Tin xấu cho hàng ngàn nhà đầu tư tiền số: Họ không sở hữu tài khoản của mình

Đó là tiêu đề một báo cáo của tờ The Washington Post hôm thứ Năm (5/1), về hơn nửa triệu khách hàng Celsius có thể mất trắng sau khi sau thẩm phán cho biết theo điều khoản sử dụng của công ty tiền số này —loại điều khoản hợp đồng luôn được công bố minh bạch nhưng khó hiểu và dài đến nỗi mà hầu như không người dùng nào đọc và hiểu kỹ— thì tài sản số của khách hàng đã trở thành tài sản của Celsius. Cựu CEO của Celsius Alex Mashinsky đã bị New York kiện vì tội lừa đảo.

Video Bloomberg: Tiền số là như lừa đảo kiểu Ponzi, 5/1/2023, phỏng vấn tác giả cuốn sách “Chọc vỡ bong bóng tiền số” (Popping the Crypto Bubble)

Công ty tiền số Celsius Network đã đệ đơn phá sản theo Chương 11 vào ngày 13/7 năm ngoái, đóng băng 4,2 tỷ USD của khoảng 600.000 khách hàng Hoa Kỳ. Theo Reuters đưa tin thì hồ sơ tòa án cho biết thời điểm kết thúc tháng 11/2022 Celsius nợ 9 tỷ USD, trong đó 4,3 tỷ là nợ khách hàng, và tổng số khách hàng bị đóng băng khoản rút tiền và chuyển khoản là 1,7 triệu người.

Hôm thứ Năm vừa qua, Tổng Chưởng lý New York Letitia James đã đệ đơn kiện lên tòa án bang ở Manhattan với cáo buộc lừa đảo. Bị cáo trong đơn kiện không phải là công ty Celsius, mà là người sáng lập nó, ông Alex Mashinsky.

Trong danh sách nạn nhân, theo bà James, có người cha có 3 con đã mất toàn bộ 375.000 USD tiền dành dụm suốt đời của mình, và một cựu chiến binh tàn tật đã mất 36.000 USD. Đó chỉ là 2 ví dụ trong 26.000 người New York đã tin tưởng và gửi tiền cho Celsius.

Thẩm phán Martin Glenn cho biết ông phát hiện rằng điều khoản sử dụng —loại hợp đồng dài dòng và khó hiểu mà đại đa số khách hàng không đọc— của Celsius công bố có thể hiểu là “tiền số [của khách hàng] trở thành tài sản của Celsius.”

Tờ The Washington Post bình luận rằng nhận xét của thẩm phán đã phản ánh “bản chất miền Tây hoang dã của ngành tiền số không được kiểm soát.”

Cũng hôm thứ Năm, hãng tin Bloomberg chuyên về phân tích tài chính và thị trường, đã đăng video “Tiền số là như lừa đảo kiểu Ponzi”, trong đó có phỏng vấn tác giả một cuốn sách mới xuất bản gần đây “Chọc vỡ Bong bóng Tiền số” (Popping the Crypto Bubble).

Song song với việc giải quyết công ty Celsius, vụ kiện dân sự của bà James là tìm cách cấm ông Mashinsky kinh doanh ở New York, và buộc ông ta phải bồi thường thiệt hại cho nạn nhân theo luật của tiểu bang.

“Alex Mashinsky đã hứa sẽ dẫn dắt các nhà đầu tư đến tự do tài chính nhưng lại dẫn họ đến con đường hủy hoại tài chính,” bà James nói trong một tuyên bố. “Đưa ra những lời hứa sai và không có căn cứ và đánh lừa các nhà đầu tư là vi phạm luật pháp.”

Hoạt động thị trường vay tiền số đã trở nên phổ biến thời đại dịch COVID với những hứa hẹn khả năng tiếp cận khoản vay dễ dàng cho những ai cần tiền và lãi suất cao cho những ai gửi tiền.

Trong nhiều năm, Celsius đã hứa hẹn mức lãi suất cực cao trong khoảng 20%, và miêu tả Celsius như một ngân hàng thực thụ trong con mắt của khách hàng.

“Trong hàng trăm các phỏng vấn, các bài đăng trên blog và các buổi phát trực tiếp,” trong hồ sơ kiện viết, “ông Mashinsky đã quảng bá Celsius như một giải pháp thay thế an toàn cho ngân hàng trong khi che giấu thực tế là Celsius đang tham gia vào các chiến lược đầu tư mạo hiểm.”

Mối liên hệ giữa các công ty tiền điện tử là rất lớn và sự thất bại của công ty này có thể ảnh hưởng đến công ty khác, thậm chí vài tháng sau đó. Vào thứ Năm, công ty cho vay tiền điện tử Genesis cho biết họ sẽ sa thải 30% nhân viên của mình, một phần là do khoản vay cho công ty Alameda Research em gái của FTX, mà cả hai vừa phá sản tháng cuối năm ngoái.

• Cứ điểm cuối cùng của Bitcoin

Các chủ nợ của Celsius cũng bị ảnh hưởng bởi sự phá sản của FTX. Vụ kiện ở New York tiết lộ rằng Celsius đã cho Alameda vay 1 tỷ USD và được thế chấp bằng token FTT của FTX.

“Giá trị của FTT kể từ đó đã giảm mạnh khoảng 95%,” hồ sơ kiện viết, “khiến phần tải sản thế chấp mà Celsius nắm giữ trở thành gần như không còn giá trị gì.”

Sinh ra ở Ukraine và sau đó cùng gia đình di cư đến Israel, Alex Mashinsky bắt đầu kinh doanh nhiều lĩnh vực trước khi thành lập Celsius vào năm 2017, trở thành CEO nổi tiếng, hình tượng một thời trong giới tiền số.

Bà James cho biết những nỗ lực quảng cáo của ông Mashinsky thông qua mạng xã hội, các cuộc phỏng vấn và hội nghị về tiền điện tử đã giúp công ty tích lũy được 20 tỷ USD vào đầu năm ngoái.

Thiên Đức

Xem thêm

Nhà phát triển Bitcoin chủ chốt bị trộm 3,6 triệu đô la tiền số

Luke Dashjr, một trong những nhà phát triển chủ chốt của Bitcoin Core cho biết ai đó đã trộm đi hơn 200 BTC từ ví của anh ấy.