Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ đến thăm Đài Loan vào tháng 3 và gặp gỡ Tổng thống Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen). Ngày 21/2, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết họ chân thành hoan nghênh ông Pompeo cùng phu nhân đến thăm Đài Loan.

Embed from Getty Images

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sẽ thăm Đài Loan vào tháng 3 để gặp Tổng thống Thái Anh Văn (Tsai Ing-wen) (Ảnh: Amir Levy / Getty)

Tháng 3 năm ngoái, sau khi giải nhiệm, ông Mike Pompeo, cựu Ngoại trưởng dưới thời Tổng thống Trump, đã tiết lộ ý định thăm Đài Loan. Ngày 8/12 năm ngoái, Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) tiếp tục gửi lời mời thăm Đài Loan tới ông Pompeo và cựu Thủ tướng Nhật Bản Abe: “Chúng tôi bày tỏ sự hoan nghênh cao độ”. Tháng 1 năm nay, có tin rằng ông Pompeo sẽ thăm Đài Loan vào tháng 3, nhưng thông tin này không được Bộ Ngoại giao xác nhận vào thời điểm đó.

Ngày 21/2, bà Âu Giang An (Joanne Ou), người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan), cho biết cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và phu nhân sẽ đến thăm Đài Loan từ ngày 2 – 5/3.

Trong thời gian này, họ sẽ gặp gỡ Tổng thống Thái Anh Văn, nhận tiệc khoản đãi từ Phó Tổng thống Lại Thanh Đức (Lai Ching-te), thăm Viện trưởng Viện lập pháp Du Tích Khôn (You Si-kun), Ngoại trưởng Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu), và nhận tiệc khoản đãi từ Ngoại trưởng Ngô.

Bà Âu Giang An nói rằng ông Pompeo còn tham dự sự kiện phát biểu vào ngày 4/3 theo lời mời của Quỹ Tầm nhìn, tương tác với các nhân sĩ trong giới chính trị, kinh doanh và học thuật Đài Loan, thắt chặt mối quan hệ hữu nghị giữa Đài Loan và Hoa Kỳ. Bộ Ngoại giao chân thành hoan nghênh đoàn viếng thăm của ông Pompeo cùng phu nhân.

Bà Âu cho biết: “Ông Pompeo là một người bạn lâu năm và trung thành của Đài Loan.” Trong nhiệm kỳ của mình, ông đã có những đóng góp vượt trội trong việc thúc đẩy quan hệ Đài Loan-Hoa Kỳ, như nhiều lần xúc tiến việc chính quyền Trump bán vũ khí cho Đài Loan, giải mật các tài liệu liên quan đến “6 đảm bảo” của Hoa Kỳ với Đài Loan, tăng cường hơn nữa các cam kết an ninh với Đài Loan, thông báo dỡ bỏ các hạn chế đã lỗi thời trong quan hệ giữa hai nước v.v.

Đài Loan là “một đối tác đáng tin cậy và nền dân chủ sôi động đã phát triển mạnh mẽ bất chấp những nỗ lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ),” ông Pompeo từng thẳng thắn phát biểu, và nói thêm: “Đài Loan cho thấy những gì một Trung Quốc tự do có thể đạt được”.

Bà Âu Giang An cho biết trong nhiệm kỳ của ông Pompeo, Đài Loan và Hoa Kỳ còn tạo ra một số cơ chế song phương mới, như “Tham vấn về quản trị dân chủ Đài Loan-Hoa Kỳ, Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”, “Đối thoại Đối tác Kinh tế Thịnh vượng Đài Loan-Hoa Kỳ”, “Sáng kiến ​​Giáo dục Đài Loan-Hoa Kỳ “, “Hiệp định Hợp tác Khoa học và Công nghệ Đài Loan-Hoa Kỳ”, v.v., và làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác toàn cầu giữa Đài Loan và Hoa Kỳ trên nhiều lĩnh vực.

Trung Quốc và Đài Loan đã có các chính phủ riêng biệt kể từ khi ĐCSTQ dấy lên cuộc nội chiến Trung Quốc cướp chính quyền năm 1949. Bắc Kinh luôn tìm cách hạn chế các hoạt động quốc tế của Đài Loan và cả hai đều tranh giành ảnh hưởng ở khu vực Thái Bình Dương.

“Sau khi rời nhiệm sở, ông Pompeo thường lên tiếng công khai ủng hộ Đài Loan và ủng hộ quyền tự do và dân chủ của Đài Loan”, bà Âu nói. Bộ Ngoại giao Đài Loan trân trọng và chân thành cảm ơn sự ủng hộ mạnh mẽ và tình hữu nghị lâu dài của ông Pompeo đối với Đài Loan.

Theo báo chí đưa tin, trong đoàn tùy tùng của ông Pompeo còn có ông Dư Mậu Xuân (Miles Yu), cựu cố vấn chính về hoạch định chính sách Trung Quốc trong Văn phòng Hoạch định Chính sách của Ngoại trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Họ sẽ gặp gỡ một số quan chức cấp cao của chính phủ và bắt đầu chuyến tham quan công nghiệp tại Đài Loan.

Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết, ông Pompeo là người có kinh nghiệm chính trị phong phú, từng giữ những chức vụ trọng yếu, như Ngoại trưởng Mỹ từ tháng 4/2018 – 1/2021, Giám đốc Cục Tình báo Trung ương (CIA) và Dân biểu Hạ viện. Chuyến thăm của ông đã thể hiện đầy đủ sự ủng hộ “vững như bàn thạch” và nhất trí của lưỡng đảng Hoa Kỳ đối với Đài Loan, cũng như tình hữu nghị khăng khít trong quan hệ đối tác toàn diện giữa Đài Loan và Hoa Kỳ.

Tại Bắc Kinh, ông Uông Văn Bân, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ nói rằng ông Pompeo đã bị Trung Quốc “trừng phạt” và đe dọa Đài Loan sẽ “bị thiêu cháy” nếu cố gắng kêu gọi Mỹ ủng hộ nền độc lập của mình.

Trung Quốc liên tiếp gây áp lực quân sự và ngoại giao đối với Đài Loan trong 2 năm qua, nhằm tìm cách buộc quốc đảo này chấp nhận họ là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.

Chính phủ Đài Loan nói rằng họ muốn hòa bình nhưng sẽ tự vệ nếu bị tấn công, và chỉ có người dân của quốc đảo này mới có quyền quyết định tương lai của họ.

Bình Minh (t/h)

Xem thêm: