Thảm họa đường sắt gây chết người nhất của Ấn Độ trong nhiều thập kỷ xảy ra hôm 2/6 đã giết chết ít nhất 275 người và làm bị thương hàng trăm người khác. Các quan chức Ấn Độ cho biết, thảm kịch này có liên quan đến một hệ thống tín hiệu điện tử.

Embed from Getty Images

Mặc dù báo cáo cuối cùng về vụ tai nạn tàu hỏa đêm thứ Sáu (2/6) gần thành phố Balasore ở bang Odisha phía đông Ấn Độ chưa được công bố, nhưng các hãng truyền thông địa phương trích dẫn kết quả điều tra ban đầu cho thấy nguyên nhân là do lỗi của con người kết nối với hệ thống phát tín hiệu.

Hôm thứ Hai (5/6), các đoàn tàu đã hoạt động trở lại trên các đường ray đi qua địa điểm xảy ra tai nạn.

Đây là những gì chúng ta biết cho đến nay:

Điều gì đã xảy ra?

Tàu Coromandal Express, một đoàn tàu chở khách đi từ thành phố Kolkata đến thành phố Chennai, đã được chuyển hướng vào một đường vòng vào tối thứ Sáu (2/6) và đã đâm vào một đoàn tàu chở hàng chất đầy hàng tấn quặng sắt.

Vụ va chạm đã làm lật các toa tàu của tàu Coromandel Express sang một đường ray khác.

Các khoang tàu bị trật đường ray sau đó đã va vào các toa phía sau của một đoàn tàu cao tốc khác, tàu Howrah Superfast Express đến từ  trung tâm công nghệ của Ấn Độ Bengaluru, con tàu này đang đi theo hướng ngược lại.

Hai đoàn tàu cao tốc này đang chở hơn 2.000 hành khách.

Các chuyến tàu ở Ấn Độ thường chật cứng vào thời điểm này trong năm bởi vì nhiều người đi lại trong kỳ nghỉ học.

Có sai sót gì?

Bộ trưởng Đường sắt Ấn Độ Ashwini Vaishnaw nhận định, vụ tai nạn xảy ra  do “sự thay đổi xảy ra trong quá trình khóa liên động điện tử.”

Khóa liên động điện tử đề cập đến một hệ thống tín hiệu phức tạp được thiết kế để ngăn các đoàn tàu va chạm nhau bằng cách sắp xếp sự di chuyển của chúng trên các đường ray.

Bộ trưởng Vaishnaw tiết lộ: “Chúng tôi đã xác định nguyên nhân của vụ tai nạn và những người phải chịu trách nhiệm về việc này.” Tuy nhiên ông lưu ý, “không thích hợp” để cung cấp chi tiết trước khi báo cáo điều tra cuối cùng được hoàn thành.

Truyền thông địa phương đã trích dẫn báo cáo điều tra ban đầu, trong đó tờ Times of India cho biết, “lỗi của con người trong việc phát tín hiệu có thể đã gây ra vụ va chạm giữa ba đoàn tàu.”

Ban Đường sắt Ấn Độ đã đề nghị cơ quan điều tra liên bang tiến hành một cuộc điều tra cấp cao về vụ thảm họa này.

Bao nhiêu người chết?

Số người chết đã được sửa đổi vài lần kể từ khi vụ tai nạn xảy ra.

Các quan chức Ấn Độ ban đầu báo cáo con số tử vong là 288 người, nhưng chính quyền bang Odisha sau đó đã điều chỉnh số tử vong xuống còn 275 người sau khi phát hiện một số thi thể bị đếm nhầm hai lần.

Hôm 4/6, các nhà chức trách cho hay, trong số 1.175 người bị thương, 382 người vẫn đang được điều trị tại các bệnh viện.

Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng số người chết vẫn có thể tăng lên do các trung tâm y tế bị quá tải bởi số lượng người bị thương nhiều.

Đây được xem là vụ tai nạn tàu hỏa tồi tệ nhất kể từ vụ tai nạn năm 1999, khi đó 285 đã chết khi hai đoàn tàu khách chở khoảng 2.500 người va chạm nhau tại ga Gaisal ở bang Tây Bengal, một vụ tai nạn được cho là do lỗi của con người.

Vụ tai nạn tàu hỏa tồi tệ nhất ở Ấn Độ xảy ra vào năm 1981, khi đó một đoàn tàu khách chật kín người đã lao xuống một dòng sông trong một cơn bão ở bang Bihar, khiến khoảng 800 người thiệt mạng.

Hồ sơ an toàn đường sắt của Ấn Độ 

Ấn Độ đã triển khai chương trình hiện đại hóa cơ sở hạ tầng đường sắt trị giá 30 tỷ đô la nhằm thúc đẩy kinh tế và kết nối các khu vực của nước này. Tháng trước, Bộ trưởng Vaishnaw cho biết, các đường ray đang được “nâng cấp rất nhanh.”

Theo Bộ trưởng Vaishnaw, năm 2022, Ấn Độ đã xây dựng 5.200 km đường ray mới, đồng thời nâng cấp hoặc thay thế khoảng 7.500 km đến 8.000 km đường ray khác.

Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định rằng mặc dù các vụ tai nạn đường sắt đã giảm theo thời gian, nhưng hệ thống đường sắt lạc hậu của Ấn Độ vẫn còn một chặng đường dài phía trước. 

Theo hồ sơ chính thức, từ năm 2017 đến năm 2021, ở Ấn Độ trung bình mỗi năm có 20.000 người chết trong các vụ tai nạn đường sắt do va chạm, trật đường ray, và các nguyên nhân khác.

Một báo cáo của Tổng kiểm soát viên và Tổng kiểm toán của Ấn Độ, cơ quan kiểm toán hàng đầu của nước này, lưu ý, trật đường ray là nguyên nhân của 69% các vụ tai nạn.

Báo cáo nhận định, đường ray bị lỗi, bảo trì kém và bộ phát tín hiệu cũ kết hợp với lỗi của con người là nguyên nhân chính gây ra tai nạn.

Đường sắt Ấn Độ, mạng lưới đường sắt lớn thứ tư thế giới, điều hành khoảng 14.000 chuyến tàu mỗi ngày với 8.000 đầu máy xe lửa trên một hệ thống đường ray rộng lớn dài khoảng 64.000 km.

Các chuyến tàu ở Ấn Độ chở hơn 21 triệu người mỗi ngày.

Gia Huy (Theo AFP)