù chúng tôi mong muốn hòa bình, nhưng [trước thách thức này] chúng tôi hoàn toàn tự tin và sẵn sàng trình bày trường hợp của mình trước tòa,” ông nói.

Microsoft đã tăng cường bảo vệ thỏa thuận sáp nhập này vào những ngày gần đây trong khi vụ việc diễn biến. Ông Smith cho biết Microsoft đã đưa ra các cam kết nhằm hóa giải các lo ngại về cạnh tranh, và đưa ra các nhượng bộ liên quan đến những đề xuất của FTC.

Ông Smith nói: “Chúng tôi tiếp tục tin rằng thỏa thuận này sẽ mở rộng cạnh tranh và tạo ra nhiều cơ hội hơn cho game thủ và nhà làm game.”

Microsoft đã công bố thỏa thuận sáp nhập vào tháng Giêng nhưng đã vấp phải sự phản đối trong nhiều tháng từ Sony. Do Sony lo lắng sẽ gặp bất lợi cho cạnh tranh giữa Xbox của Microsoft và PlayStation của Sony.

William Kovacic, cựu chủ tịch của FTC, cho biết các cơ quan quản lý chống độc quyền dưới thời ông Biden “đã đưa ra quan điểm rằng chính sách sáp nhập trong nhiều thập kỷ đã quá yếu và họ đã nói đi nói lại rằng ‘Chúng tôi đang thay đổi điều đó’”.

Ông Kovacic, người từng là ủy viên Đảng Cộng hòa được Tổng thống lúc bấy giờ là George W. Bush bổ nhiệm vào năm 2006, cho biết thương vụ này cũng có thể là áp lực buộc FTC phải thực hiện những lời hứa táo bạo của mình là “không cho phép các thỏa thuận né tránh để gian lận, và không chấp nhận các nhượng bộ yếu kém”.

Tuy nhiên, ông Kovacic cho rằng Microsoft có khả năng rất lớn sẽ chiến thắng thách thức pháp lý này từ phía FTC.

“Rõ ràng là công ty [Microsoft] đã thực hiện một số nhượng bộ,” ông phân tích, và Microsoft sau này có thể sẽ nói rằng “FTC đang ngoan cố thái quá về việc vấn đề này.”

Microsoft đã công bố cam kết mới nhất vào Thứ Tư, nói rằng sau khi sáp nhập thì họ vẫn đảm bảo hỗ trợ game Call of Duty trên các thiết bị chơi game Nintendo trong 10 năm. Microsoft cũng nói rằng họ đã đưa ra các cam kết tương tự với Sony.

Ứng phó với phía chính quyền Biden, Microsoft đã tìm cách mô tả thỏa thuận của mình là thân thiện với người lao động sau khi công bố “thỏa thuận trung lập về lao động” vào tháng 6 với tổ chức Công nhân Truyền thông Hoa Kỳ, đảm bảo rằng người lao động vẫn có được công đoàn sau khi thương vụ hoàn tất.

Chủ tịch của công đoàn, Chris Shelton, đã viết một chuyên mục quan điểm trên tờ The Hill tuần này kêu gọi FTC “hãy để thỏa thuận được ký, chứ không phải thổi bay nó đi.”

Thỏa thuận này cũng đang được xem xét kỹ lưỡng ở Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh, nơi các điều tra sẽ phải đợi đến sang năm mới hoàn thành.

Quyết định của FTC gửi đơn khiếu nại tới thẩm phán nội bộ thay vì tìm kiếm lệnh khẩn cấp của tòa án liên bang để ngăn chặn vụ sáp nhập có thể kéo dài vụ việc trong nhiều tháng, và tạo thêm “tự tin cho các cơ quan chức năng bên ngoài Hoa Kỳ để thực hiện thỏa thuận theo hướng của riêng họ,” theo nhận định của ông Kovacic, hiện là giáo sư tại Trường Luật Đại học George Washington.

Giám đốc điều hành của Activision Blizzard, Bobby Kotick, đã nói trong một tin nhắn gửi nhân viên hôm Thứ Năm rằng hành động của FTC “nghe có vẻ dễ gây dao động, cho nên bây giờ tôi muốn đoan chắc rằng thỏa thuận này sẽ được hoàn thành.”

Ông Kotick viết, “Cáo buộc rằng thỏa thuận này là phản cạnh tranh thì không đúng với với thực tế khách quan, và chúng tôi tin rằng chúng tôi sẽ thắng.”

Ông Kotick cho rằng thỏa thuận này sẽ tốt cho game thủ, người lao động làm game, cũng như cạnh tranh, và ngành giải trí game điện tử.

• Vì sao game có ma lực mạnh đến vậy? Kỳ 3: Game đang ‘dạy’ ta điều gì?

Về phía FTC, được lãnh đạo bởi chủ tịch mới Lina Khan do Tổng thống Biden bổ nhiệm năm 2021, một học giả pháp lý 33 tuổi năng động và ủng hộ mạnh mẽ việc chống độc quyền, thì ủy ban bao gồm ba đảng viên Đảng Dân chủ và một đảng viên Đảng Cộng hòa, sau khi một đảng viên Đảng Cộng hòa khác từ chức vào đầu năm nay và để trống một ghế trong hội đồng.

Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Elizabeth Warren đã tweet hôm Thứ Năm rằng bà hoan nghênh hành động của FTC. Lưu ý rằng bà đã hối thúc cô Khan hãy xem xét kỹ lưỡng thỏa thuận sáp nhập này.

“Các công ty độc quyền đã không bị kiềm chế nên tự do định giá và làm thiệt hại cho người lao động, nhưng giờ đây [dưới thời Biden], Chính phủ Biden cam kết thúc đẩy cạnh tranh,” bà Warren tuyên bố.

Cả Bộ Tư pháp (DOJ) và FTC năm nay đã xem xét tăng cường các quy định về sáp nhập để phát hiện và ngăn chặn tốt hơn các giao dịch bất hợp pháp và phản cạnh tranh.

Lưu ý rằng ngoài đơn kiện ngăn chặn Microsoft mua Activation Blizzard này ra, thì FTC cũng đệ trình một đơn kiện khác cùng vào hôm Thứ Năm 8/12 để ngăn chặn Meta/Facebook mua một hãng làm trong ngành thực tế ảo VR là Within Unlimited. Hãng này thường được biết với sản phẩm Supernatural cho phép rèn luyện thân thể theo kiểu như chơi game trong thực tế ảo.

Microsoft trong những năm gần đây nói chung không bị vướng nhiều vào kiểm soát gắt gao về quy định giống các đối thủ công nghệ của họ như Amazon, Google, và Meta/Facebook đã phải chịu đựng.

Nhưng lần này, giá trị khủng của thương vụ mua Activision Blizzard, mà rất có sẽ là đắt giá nhất trong lịch sử ngành công nghệ công tin, đã gây chú ý.

Trận chiến chống độc quyền lớn cuối cùng mà Microsoft từng đối mặt, và cũng là trận chiến pháp lý rất nổi tiếng trong ngành công nghệ thông tin thời đó, đã xảy ra cách đây hơn hai thập kỷ về sản phẩm hệ điều hành Windows thống trị của Microsoft.

Phán quyết của tòa đã bị hủy bỏ khi kháng cáo, mặc dù sau đó tòa án đã áp dụng các hình phạt và hạn chế khác, ít quyết liệt hơn đối với Microsoft. Những hình phạt và hạn chế đó, trên thực tế sau này cho thấy, hầu như không có ảnh hưởng chút gì đến sự thống trị của sản phẩm Windows, và tới vị thế của Microsoft trên thị trường.

Xem thêm

Vì sao game có ma lực mạnh đến vậy? Kỳ 1: Ba yếu tố 'mồi câu'

Chỉ khi hiểu rõ về những yếu tố tâm lý và ‘gây nghiện’ khi chơi game, chúng ta mới có sự bảo vệ tốt trước vấn nạn ‘nghiện game’ đang ngày càng phổ biến.