Ngày 24/5, Burkina Faso tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan, tối cùng ngày, ông Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) – Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Hoa dân quốc cũng đã lên tiếng xác nhận việc này, đồng thời ông biểu thị tức giận và đáng tiếc. Hiện tại, chỉ còn 18 nước có quan hệ bang giao với Trung Hoa Dân quốc (tức Đài Loan).

Đài Loan
Ngày 24/5, Burkina đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan (Ảnh: Hãng thông tấn Trugn ương Đài Loan)

Theo Hãng thông tấn Trung ương Đài Loan, ngày 24/5, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Burkina Faso là ông Alpha Barry đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan, lý do là đối mặt với sự biến đổi của tình hình thế giới và thách thức đối với xã hội và kinh tế, nên cần phải suy xét lại lập trường của chính mình.

Buổi tối cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân quốc Joseph Wu cũng đã mở một cuộc họp báo, và xác nhận nước bạn châu Phi Burkina Faso cắt đứt quan hệ với Đài Loan, ông cũng chỉ ra, để duy hộ chủ quyền và tôn nghiêm của Đài Loan, bắt đầu từ hôm nay (24/5) sẽ ngừng tất cả viện trợ đối với Burkina Faso.

Ông Joseph Wu nhấn mạnh, trong tháng Năm, đây là nước thứ 2 sau Dominica cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan sau, Trung Quốc cướp đoạt nước bang giao với Đài Loan, để gây áp lực với Đài Loan, nhưng sẽ không khiến cho hai bờ eo biển phát triển theo hướng hòa bình được, mà chỉ khiến cho người Đài Loan cảm thấy phẫn nộ.

Ông nhắc lại, chính phủ Trung Hoa Dân quốc sẽ tuyệt đối không cúi đầu trước áp lực của Bắc Kinh, và cũng không cạnh tranh “ngoại giao tiền tệ” với Trung Quốc Đại lục, ông cho rằng, việc Burkina Faso thiết lập quan hệ với Trung Quốc là điều sớm muộn.

 Vài giờ sau khi Burkina Faso tuyên bố cắt đứt quan hệ đồng minh ngoại giao với Đài Loan, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cũng cho biết Đài Loan sẽ không chịu đựng thêm nữa với các hành động của Trung Quốc.

Bà Thái Anh Văn cho rằng những động thái này có sự tác động của Trung Quốc và bà khẳng định Đài Loan sẽ không dùng chính sách “ngoại giao tiền tệ” để cạnh tranh với Trung Quốc bằng việc chi nhiều tiền đầu tư và tài trợ cho các đồng minh để “kết bạn”.

Hãng tin Reuter từng cho biết, cách đây 1 năm, Trung Quốc nhiều lần có ý đồ dùng khoản tiền lớn để chiêu dụ Burkina Faso, có quan chức chính phủ Burkina Faso chỉ ra, 1 năm trước Ngoại trưởng Alpha Barry từng nhắc tới, chính quyền Bắc Kinh từng lấy 50 tỉ đô la Mỹ làm điều kiện viện trợ để dụ dỗ Burkina Faso chuyển hướng ngoại giao, nhưng khi đó ông Alpha Barry đã biểu thị ý từ chối, còn tuyên bố “Đài Loan là đối tác của chúng tôi, cũng là bạn bè, không có lý do gì để thay đổi quan hệ hai bên”.

Tháng Tư năm nay, truyền thông của Burkina Fasocũng đưa tin nói, Công ty xây dựng đường sắt Trung Quốc đề nghị với 2 nước Burkina Faso và Ghana về việc dùng phương thức đầu tư hợp tác công – tư (PPP) để xây dựng tuyến đường sắt nối liền 2 nước này với trị gia 470 triệu đô la Mỹ.

Lần này, Ngoại trưởng của Burkina Faso là ông Alpha Bary lại tuyên bố, mặc dù 2 nước Burkina Faso và Đài Loan thiết lập quan hệ từ năm 1994, đến nay đã được 24 năm, nhưng hiện nay, do tình hình thế giới thay đổi và Burkina Faso đối diện với thách thức về kinh tế và xã hội, nên cần suy xét lại lập trường của mình, “Chính phủ Burkina Faso quyết định, bắt đầu từ hôm nay cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan”.

Ông Alpha Barry nói thẳng, quan hệ với Trung Quốc tương đối phù hợp với lợi ích của Burkina Faso, và muốn xây dựng một quan hệ đối tác tốt hơn nữa là vì sự phát triển của đời sống xã hội của người dân và nền kinh tế, “Tổng thống hạ lệnh đóng cửa Đại sứ quan Burkina Faso tại Đài Bắc và Đại sứ quán Đài Loan tại Burkina Faso”.

Đối với việc Burkina Faso tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan, các giới tại Đài Loan cũng có nhiều ý kiến. Ủy viên Ủy ban Lập pháp Trung Hoa Dân quốc  Thái Thích Ứng cho biết, từ lâu Burkina Faso là nước theo đuổi chính sách “một Trung Quốc”, chờ đợi cắt đắt quan hệ ngoại giao với họ, không bằng sớm tuyên bố xóa bỏ quan hệ ngoại giao.

Ông chỉ ra, Burkina Faso có qua lại về thương mại với Đài Loan vô cùng thấp, số người đến du lịch cũng không cao, mà đều là do Đài Loan đầu tư sang mà thôi.

Ủy viên Ủy ban Lập pháp La Chí Chính cho rằng, ngày 25/5 là ngày châu Phi, Trung Quốc chọn đúng trước ngày này 1 ngày để lôi Burkina Faso đi, rõ ràng là đã sắp xếp trước, cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan là cố ý làm xấu hổ Đài Loan.

Về việc Burkina Faso cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan, Viện trưởng Viện Lập pháp Tô Gia Toàn (Su Chia-chyuan) bày tỏ “phẫn nộ và đáng tiếc”, ông chỉ ra, nếu như chính quyền Đại lục tiếp tục dùng phương thức như thế này để xử lý quan hệ hai bờ eo biển, thì chỉ làm quan hệ hai bờ eo biển bị tổn hại không thể vãn hồi.

Ông nhấn mạnh, “Đài Loan sẽ không bị đánh đổ, bất cứ áp lực vô tình nào, đều là một loại khảo nghiệm, chỉ có thể giúp Đài Loan kiên cường hơn.”

Huệ Anh

Xem thêm: