Trong vài tuần tới, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy có khả năng sẽ gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn tại Hoa Kỳ. Theo các nguồn tin từ tờ Reuters, đây là động thái có thể thay thế chuyến đi nhạy cảm của ông McCarthy tới quốc đảo dân chủ mà Trung Quốc vẫn luôn tuyên bố chủ quyền.

Embed from Getty Images

(Ông Kevin McCarthy – Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ/Ảnh: Getty Images)

Các nguồn tin giấu tên cho biết bà Thái đã được mời đến phát biểu tại Thư viện Tổng thống Ronald Reagan nhân thời gian quá cảnh qua California trong chuyến thăm tới Trung Mỹ đã được lên kế hoạch, và ông McCarthy có thể sẽ gặp bà ấy ở Hoa Kỳ.

Theo một trong những nguồn tin, nếu cuộc gặp gỡ giữa bà Thái và ông McCarthy diễn ra – có thể là vào tháng Tư – thì không nhất thiết loại trừ khả năng ông McCarthy sẽ đến thăm Đài Loan trong tương lai.

Văn phòng ông McCarthy đã không trả lời ngay lập tức các câu hỏi của tờ Reuters về vấn đề này, bao gồm việc liệu kế hoạch cho cuộc gặp gỡ sắp tới có phải là một nỗ lực nhằm tránh gia tăng căng thẳng với Trung Quốc hay không, nhất là sau chuyến thăm Đài Loan vào tháng Tám năm ngoái của bà Nancy Pelosi.

Tờ Financial Times là bên đầu tiên đưa tin về kế hoạch gặp mặt giữa bà Thái và ông McCarthy tại Mỹ.

Trước đó vào ngày 6/3, trong một cuộc phỏng vấn với CNBC, ông McCarthy đã từ chối trả lời liệu ông sẽ đến thăm Đài Loan hay không và nói rằng ông sẽ công bố bất kỳ kế hoạch công du nào nếu có.

Theo bốn nguồn tin từ tờ Reuters, trong đó có các quan chức Hoa Kỳ và những người hiểu rõ về chính quyền hai nước, cho biết cả hai bên đều vô cùng lo lắng rằng chuyến thăm trong tương lai của ông McCarthy sẽ làm gia tăng căng thẳng nghiêm trọng trên eo biển Đài Loan, nhất là tại thời điểm quốc đảo này đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống của riêng họ vào đầu năm tới.

Thư viện Tổng thống Reagan và Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Cơ quan đại diện của Đài Loan tại Washington nói rằng họ “không có thông tin để chia sẻ” khi được hỏi về cuộc gặp gỡ. Họ cho biết: “Nói chung, việc sắp xếp cho các chuyến thăm của Tổng thống Thái Anh Văn tới các đồng minh ngoại giao của Đài Loan và quá cảnh qua Hoa Kỳ được thực hiện theo thông lệ.”

Trung Quốc coi cam kết giữa các quan chức Hoa Kỳ và Đài Loan là vi phạm chủ quyền của họ, điều này càng được nhận thấy rõ ràng hơn khi Chủ tịch Hạ viện là người đứng thứ hai sau tổng thống Hoa Kỳ trên thực tế.

Tuy nhiên các tổng thống Đài Loan, bao gồm cả bà Thái Anh Văn, đều từng đi qua Hoa Kỳ trên đường đến các nước khác. Chính phủ Hoa Kỳ cũng thường tránh gặp các quan chức cấp cao của Đài Loan tại Washington.

Bà Pelosi, một Đảng viên Dân chủ, đã đến thăm Đài Loan và gặp bà Thái vào năm ngoái, bất chấp những cảnh báo từ Trung Quốc, dẫn đến việc nước này đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự quanh hòn đảo để đáp trả. Từ đó dấy lên lo ngại rằng Bắc Kinh có thể thực hiện lời đe dọa xâm chiếm Đài Loan bằng vũ lực nếu cần thiết.

Embed from Getty Images

(Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn và cựu Chủ tịch Hạ Viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi trong chuyến thăm Đài Loan vào tháng 8-2022/ Ảnh: Getty Images)

Sau đó, Đài Loan lại tiếp túc chào đón một làn sóng ghé thăm từ các nhà lập pháp Hoa Kỳ, và những đồn đoán đã xoay quanh việc liệu ông McCarthy có đến quốc đảo này trong năm nay hay không. Năm ngoái, ông McCarthy đã bày tỏ mong muốn đến thăm Đài Loan nếu ông trở thành Chủ tịch Hạ viện, vai trò mà ông đảm nhận từ tháng Giêng năm nay, sau khi đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng Mười Một.

Cũng giống như hầu hết các quốc gia khác, Hoa Kỳ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, tuy nhiên luật pháp nước này ràng buộc rằng Hoa Kỳ phải cung cấp cho quốc đảo các phương tiện để tự vệ.

Washington từ lâu đã mắc kẹt trong chính sách “mơ hồ chiến lược”, nghĩa là họ không khẳng định rõ liệu Hoa Kỳ sẽ đáp trả về mặt quân sự trước một cuộc tấn công vào Đài Loan hay không. Tuy nhiên, vào tháng Chín, Tổng thống Joe Biden phát biểu rằng các lực lượng Hoa Kỳ sẽ bảo vệ Đài Loan trong trường hợp Trung Quốc xâm lược. Đây là một trong những tuyên bố rõ ràng nhất của ông Biden về vấn đề này.

Vy An (Theo Reuters)