Cựu Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva xuất hiện trên trang bìa Tạp chí Time số ra mới nhất ở Nam Mỹ ngày 4/5. Ông nói rằng chiến tranh bùng nổ giữa Ukraine và Nga không chỉ là lỗi của Tổng thống Nga Vladimir Putin, mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng có trách nhiệm. Ông Lula da Silva cũng nói rằng ông Biden và NATO có thể đã tránh được chiến tranh bùng nổ, chứ không phải là kích động cho chiến tranh bùng nổ.

374705913 db106b13fa c
Cựu Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva. (Nguồn: E.T.Studhalter/Flickr)

Phát biểu của ông Lula da Silva đã làm dấy lên những cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng. Nhiều cư dân mạng chỉ trích, nhưng một số người ủng hộ cũng đồng tình với quan điểm của ông.

Cựu tổng thống Brazil: Cả ông Zelensky và ông Putin đều phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến

Tạp chí Time của Mỹ đã đăng bài phỏng vấn độc quyền với ông Luiz Inácio Lula da Silva vào ngày 4/5. Khi nói về cuộc chiến Ukraine – Nga, ông Lula da Silva nói: “Tôi thấy Tổng thống Ukraine phát biểu trên TV, mọi người đều vỗ tay, tất cả (châu Âu) các nghị sĩ đã đứng lên vỗ tay. Người này phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến như Putin, vì trong một cuộc chiến, không chỉ có một người có tội.”

Ông Lula da Silva tiếp tục nói rằng sau chiến tranh, việc ông Zelensky thường xuyên xuất hiện trước ống kính của các phương tiện truyền thông là “hơi lạ”. “Ông cũng xuất hiện trước Quốc hội Anh, Quốc hội Đức, Quốc hội Pháp, Quốc hội Ý, v.v. Có cảm giác như một buổi biểu diễn chính trị, ông ấy nên có mặt trên bàn đàm phán chứ không phải trước ống kính.”

Ông Lula da Silva cho rằng ông Zelensky có thể thực hiện các hành động khác để ngăn chặn xung đột, chẳng hạn như đàm phán và chấm dứt tư cách thành viên NATO. Ông nói: “Nếu ông Zelensky không muốn chiến tranh, ông ấy có thể đàm phán với Nga một chút. Bây giờ mọi người ghét ông Putin đến tận xương tủy, nhưng điều này sẽ không giải quyết được vấn đề. Hai bên phải hòa đàm và đạt được thỏa thuận.”

Ngoài ra, ông Lula da Silva cũng chỉ ra rằng có quá ít thông tin liên lạc để ngăn chặn chiến tranh, hai nước sẽ dành thời gian ít nhất 10 ngày, 15 ngày, thậm chí một tháng trên bàn đàm phán để cố gắng tìm ra phương án giải quyết, chỉ có trao đổi liên lạc một cách nghiêm túc thì mới có cơ hội để ngăn chặn chiến tranh.

Nói về sự nổi tiếng của ông Zelensky với tư cách là một diễn viên hài, ông Lula da Silva nói thêm: “Ông Zelensky là một diễn viên hài giỏi, nhưng mọi người không nên vì để ông ấy xuất hiện trên TV mà tạo ra chiến tranh.”

Ông Lula da Silva: Ông Biden lẽ ra có thể tránh được chiến tranh chứ không phải là kích động

Ông Lula da Silva cũng cho rằng thế giới phương Tây do Mỹ đứng đầu đang khuyến khích sự đối đầu giữa Ukraine và Nga. Đương nhiên ông Putin không nên xâm lược Ukraine, nhưng nguyên nhân của hành động xâm lược này cũng nên quy trách nhiệm cho Mỹ, NATO và Liên minh châu Âu. “Lý do Ukraine bị xâm lược là gì? NATO? EU? Vậy thì Mỹ và châu Âu lẽ ra phải trả lời rõ ràng rằng ‘Ukraine sẽ không gia nhập NATO’ và EU lẽ ra nên nói ‘bây giờ không phải là lúc Ukraine gia nhập EU’ và vấn đề sẽ được giải quyết.”

Trong cuộc phỏng vấn độc quyền với Time, ông Lula da Silva còn cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden vốn có cơ hội để ngăn chặn xung đột chứ không phải kích động nó.

Ông nói: “Ông Biden và các nhà lãnh đạo EU đã đàm phán chưa đủ với Nga trước khi cuộc chiến tranh bùng nổ vào tháng Hai”, và ông cho rằng Mỹ có sức ảnh hưởng rất lớn, “ông Biden vốn có thể tránh được chiến tranh”.

Ông nói: “Mỹ có nhiều công cụ chính trị, và ông Biden có thể tránh chiến tranh, thay vì kích động. Ông Biden có thể bay đến Moscow và nói chuyện với ông Putin, đó là thái độ mà bạn mong đợi một nhà lãnh đạo  biểu hiện ra.”

Ông nhấn mạnh rằng ông Putin lẽ ra không nên xâm lược Ukraine, nhưng không chỉ ông ấy là người phải chịu trách nhiệm, mà Mỹ và EU cũng phải chịu trách nhiệm. Ông Lula da Silva nói rằng vào đầu cuộc chiến, chỉ cần Mỹ và châu Âu đưa ra tuyên bố rằng Ukraine sẽ không gia nhập NATO và Liên minh châu Âu, thì những điều đáng tiếc như vậy đã không xảy ra.

Ông Lula da Silva nói trong cuộc phỏng vấn rằng việc các nhà lãnh đạo phương Tây ủng hộ ông Zelensky là vô trách nhiệm, bởi vì các nước này đang khuyến khích chiến tranh xảy ra, thay vì thúc đẩy chấm dứt xung đột thông qua các cuộc đàm phán hòa bình.

Ông cũng nói rằng nên hét lên với ông Putin, dù có một đống vũ khí, nhưng nó không nên sử dụng ở Ukraine, liên lạc trao đổi tương đối thực tế hơn.

Ông Lula da Silva nhận được sự chào đón nồng nhiệt

Ông Lula da Silva xuất hiện trên bìa tạp chí Time với dòng tiêu đề “Màn thứ 2 của Lula da Silva” và phụ đề “Nhà lãnh đạo được yêu thích nhất Brazil tìm cách trở lại nhiệm kỳ Tổng thống”. Tạp chí Time viết rằng ông Lula da Silva là người đứng đầu trong cuộc bầu cử ở Brazil vào tháng Mười. Ông là tổng thống được yêu thích nhất của Brazil trong thời hiện đại, trong một cuộc điều tra tham nhũng liên quan đến Petrobrás, ông  Lula da Silva bị định tội và kết án 2 năm tù. Sau 2 năm ngồi tù, ông hiện đã trở lại tranh cử tổng thống, tìm cách đánh bại tổng thống đương nhiệm Jair Bolsonaro trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng Mười.

Ông Lula da Silva (76 tuổi), nhậm chức tổng thống Brazil từ năm 2003 đến năm 2010. Sau khi giải nhiệm, ông bị cáo buộc liên quan đến tham nhũng tại công ty dầu mỏ và bị kết án 9,5 năm tù vào năm 2017. Vào năm 2019, Tòa án tối cao Brazil đã lật lại vụ án, ông Lula da Silva được trả tự do. Vào tháng Tư năm ngoái, các thẩm phán của Tòa án tối cao đã bỏ phiếu để hủy bỏ bản án ban đầu.

Tờ Guardian đưa tin, ông Lula da Silva hiện đang dẫn trước Tổng thống đương nhiệm Jair Messias Bolsonaro trong các cuộc thăm dò trong chiến dịch bầu cử (năm 2022) của Brazil. Tờ Guardian cũng đồng thời chỉ ra rằng ông Lula da Silva là nhân vật chủ chốt trong tình hình quốc tế trong thời gian nắm quyền, và ông cũng thiết lập ảnh hưởng ngoại giao của Brazil.

Ông Lula da Silva tự so sánh mình là cầu nối quốc tế, và giữ mối quan hệ thân thiện với 3 lãnh đạo có lập trường khác nhau như Tổng thống Mỹ George Bush, Tổng thống Venezuela Hugo Chávez và Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad.

Ông Lula da Silva nói, bản thân là chính trị gia “gieo nhân nào thì gặt quả ấy”, nếu bạn gieo tình yêu thương, sự đoàn kết và hòa thuận thì bạn sẽ gặt hái được kết quả tốt; nếu bạn gieo mầm bất hòa thì bạn sẽ gặt hái được tranh chấp.